Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/948

Da Wikisource.
940 Gion Antoni Bühler

disfortuna. Circa [p. 232] treis emdas restet il princip in questa citad per visitar e considerar tot las remarcabilitads de medema. Gianin havet occasiun da vêr in questa antica citad bleras caussas remarcablas e miravigliusas et er da far bleras e bunas experienzas per siu serveç. Conter la fin del Matg ils viagiaturs continuettan lur viadi et arrivettan fortunadamein a Napoli. Er in questa stupenda citad al port della mar il prinzip se fermet per circa ün meins. Els fagettan, havend üna gada visitadas las remarcabilitads della citad, excursiuns nella contrada vicina; els visitettan Capua, il Vesuv et auters locs remarcabels. Tot era passau in regla e senza la minima disgrazia e senza displascher. Ün se preparet da continuar il viadi fin a Palermo. Il viadi da Modena fin a Napoli era gia stau fitg stentus, stante che da lez temps er las stradas maestras eran pertot fitg nauschas; ma da Napoli davent las vias eran nauschissimas, e supra de quei ellas non eran següras dals assultaturs, v. d. ladruns de strada u bandits, ils quals attaccan ils viagiaturs et ils spoglian da tot quei, che els han. Sch’inzatgi fa resistenza a quellas bandas, el eis da totafatg pers, els gli dattan üna stiletada, che el croda mort per terra. Il princip saveva de quei e demandet dat retg üna escorta de qualche cavallerists, la quala gli füt concessa promptamein. Havend fatg totas preparativas necessarias, ils viagiaturs se mettettan in viadi. Essend la calüra (chalur) da quest temps fitg granda nella bassa Italia, els savevan viagiar be la damaun mamvegl fin circa las 9, e la sera dallas 4 fin al serrar della notg. Aschia els savettan a proporziun far be piçnas etappas in ün di e füttan er suvent retenii dallas nauschas vias. Ün toc avant la carroçia cavalcavan dus cavallerists armai, et alla carroçia sequitavan treis auters. Tot ils viagiaturs eran armai, per lur defensiun, in cas che bandits ils dovessen voler attaccar. Çinc dis els eran viagiai senza esser molestai; ma la sera del sêsavel di, cur il comenzet ad esser ün pau da stgür, ils retenet üna banda de humens suspectus, ils quals annetgamein sortittan dad ün bostget alla fin d’üna cavorgia, tras la quala la carroçia era passada, „Vus fermei!“clamet ün hum robust cun üna barbuna nera als viagiaturs. A peina che quest clam havet resunau, saglittan çinc u sês humens a döss als cavalls per ils retener e fermar la carroçia, e circa otg auters humens s’avicinettan alla carroçia per spogliar ils viagiaturs in quella. Vezend ils cavallerists [p. 233] circa quindesch bandits armai inturn la carroçia, perdettan els la curascha e gnanc se preparettan da far resistenza als ladruns; er ils dus serviturs tremblavan dalla tema, che els non eran habels da far qualunque resistenza. Il capitani dels bandits haveva gia commendau al princip et a siu accompagnatur da descender dalla carroçia per la saver visitar e spogliar cun tota commoditad. Ma ils bandits havevan fatg il quint senza l’ostier. In