Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/72

Da Wikisource.
64 Statuts dil Cumin da Trin

3. Ilg frinds liber da dieschma.

Vas entsura c’ei ven frieu ent d’anchüns, ca tals a quals frusts, c’els possedan, dettian bucca dieschma, scha dei quei er vangir prieu par nota a vangir examinau las raschuns da quels, a da lou d’anvi faig ün urden, a mess schrauns da quellas varts.

Un nief decret ner ordinatiun davart ils guaulds

A° 1784, ils 25 oct.

Ha ün lud. oberkeit traig en consideratiun ils gronds strapaz, ca vengian faigs enten ils guaulds, tont anavont ca sch’ei vangiss continuau 10 aschia quels en curt temps vangissen ruvinai, ad aschia ha el afflau zund basngius da far ünna provisiun, a da frir or ils projects ca savunden, sin approbatiun d’ilg lud. cumin, par ca buns urdens a tschentaments vengian cunsalvai, a lou speras nagutta tont meins ün a scadin a vengig providieus suenter sieu basengs.

1. Tuts guaulds ambani en general.

Dein tuts ils guaulds senza reserva esser ambani, a nagin puder prender or da quels lenna da brischar sut peina sco ilg tschentament clomma; et nua ca la fallonza duvess buc esser frid ora specificadameng enten quels, scha dei ei star en cunaschienscha d’ilg oberkeit da far consideratiun, suenter las circumstanzias, resalvond ils rungs, a quei sut la senda d’ilg bilg d’ilg guauld, da la vall da Lavinna navend antroq’ ilg laviner grond, ansemel cun quei da lou anent, tanend or ilg guauld d’ilg Tschengel, dador la vall Trimosa, sco er quei ca voñz en la vall da la Laviña, ansemel cun plounca. Rudera ad ilg guauld seck sut la seif, a milsanavont quei tock sut la via elg crést d’la Crusch c’antscheiva nu c’ilg crap furau, a va antroqua vi sum la Ravinna antroqua giu ’lg plaun da la Ransun, sco er la vall da Pintrun; enten ils quals logs dei esser lubieu a minch’ün da prender par sieu basengs; mo quels ca vulten brischar caltschinna, a far [f. 10b] coichiel deigian en nagins guaulds, nua c’ün po tiers cun carr a bofs puder prender lenna tiers quei diever, mo dei prender quellas sco lg’ei vangieu usitau da vêlg; mo sch’anqualchün savess bucca nua prender, scha dei un tal cumparer avont ilg oberkeit, il qual dei algi mussar en chei lieug el haig da prender en las surnomnadas nodas a terms.

2. Davart ils vugaus d’ilgs guaulds.

A par ca minch’ün sappig nua prender lenna tiers ses bagègs, ei seig nofs ner aber da muntaner ils veders, sco er da far scondlas a vuorro,