Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/259

Da Wikisource.

Martyrologium magnum 245

laschà la vita per il S. Evangeli, inter ils quals sū stats 39. Princips, 235. Barōs, 148. Comites &c. Mo è sun fine [fol. 10a] dubio in totas parts del mond stats amò blets, il pustüt in Jtalia & Hispania, da quels chi han confessà & cun lur mort sigilà la divina veritat; las combattas, disputatiōs, confessions & beata fin dels quals non sun gnüdas á lüm; in part per malitia & odi dels jüdischs & sclavs del Antichrist, in part tras astutia & ingan del Sathan, il qual ha semper cerchà d’impedir cha las gloriosas ovras, confessions & discuors dellas pardütas da Christi, non vegnen à palais. Per quai ha’l suvent impedi, chi non vegna als Martyrs in preschun concess tinta & palpera da podair notar lur cofessions etc. Als ha fat metter ravels in bocca & da fatta taglar ora la lengua, per ch’els non possē avant il pövel tschantschar & declarar lur iñocentia, la Evangelica vardat, & las mansognas, falsa religion & Tyrania del Antichrist: à quel fin ha el blers fat metter or d’ peis secrettamang sainza ingün judicial process, oder lur acta, cōfessions & disputations fat subit arder & zupantar vie cha ingün non veza: Or del qual s’ veza co cha’l Sathan hà da tots temps probà da falsificar & impedir cha las historias dels Martyrs & constants conbatents da Christi, non vegnan al mond manifestas, per ch’el il possa salvar sü in la ignorantia, surbantüm, Jdolatria & superstition. Mo cōtra tots ils conats et impresas del Sathan, del Antichrist et oters seis instrumaints, ha il gratios Deis da tots temps eir El vigilà per sia Baselgia, et hà exità inter totas nations amò qualchüns chi cun diligentia, oder or d’ bocca et secura relation da quels chi han sves tgnü audi lur examens et viss lur fins; oder or da lur aigens scrits et cartas, ch’els han tgnü tramiss à lur amis; oder or dellas Canzlerias et protocols dels Notaris han fidelmang collect et laschà gnir à lüm, onde il grand Martyrologium es tandem componü, tenor il Christian lectur veza et po cun confort, früt et ædification leer et comprender; partin or da questa prima part, parti(c)[n] vain à seis temp à podair vair et cognoscher or della secunda part.

La quala 2 da part fà il principi del añ 1560. et ans vain in quella il prim descrit üna lōga & bella historica relatiō davart la crudela, inhumana, diabolica jnquisition da spagna, cun tot seis inschings, astutias, tyranias, grifflas à praticas, curaet co quella sea gnüda sü & haja dominà eir sur da Raigs et Princips, cun l’historia d’alchüns docts, excellents & valerus Martyrs in quel Reginom. Quella contegna la historia del stadi della Baselgia da Dieu et da blers tapfers combattents in il Reginom da francia; Synodus à Poissy & disputation inter jls Ministers del Evangeli, il Cardinal da Lothringa & oters principals spirituals Papals, in præsentia del Raig Caroli IX. & sia Cuort, et co Beza s’hà tgnü valerosamang deportà, cun la granda quantitat dels crettaivels, chi han per la vardat spans