Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/176

Da Wikisource.
162 Remedis da erbas et ragischs

od suonscha d’ gialina, chella vengia passa ciòe la folgia et sprinzla sü sura a pule fat in puolvra manüda et applichia uscheia chiaud alla part dolenta.

[f. 74a] A maschiar ilg sem da semph, puorgia la pituita dal tscharve et à trar sü pal nass, fa starnudar.

Il zü da mailla da terra à trar sü pal nass, fa starnuda ret puorgia il tscharve.

Il medem fa eir il zü da tschiuollas, à metter da deto zü in las uralgias, dess sarvir bain per l udida persa et pilgia veia la frantur dal cheu.

Remedi per purgiar ilg tscharve tras la saliva.

A maschiar la ragisch dalla rena in bocca, tira potentamaing ils cathars gio dal tscharve.

A tour Assafetida Teufelssdreck in bocca, tira blera saliva et puorgia la teista.

Remedi per fortifichiar ilg tscharve.

Pilgia üna nusch nuschiata, fourla cun üna züpla et lhura si la metta à lom in vin cotschen, ün di et üna not, lhura rustresla ün pa sül braschier et à tour aint da detta nusch, es zuond buna per il schvindel.

L’odur dalla minsa fortifichia il tsch[a]rve et la memoria.

A mangiar taunter la spaisa las fluors dalla borena fortifichia il cour et il tscharve.

Remedi per flusiun del cheu et starvera.

La ragisch da Hundßzungen à schiantar et far in puolvra et a tour aint cun vin cotschen, guarescha il mal chiotschen, serva eir zuond bain a quels chi haun gonorea. Item pro flusiuns dal cheu et starvera.

[f. 74b] L’herba da Hundßzungen smazuchiada et rustrida cun suonscha d’ püerch in ün test, serva bain pro las plaias da morss da chiaun dalla rabchia.

Remedi cuntar nauschs sömis.

Pilgia sem d’anis in ün ascher et tengià suot il nas, pilgia via.

Remedi per preservar, chün nun vengia aiver.

Alchüns volgian chi à mangiar las damauns da jajün, 5 od 6 mandals, preserva chün nun vengia aiver.

Ilg giabus et il vin sun contraris l’ün lauter, scha qualchün s dubita da ngir aiver, schi chel mangia 3 od 4 folgias giabus cun sal et aschai aunt et davo past, schi essal sgüra chi all vin nun l’offenda inguotta, schabain chel vess bavü 3 vel 4 mezas.

Athenasius ün principal authur apropriesscha tal vertüt al sem dals giabus.

Il sem giabus à baivar cun vin dutsch maza ils verms in il vainter. A couschar giabus in schopa fraischia da gialina oder da chiapuns velgs, et baivar, dess esser zuond bun per il madrun.

Il zü squitscha oura dal giabus sainza il couschar et masdar cun sal et baivar, lumaia il saramaint dal corp et fa passar.