Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, XI.djvu/252

Da Wikisource.
242 Caspar Bardola

van quels la saira intuorn cu’ ls babüts, o sia mascradas — da chasa in chasa; ingio ais allura l’üsanza da podair quatras racoglier las babüttas; ün regal in gran pro ün lur conviva.

10. St. Silvester.

1. Nel Silvester vain dalla giuventüm fingià a mezdi, dat prinzipi a sunar oura l’ann vegl, e la saira vain nel lö da lur plazz miss tantas zedulas co giuvens in ün chapè, our dal qual ogni giuvna pigl’oura üna zedula, per cognoscher seis maruss, allura van ils maruss cun lur marusas insembel a far la „Chonvalunga“.

2. Ün oter möd per prognostizar ingio ch’ün as marida ais: Nel lö da lur plazz, vain sü’ l tschel sot, cun la craida fat ün grand circul, qual rapresainta il comün. Nel circul vegnan allura segnads aint — cun üna nula — ils diferents bügls nel comün.

Allura vain büttà üna s-charpa, inavo sur il cheu oura e pro’ l bügl, cha la s-charpa as ferma, in quel quartier vain quel chi ha büttà, as maridar. Va la s-charpa sur il circul oura, schi fa quel sia futura fortüna our dal comün.

A mezza not dan ils giuvens allura principi a sunar aint l’ann nouv, chi bainbod serva sco Saindadi per l’intera populaziun, a pro ir vicendevol pro’ ls vaschins e paraints as augurar ün bun ann.

Cun exepziun da sunar ils sains, fan quist tuot eir ils infants in lur plazz.

11. Metter ad alp.

Grond algrezia ais pe ’ls infants il di da metter ad alp. Fingià il di avant vain preparà fluors per far cranzs a metter sün lur vachas; ultra ornar quellas cun grondas s-chellas, talocs e zampuoigns, las cumpagnand cun gübels e chantöz fin nel alp.

12. Il gnir our d’alp.

Vers la fin del September ais pe’ ls infants darcheu grand algrezia spettand a gnir our d’alp lur vachas a chasa, qualas per part sun darcheu ornadas cun las medemas grandas s-chellas e zampuoigns. Ils alpchants, o sia massers d’alp, davo sparti ils pulmaints arrivan cun lur chargias, sün las qualas sezza il chandan, tgnand üna lunga bindera, quala la giuventüm in honur dalla famaiglia d’alp ha ornà e chi cun gübel dels infants e musica dalla giuventüm vain allura accumpagnada, fin sün la plazza comünala. La saira ais allura in tot las chasas vaischlas da tschaina, e dalla giuventüm grand ball.