 |
Questa pagina non richiede alcuna rilettura. | |
amplissima praestantissimaque de republica doctrina nobis deserta ferme et inculta iacet. Quia unus hodie studiorum finis veritas, vestigamus naturam rerum, quia certa videtur: hominum naturam non vestigamus, quia est ab arbitrio incertissima. Sed haec ratio studiorum adolescentibus illa parit incommoda, ut porro nec satis vitam civilem prudenter agant, nec orationem moribus tingere et afifectibus infiammare satis sciant. Et, quod ad prudentiam civilis vitae attinet, cum rerum humanarum dominae sint occasio et electio, quae incertissimae sunt, easque, ut plurimum, simulatio et dissimulano, res fallacissimae ducant, qui unum veruni curant, difficile media, difficilius fines earum assequuntur; et suis consiliis frustrati, alienis decepti, quam saepissime abeunt. Quando igitur vitae agenda ex rerum momentis et appendicibus, quae circumstantiae dicuntur, aestimantur: et earum multae fortasse alienae ac ineptae, nonnullae saepe perversae, et quandoque etiam adversae suo fini sunt; non ex ista recta mentis regula, quae rigida est, hominum facta aestimari possunt; sed illa Lesbiorum fiexili, quae non ad se corpora dirigit, sed se ad corpora infiectit, spectari debent. Atque adeo hocscientia a prudentia distat, quod scientia excellunt, qui unam caussam, per quam plurima naturae eiTecta perducunt; prudentia vero praestant, qui unius facti quam plurimas caussas vestigant, ut quae sit vera, coniiciant. Idque adeo fit, quia scientia ad sumina, sapientia ad infima vera spectat: unde stulti, iiliterati astuti, docti imprudentis et viri sapientis distinguuntur characteres et notae: natn in vita agenda stulti neque summa, neque infima vera attendunt; illiterati astuti infima animadvertunt, prima non vident; imprudentes docti ex summis infima, sapientes vero ex infimis summa dirigunt. At ex genere vera aeterna sunt, particularia autem quoque temporis momento in falsa mutantur; aeterna supra naturam extant; in natura enim nihil, nisi mobile, nisi mutabile continetur. Tum autem bonum cum vero congruit, et eamflem cum eo vini habet, easdem dotes. Froin stultus, qui nec ex genere, nec in specie vera norit, semper praesentem suae temeritatis fert poenam. Indocto autem astuto, qui vera peculiaria captat, nec ex genere veruni tenet, quae astutiae
