Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/416

Da Wikisource.
408 Flaminio da Sale

garegiament, schan serrau giu, d’envidar puspei il fiug de rebelliun denter igl pievel, è prender à mauns da far uviarra encunter igls Austriacs; pertgiei (schevan) sche nus essen ora sut dal giuf del’Arciduca Leopold, in Princi Defensur della Romana Cardienschia, vegn bucca pli à restar liug enten questas parts als Catholics, à biar meins agli P. Fidel, ne ad auters Capuciners. Suenter ver sarrau giu lur schliet conseigl, scha hanni entschiet bein gleiti cun grondas listiadats, à far curascha à la puraglia; sinaquei ca, pernessen à mauns las armas; promettend ad els sigira Victoria. à schend, che tonts sco vegnissen à murir en quela viarra da Religiun, vegnissen tutts ad ir enten Ciel sco Martirs glorius. Cun tutta Secretezia avisavan [p. 76] els, che mintgin dovess’mirá per buis, spadas, lontschias, pals enferai, ad auters vaffens, perdovrar, cur che ei vegnis dau igl avis.

Igl P. Fidel cur ch’el ha encurschiu quei, ha cun inzug se patertgiau, cò vegnir enagit, à suenter ver faitg oratiun, ha sa consigliau cun persunas sabias; & aschia ha mess’giu per scrit enzeconts artichels da salvar, zunt nizzeivels, sinaquei che suenter la rebelliun, vigniss fatgia ina paisch cun gron avantaig della Catholica Cardienschia. Quests puings een stai examinai, & ei anflau per bien dils publicar ora, bucca mò dall Arciduca Leopold, sunder era da Mons. Uvesch de Costanza, à dall Mons. Legat Apostolic; adaschia se consigliau era cun igl Gubernatur della Rhetia, [p. 77] Luis Baldiron, Signiur de grond spirt, scha eis el íus cun el en la Vischnaunca de Grüsch, la principala della Vall de Portenz. Lau ha el clomau ensemen igls Principals del Comin, à mess avon ils sisura numnai Artichels; protestond igl Survient de Christi, che negin vess’igl meini, ù gargiament de dovrar la forza; che negin vegnissi sforzaus da midar cardienschia; sche giè vignis commandau da vegnir aigls Priedis, ad alla Doctrina Christiauna, cura che fussen bucca impedii, auncalura negin fuss’obligaus de tadlar la S. Messa, ù de prender penitientia, auter che quels, igls quals de fria viglia lessen se far Catholics; à cun quei ei stau serrau giu igl Contract, senza di encunter da negin. Cun ina tala dulscha maniera ha faig da saver [p. 78] quels artichels en tutts igls liugs della Missiun; cur che aber igls Predicants han saviu quei, à lau tier che igl comin pievel era inclinaus de suendar tutta quei, chel Missionari metteva avon ad els, schan ei serrau giu de bucca pli s’entardar de envidar si igl fiug della rebelliun, cun metter à frusta l’empermera gada quei, che enquriva de regischar ora lur Cardienscha. Ad aschia ei stada ton gronda la gagliardia de Michel Gojan, Predicant de Fans, che el ha engirrau aviertameing sin la Scancialla: che el haigi cun il sees aigens eigls viu vegnir enten Baselgia miraculusameing in Tschiut, per ina sigira enzenna dell’agit de Diu, à scheva, che ei dovessen tutts se metter en armas, à dovessen bucca dubitar d’ina guissa Victoria; pertgiei