Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/347

Da Wikisource.

Chronica rhetica 333

dits Sr. Domengs, sun müdats in Luvin, è da quella posterità sun müdats Enzuns in Ardez.

Susch è Luvin sün hossa ün terzal, ma avant 150. ons stovèvan ir tots à Susch a Baselgia, è pajar la terza da la Pleif, il Plavan da tots Comüns da Susch fin Ardez, el stovevan tots 4. Comüns dar la deschma, è minchia quatember offerir ultra las sepultüras, siond chia avant 250. ons, stovevan ils da Susch gnir à Baselgia ê cun lur morts ad’Ardez, ne hvèvan nianc prêr svess.

Avant 140. ons s’han dus da Luvin, l’ün ün Bisaz, l’auter ün Bonorand dispitâ sün la cutüra per ün chian, & battüds, chia l’ün es restà mort, da quà inavant sun quellas duos chiasadas alvadas sü l’üna cunter l’autra, fin chia ant co chi sian apaschads, sun d’amas varts restads mortz 24. ò 25. in pac temps. Ils da Susch eiran culs [p. 22] Bonòrands, & ils da Scuol dits ils Guilems eiran culs Bisazs, il Criminal eira massa flaivel, nun siond fatta la conventiun culs Tirolers, ingün procurèva pasch, il, Mastral eira lhura in Danuder, & nun s’inchürèva perquiaint, fin chi s’han tanter pê puiedats, è fat mysta dubla, in quel istess di chi fo resta mort ün Thomas Bardot da Susch ün barun, & ün Rofler hveva ferî ün Campel in il bratsch, davo han vivü in pasch.

Usche tanter Susch è Luvin da 43. ons inan han tgnü dispita per il pasch è gaut dil munt Latet, quala dispita in quest on es tant ingrimida, chia tots vaschins perfin femnas è Juvens sun cun armas trats sü intanter pèr, ch ils Comüns vaschins han scars podü sparaglar, è s’ voliond danov tachiar, sun cū scharfeza impedits da las 3. Ligias & sün quai tras Comissaris da las Lias fo tot güstà.

Guarda, quel nom port’eir üna Cità in Francia, deriva dil nom Guarda, oder mera, Ecco, permur chella vain visa dalönsch, distant dil Oen 1000. pass, eiran duos parts, l’üna es la pitschna nanvart sur la strada, l’atra part la mera sper la strada cunter Bosca in quella eira la Baselgia fabrichada davo l’autra, permur l’eira tant pitschna, da lgieut empia per spretsch ditta caminada, & da quai gniva nomnà quella part dil Comün. Qua eiran grevas prabgias tanter ils Anthöns & Brancans, duos familias numerosas, han dürà löng cun grondas iras, huossa sun reconciliats.

La vall Cloza es il confin vers Luvin, ma plü inavant es tuot da Guarda d’amasvarts, quatras van ils d’Ardez & auters trus la vall Drusiana (Ruschna) sur [p. 23] ün vadret da smesürabla chiavoleza, qual es tant malsgür à lgieut è muvel per las rimmas, pustüt cur id es ün pà navü, ton gnir trats sü cun treschas, ma bain bod ant ch’il grond frai ils mazainta, passâ las Alps s’ vain inüna vall da pascüra dils d’Ardez ditta Fermunt, Firmus Mons, & da la s’ va in Muntafun, & dal’autra vart in Cultüra chi es sot Danuder.