Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/382

Da Wikisource.
368 Nott da Porta

Guarda, Scuol è Remosch tras Lüzi Straz il Comenzader, It. Leun Bisaz, Peider Flura, Caspar Dietegen, Gulfin da Purtein, in Ardez ha comenzà ün Prér Juven Filippo Galliciô o Saluz, nad Ano 504., il qual in Doctrina ingeni, capacità in tuot fats, avanzeva blèr, tuot seis Collegas, in Luvin è Guarda hal el smiss la Messa sco eir in Susch, Cernez, Zoz è [p. 85] Samada, l’ha stovü patir grevas persecutiuns, mangel, bando e confiscatiun dil sieu, ma tuot con patientia e cun gronda fermeza d’anim, in seis Predgiar pareva ch’ l squitschess aint il cor la forza dil Plæd da Dieu, il Rev. Campel scriva, co ch’ l amo Juven, siond Capellan in Chamovasc patria da sia mama, haja in üna predgia massa ludà il merit da Christi in don dala Baselgia Romana, qual s’inacorschond ils Plavans vicins, sial subit da Joan Bursella, Decan dall’intêr’Engadina cità a Zoz, e da quel & plüs Prêrs sc’ün surmanadur achüsa, ingio ch ’l sia per sententia 526. a 7. Mart. bandi da tuot l’Engadina, per ün heretic, e chi ’l da dech ün haller, o buccada, dess gnir chiastia per 100. fl. & l’incontra protesta avant il jüdisch, chi ’l vegna fatt tort, sia promt da provar sia Dottrina or da S. Scrittüra, è veglas Biblas Papalas, ê podiond gnir convit, vögla desister, tot guarda sül prêr quà presaint ch’il taschainta, ma el sascüsa da non volair intrar in dispitta cun el.

In quai chi s’ guardevan l’ün l’auter, per la gronda confidentia dill Saluz, ün seis paraint da Camovasc Martin Adam, Papal & hom animus, diss in presentia dil jüdisch, eug nha amo 6. crüz. in buorsa, völg dar quels al Coluoster, chi sun’ils Sains per l’orma dalla jüstia, all’aparentia tuot morta, siond vain qui usche scharf procedü con ün hom, chi vol star ala prova da sia raschun, & ingün sfida dil convenscher, sün quai pigl’il Magistrat danöv la causa per mans, & 18. dits davo fo añulada la santentia prüma fatta mass’imprescha, ad instantia dils Prêrs, & il hom reclamá, [p. 86] l’ha predgià davo quai in Engadina Bassa, in Coira & utrò, con grond frütt, è stat ora bler contrast, è superà.

In quel temp gni contschaint il Evangeli eir in Bragalia, a Savran fo predicatur Bartolomeo Maturo, Prior a Cremona, chi ha bandunà il Papat per occasiun da blers miracels ingianaivels fints pro las statuas dalla V. Maria, per tgnair il pövel in surbantüm, in Sta Maria ha reformà Jacob Montatsch, stat peravant Prêr in Sent, converti e dil super Saluz, haviond eir reformà Sent in lunga: In la Lia dsura han rebütta la Messa, Ilanz, Flem Scha’ ms, & in la Tomliasca, lur Predicaturs chi’ ls servivan, eiran ün Christian Hartman, Brunner, Mathias, Bischof, Ieklin è plüs, ils quals cun grond profit han promovü la Religiun, nun obstond tant impedimaints fats dils Adversaris, quel Hartman s’ha rendü d’ vöglia in miseria, bandunà sia raba a Sagogna, per ir a predgiar l’Evangeli.