Pagina:Vico, Giambattista – Il diritto universale, Vol. II, 1936 – BEIC 1961223.djvu/203

Da Wikisource.

secunda epocha temporis obscuri 461

atque inde postremo «haruspicina» appellata, atque indidem «ara» ipsa: non ab ἀρή, «votum», quod temere grammatici; sed qua nos dicimus ratione: quia in primis aris prima vota, prima ἀρατήματα, primi homines sacri caesi sunt.

Fines agrorum «arae».

[27] «Aras» autem primitus fines agrorum dictos docet Celebris, apud Sallustium1, historia de aris Philenorum, quae in cyrenaica regione fuere finis imperii carthaginiensium Aegyptum versus, in illa terrarum vastitatem a Philenis fratribus definitus. Hinc in geographia tot urbes ubique «Ara» vel «Arae» appellatae. Quin in Sacro Codice, notante Cellario2, «Aram» primum et universale vocabulum urbium ac regionum fuit. Etenim quo sono graecis ἀρή, «votum», latinis «hara», prima h aspirata, «septum», hebraeis ultima h aspirata, [testo ebraico], «arali», carpsit; unde [testo ebraico] «ari», «leo»; et [testo ebraico] «aram», nomen proprium viri, a quo «Aramia» Syria dicta et [testo ebraico] «aramaeus» syrus, et ab eadem origine [testo ebraico], «armon», arx, unde forsan «arma», quia arcent, et «armon», «palatium», «turris regia», forsan a septorum palis, a quibus palis forsan Pales, pastorum dea. Hinc «ad aram confugere» confugere ad asylum.

«Ara clementiae» atheniensium — Sex asyla hebraeorum —
Curia romana — Ara sociorum.

[28] Ex quibus omnibus celeberrima atheniensibus mansit «Ara miserorum sive infelicium» dicta, quam Herculis posteri constituisse a graecis traduntur: argumentum gentis praeter ceteras humanissimae, quo merito super alias nationes se extollebant, quod inter ipsos asylum omnibus miseris profugisque sanctum et inviolatum pateret: quo forsan exemplo omnia templa graecis vocantur «asyla». At apud hebraeos

  1. De bello iugurthino [79, e cfr. 19].
  2. In Geographia antiqua, lib. III, cap. 12 [Notitiae orbis antiqui tomus alter, Lipsiae, 1706, p. 459].