Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/796

Da Wikisource.
788 Gion Antoni Bühler

quei adina aschia vinavant, sche sun jeu fitg content, pertgei miu capital mi porta gia richs çeins. Jeu spera però ded aunc saver ingrandir miu trafic, cura che jeu sun ina gada in miu nov local sin la plazza granda, il qual jeu survegnit tras la intervenziun del bun signur. Ussa saveis Vus, signur compatriot, mia intêra historia.

Vus haveis hagiu raschun de far aschia, Gian, respondet il officier; que non fuss stau prudent, sche Vus fusses ii a casa. Cun il capital che Vus possedeis e cun vossa lavurositad Vus reussirà que de far fitg bunas façentas qua; quei però non imblidei, che Vus haveis qua de far cun Italians e che que demanda precauziun in totas caussas, sche ins non vul esser inganau da blers negoziants, cun ils quals ins sto star in relaziuns, cura che ins ha in trafic aschi important sco Vus. Era Vus convegniss que forsa d’unir cun Vos trafic in negozi de tgirom (chüram, chirom). Quatras guadagnasses Vus in duas direcziuns; per l’ina fagesses Vus in profit sin il tgirom, per l’autra survegnisses Vus quest material per vos esit pli bunmarcau.

Jeu farà era quei, aschi prest sco jeu hai priu possess da miu local nov, respondet Gian; era sun jeu intenzionau de fabricar calzèrs a la grossa e de negoziar cun tals nella Levantina, sco il bun signur mi cussigliet.

[p. 78] Ils dus Grischuns stettan aunc ditg insembel e discurrettan dad ina caussa e l’autra, da lur patria et il officier requintet e repetet a Gian tot las novitads dell’Engiadina. El partit allura et impromettet de beinduras visitar Gian, cura che el vegni a Venezia.

In paucas emdas translochet allura Gian sia botega sin la plazza principala e comenzet, sustenius sin tots mauns da siu benefactur, ad ingrandir siu trafic. In circa in meins stovet el gia ingrandir il numer de ses famegls per la metad (mezzadat), per poder satisfar als pli urgents basegns. El augmentet allura da temps in temps ses lavurèrs et el era ussa strusch (a peina) in mez ann in siu local nov, che el haveva gia 60 lavurèrs sut siu commando. Tras intervenziun e recommandaziun de siu benefactur e protectur survegnit el allura aunc blera lavur del guvern e stovet furnir mintga meins ina granda quantitat calzèrs per l’armada della republica e que il necessitet d’augmentar danovamein il numer de ses lavurèrs, da maniera che el haveva gia a la fin del prim ann, che siu trafic existet, circa 100 lavurèrs in siu serveç, et el era ussa il prim calgèr della citad de Venezia.

[p. 81] Gian Runell fageva ussa colossalas façentas per part cun sia botega e per part cun siu extendiu negozi de tgirom e guadagnava di per di danèrs sco paglia. Mintga meins guadagnava u profitava el netto al