Busto Arsizio - Notizie storico statistiche/Cartolario Bustese/VI
 |
Questo testo è incompleto. | |
| ◄ | Cartolario Bustese - V | Cartolario Bustese - VII | ► |
VI.
(pag. 34)
Il duca Francesco II Sforza dona a Giovanni Medici capitano delle Bande Nere il feudo di Busto Arsizio ed altre terre nel Lodigiano.
1524, ottobre, 1.
FRANCISCUS etc. Iam tum vite nescij eramus cum cepta affinitas, amicitiae jura, amicorum denique immutabilis cognatio inter illustrissimos dominos predecessores nostros, excellensque et antiquum Medices genus caeteris in excelsa republica Fiorentina eminens adeo invaluerat, ut, communi iam fortuna, omnia uno eodemque Consilio, animoque gererent, mutuisque amicitie officiis, ac studiis prope certarent: florebant tunc et afflabant illis mitia tempora que mox varietate rerum, ut plerumque evenire solet, aliquandiu immitia, vel parum amica fuere. Propulsavit denique Deus, qui iustos numquam desit, temporum injurias hominumque iniquitales coque fortunam utriusque inclinavit, ut nunc generis Medices inter Christianos sydus primum Clemens Pontifex meritus illucescat, nosque post illustrissimorum dominorum genitoris nostri felicis recordationis, infortunia ac Maximiliani fratris in divina primum ope, mox Ponlifice ipso adjuvante in pàtriam sedem restituti fuerimus: operatur hoc pontificis virtus, ut altius evecta non desinat alios ad gloriam parandam advocare: plures quippe sunt ex genere Medices oriundi, quos salis superque ampia cujusque virtus illustrat nominisque nostri amicos el studiosos agnovimus: Verum ut ingenue fateamur ea sunt, in III. affine domino Johanne Medices armorum Capitaneo nostro carissimo que neque conticer; sine dignitatis nostre nota, neque laudari salis queunt. Vir hic est qui cum primum prò luenda ab hostibus dignitale nostra, regnoque nostro a prefato Ponlifice nominatus a caeteris serenissimae Ligae Cesareique exercitus ducibus electus, et a nobis in primis optatus, et laudalus, generalis Capitanei equilum levis armatura, prefati totius exercitus nomen auctoritatemque meruit; multaque quippe egregia facinora edidit, quorum memoria nulla, tempestate peritura est. Cum enim advenienles hostes iam civilatis Novariae presidio nostro vacuae potirentur, transque Ticinum amnem cohiberi nequirent, validis adeo copiis militimi improviso regnum nostrum invaserant, S. me Ligae ac Cesariae Majestatis exercitum valde viribus imparem intra civitatis Mediolani menia cohercuissent, qui eo se receperat expectaturus Germanum peditatum et quidquid supplementi hinc et inde mittebatur: vir hic illustris acurata diligentia ac animi corporisque virtute, ut civitatem ab insidiis servaret, vigilando laborandoque enixus est, hostes die noctuque frequentibus etiam intra valium incursionibus sollicitavit, cum ipsis acerrime pugnavit, comeatus intercepit, ac viam conducendi interclusit, ita ut aliquando in di scrimine esset utrum civitas ipsa, an hostes acrius obsiderentur, multa denique in rerum progressu, in Abbiatis-grassi expugnatione ne aliis expeditionibus, que omnium Dominorum Confœderatorum utililali ac nobis maxime adjumento fuerunt, egit, que neque ut par esset laudari, neque omnia recenseri possunt. Cum ergo tot, fantaque merita non sine ingratitudinis nota, liberalitate nostra, vacua pertransiri queant, etiam ut gratificemur S.mo Domino Nostro decrevimus ipsum munere hoc qualecumque præsens temporum condictio patitur, decorare, quo sciat, non immemores virtutis, egregiorumque geslorum suorum nos esse, augeaturque voluntas et studium in futurum, si fortuna feret, nihil ommittendi, quod commodo, honorique nostro cessurum putabit. Quare iis nostris sponte ex certa scientia, consulto, animoque mature deliberato motuque proprio, de que nostræ potestastis plenitudine etiam absolutæ propter ejus in nos benemerita, ac omnibus aliis melioribus viis, causis, et formis, quibus efficatius et validius possumus segregamus et sciungimus in omnibus et per omnia castrum, terram et locum Busti Arsitii agri Seprij et ejus territorium a iurisdictione civitalis nostræ Mediolani. Ita ut in posterum sit una jurisdictio per se, ae penitus separata ab omni jurisdictione dictæ civitatis, titulo veræ et irrevocabilis inter vivos remunerationis et donationis, predictum illustrem Dominum Ioannem Medicem donamus feudo jurisdictione, castro, terra, et loco Busti Arsitii agri Seprii una cum omnibus pertinentiis, iuribus, prediis, nemoribus, fontibus, aquis et venationibus, aucupiis et piscariis, pastuis, datiis, redditibus, proventibus, accessibus, vectiga galibus et gabellis quocumque nomine censeantur, intralis, fructi bus, bonis denique omnibus quæ cameræ nostræ sunt et in posterum esse dignoscentur, nec non cum mero, mixtoque imperi, gladii potestale et omnimoda iurisdictione tam in civilibus quam in criminalibus, titulo veri, aviti, gentilis et antiqui feudi pro se se filiis, descendentibus successoribus et hæredibus quibuscumque usque in infinitum etiam et fœminis et quibus dederit, tradiderit, veldederint et tradiderint: cum potestate vendendi, alienandi et quovismodo disponendi prout libuerit: non obstante quocumque decreto disponente bona feudalia non posse alienari, et maxime decreto edito de anno 1490 incipiente: Solebant maiores nostri: cum declaratione superinde secuta: cum piena jurium cessione, trans latione dominii ac possessionis, positione in locum, ius et statum nostrum et camerae nostrae quoad predicta, constitutione missi et procuratoris in rem propriam; transferentes in predietum illustrem Dominum Ioannem et suos omnes ut supra et quibus dederit, vedederint omne ius, omnemque actionem quam nos habemus et camera nostra habet in praedictis feudo, castro, terra et loco, jurisdietione bonis et juribus Busti Arsitii et eorum pertinentiis: salva tanten semper superioritale nostra et reservatis laxis equorum f et allo giamentis slipendratorum, onere salis, datiis ferrarilise, et veleria mercanti» et tracia gualdorum, si qua sunt, quae camera nostra) propria cxislunt et alienare nequinius. El cum hac condiclione quod ipse illusler dominus Ioannes, vel per proeuratorem tencatur intra lempus legitimum nobis prastare debilum juramenlum fldelitalis et homagi», investiluraroque accipere. Ita ut ipse ili. Dominus Ioannes et sui ut supra possintde castro, terra, loco, feudo et jurisdictione Busti Arsilii agere, vendere, alienare et disponete taarì>quam de re propria et tamquam nos possemus et camera nostra posset, si donationem hanc non fecissemus. Et quia tam grati erga bominum id genus esse non possumus, quin magia etiam debeamus, infrascriplis bonis quoque ipsum ili. D. Ioannem donare decrevimus eo maxime cura S. D. N. ila eupere sciamus. Pro~ plerea iis nostris sponte ex certa scientia, consulto, animoque mature deliberato et moto proprio, deque nostrae poleslatis plenitudine etiam, absolalae ac omnibus melioribus modis, viis, causis et fornita, quibus melius et efticatius possumus tilulo purae roereae, el irrevo* oabilis inler vivos remuneratoria3 donalionis predietum ili. D. Ioannem Medicem donainus bonis quae fuerunt eomilis Hieronymt Trivullii el nunc locata sunt Bono Magnano et fratribus et Martiri de Quinzano exislenlibus in territorio sancti Floriani agri Laudensis ac bonis exislenlibus in territorio Cornu Juvenis, qua* locata sunt Bertollae de Berlhollolis similiter agri Laudensis. Itera omnibus bonis quae fuerunt D. Ioannis Fermi Trivullii exislenlibus in dicto lerritorio sancii Floriani et qua locala fuerunt Bernardo de Cartoli^ el predielo Martiri de Quinzano. Ilem omnibus bonis quae eranl reverendissimi domini episcopi Piacentini exislentibus in dieto loco sancii Floriani quae locata suut IoannideGremonensibus. Itera omnibus bonis domini Pomponii et fratrum filiorum quondam domini Ioannis de Trivultio existentibus in loco Grazani agri Laudensis et sunt locata Petro de Carenzis. Item omnibus bonis quae fuerunt domini Theodori Trivullij sitis in loco nuncupalo la Divitia in agro Laudensi et locata sunt Christophoro de Ossonna, Philippo Ferrarlo et Bernardino Burlae. Itera omnibus bonis suprascripli domini Theodori existentibus in territoriis Locale et Melegnani agri Mediolanensis quae locata sunt Francisco Lavizario el data fuerunt in administrationem domino Antonio Mariae Gribello. llem bonis quae fuerunt quondam domini Augustini de Trivullio existentibus ad Roscbarolam prope Mediolanum quae locala sunt Andrae de Asandris. Item libello uno librarum qualuorcentum imperialium quod praeslatur per dominum Ioannem Angelum del Missalia super nonnullis bonis praedicti domini Auguslini sitis in parochia sanclse Mariae Bellradis Mediolani. Item alio libello librarum millesexaginta duarum soldorum qualuordecim suprascripli domini Augustini quod praestatur per filios et eredes magnifici quondam domini Bergonlii Bottae super nonnullis bonis sitis in loco et territorio de Bordignana comitatus Papiae. llem molendino uno ad sanctum Martinum in agro Laudensi prò quo Bernardus diclus el Toso di Breguntij solvere tenetur libras centum singulo anno quod molendinum erat Poniponii et fralrum de Trivultio. Item bonis de la Lanfroya agri Laudensis, que fuerunt prediclorum Pomponii et fralrum de Trivullio, locatis Christophoro Cigolino. Et praedicta omnia cum omnibus suis aquis, aqueductibus et aquarum decursibus solitis, ac omnibus aliis suis juribus et perlinenliis, et in quacumque quantitate, qualilate et numero perticarum existant: quae bona, molendinum, jura aquarum, el iibella fuerant dictorum de Trivullio, et nunc ob eorum rebellionem nobis, et carne ree nostrae speclanlia prò se se, filiis, ac descendentibus etiam foeminis usque in infinitum, et quibus dederil, tradiderit, vel dederint et tradiderinl, cum potestate vendendi, alienandi et quovismodo disponendi, prout libuerit: cum piena jurium cessione, Iranslatione dominij, ac possessionis, positione in locum jus et statum nostrum, accamerae nostrae coslilutionemissietprcouratoris in rem propriam; ac transferenles in predictum ili. d. Ioannem et suos ut supra, et quibus dederil vel dederint omne jus, omncmque aclionem quam nos habemus et camera nostra habet in praediclis, et habere quovismodo imposterum polerit. Et quia mentis ac inlentionis nostrae est quod praedicta omnia et singula plenum sorlianlur eflfeclum, talitcr quod prediclus ili. dominus Ioannes et successores sui tam universales, quam particulares usque in infinitum, et quibus dederint ut supra, utantur, gaudeant, et potiautur praedictis bonis, et aliqua ex causa, vel eventu non, remaneant elusi seu decepti ab istis feudo et donatione per nos eidem factis cura remuneratoria sit laborum et expensarum factarum in dictis bellis per praedictum ill. dominum Ioannem. Dicimus et promitimus dictas res donatas et omnia et singula in eis contenta eidem ili. d. Ioanni habere licere pacto eliam quod si predictae res, vel aliqua pars earum evictae fuerint quomodocumque et qualitecumque evincantur de jure ipsas et quaslibet earum defendere iam in possessione quam in proprietate ab omni persona et universitate, et si contra praedicta seu quolibet praedictorum aliquid factum vel attemptatum fuerit, promittimus per solemnem stipulationem per nos el successores nostros dare, concedere et tradere aliud castrum, terram et locum, ac alia bona aequivulentis redditus et dominii prout in superioribus, cum omnibus expensis, damnnis et interesse passis et patiendis praediclorum causa et occasione. Constituentes nos ex nunc ea omnia tenere et possidere nomine et vice ipsius ili. d. loannis ac suorum ut supra, et quibus dcderit, donec eorum effectualem possessionem acceperinl, cujus capiendi, liberam (facullalem) prò volunlalis suae libito facimus et si ne interventi! et aucloritale ìalicuius judicis. Mandanles reverendo et speclabilibus presidi el senaloribus noslris, magislris reddituum noslrorum ordinariorum et extraordinariorum, praelori, communi et hominibus Busti Arsitii, nec non omnibus magistratibus, jtisdicenlibus, officialibus, ac subditis nostris ad quos spectat ut ipsum ili. d. Ioannem, suosque ut supra, vel legitimum quemviseius nuntium in possessionem dictorum feudi, honorum et jurium ponant ac positos tueantur, eique obediant: hasque nostras feudi et donationes literas observant et faciant ab omnibus observari: non obstantibus aliquibus legibus, statulis, decretisi ordinibus, provisionibus et aliis contrarium disponentibus, quoniam illis omnibus et maxime decreto edito de anno 1490 incipiente; Solebant maiores nostri cum declaratione superinde secula, nec non decreto edito de anno 1423 incipiente Providere solentes et alio eodem anno edito incipiente Meninimus volentes derogamus et derogatum esse volumus, etiam si ea sintque specialemet individuano mentionem exigant, quoniam feudum et donationem hanc effectum sortiri omnino volumus. SupSupplentes omnem defectum cujuslibet solemnitatis tam juris, quam facti, tam intrinsecae quam extrinsecae, quae ommissa in praesenti feudo et donatione esset, cum deberet servari, quoniam pro apposita et servata ex certa scientia, ac de nostrae potestatis plenitudine, etiam absolutae haberi volumus. in quorum etc. Dat. Pizleonis, primo octobris MDXXIIII. — Franciscus.
Visa Hmornus.
Bartholomeus Rozonus