Pagina:Calendar ladin 1915.djvu/36

Da Wikisource.

pagina:80 anual stiftà. N chësc cajo messova po gor nce unì da S. Crestina ite l urghenister o un mped’ ël a cianté bel sëul mëssa da mort. N iede al ann univa seniëur curat da S. Crestina aposta te Sëlva per jì te scola a fé na vijita de religion; mé la gran vijita de scola univa l digan da Ciastel a fé n prejënza dl maester y dl ambolt. A chëi tëmpes univel nsenià te scola dut per Gherdëina; tudësch n’ univel rujenà te scola nianca na parola no; liejer y scrì tudësch per auter mparovun y anzi mpo niestamënter; ma ntënder ne ntendovun no fruz no fregul. N pue’ plu ntendovun talian y mparé mparovun dai libri dut per talian, dantaldut dal catechismo, dal liber di vanielesc y dala storia bibia. Śën muessi mo dì n pue’ de zeche, coche la cialova ora cul cianté y suné te dlieja. A chëi tëmpes ne fovel, se sà, degun orgun y da cianté sula notes ne savova nianca na persona sëula no te Sëlva. Ma tan plu bën ciantovun zënza notes, medrë a cher. Mëssa cianteda fovel uni dumënia y festa, tëut ora zerta gran festes, che n jiva, scech’ é bele dit, a S. Crestina; ma nce la bespres ne manciova i sandis. I ciantarins de dlieja ova si luegia sun cuz dla porhica y fova l tëmp de mi recort – zirca 20 ani – for i medemes 7 o 8; ma chisc fova nce bele dan mi recort i vëre ciantarins de dlieja: uemes da stimé y respeté; jënt sceria y scioda; y sciche i s’ univa drët bën a cianté, s’ univi nce zënza drët bel y s’ulova bon. Danter la vera cianties dla mëssa (Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei) ciantovi daniëura mo doi o trëi cianties tudësces. L capo di ciantarins ciantova dant, ue dì scumenciova la ciantia y ciantova la vera aria. I autri ciantova aut, segont, terz, l’ aria y bas. Duc s’ univa tan bën che ne manciova nia n con’ d’ acurdé. I sandis po ovi nce si pue’ de mujiga, ciantovi y sunova. La ueies de chisc sandis s’ abinovi te cësa dla scola o al Juan y fajova si pitla proves, dut adamënt, dut me drë do cher. L’ aria ch’ i sunova fova dut roba vedla, scëmpla, danz no pec de cunst, ma la i savova mpo bela ala jënt. Ma no mé i ciantarins de dlieja ciantova bën si cianties; la dumënia domesdì ciantovun do la curona la tanies o vel ciantia dla Madona o del cuer de Gejù, y nsci via. Sun cuz scumenciova n ciantarin, po piova ite dut l popul: ëi y ëiles, jëuni y jëunes y i sculeies ciantova pea, che l fova na belëza y na legrëza y na grandiosità de ujes, ke degun orgun n’ i ëss’ mpedù. Y ch’la cianties grandiojes ti fajova mprescion a duc. Coche duta sta cosses s’ à mudà da 40 ani nca, n’ ei drë de dì: l savëis, mascimamënter vo de Sëlva, nstës tan bën che ie. Davia de chël ne diji per chëst iede nia d’ auter plu. N auter ann, sce Idie nes dà la vita, ve cunterei vel d’ auter de nosta bela val de Gherdëina. 

Radein, Shum 1914: Sen. Shambatista Ploner da Sotanives.