Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VIII.djvu/535

Da Wikisource.

Giovannes Mathis 525

Ün dals matts da St. Murezzan (per che motiv nun m’algord) fütt miss sün üna schliesa e sün sias arains tacho il queder cul esen, e usche ils oters al trettan per vschinauncha intuorn.

Pü tard, S. magister Morel tgnett divers anns la scoula dels infaunts pitschens a Schlarigna. — El eira ün hom da grand spiert, activ, e giodaiva la stima da tuotts quels chi’ l contschaivan, e eira surtuott amo da sieus scolars.

Eau füt ün poch bun scolar aviand pocha vögla d’imprender e nun giand gugent a scoula. Tuottüna, imprendand facil, podett saimper esser nella classa da quels da mia eted.

Noss prüm cudesch da scoula fütt „la tevletta“, zieva il „Kinderfreund“, cha tradüjaivans in tudais-ch. Zieva avettans Buffon, traduziun in tudais-ch, poi l’istoria Greca in italiaun cha tradüjaivans in tudais-sch, e l’ultim füt „Paul et Virginie“, in franzes, cha tradüjaivans in tudais-ch.

Per quints vaivans „Tester“, e per il chaunt „Nägeli“e ils cudeschs da Schlarigna.

Il Sar magister Gilli Heinrich füt quel chi det il schlauntsch allas scoulas d’Engiadin’ota. El eira ün hom da grand talent e vaiva passo divers anns alla scoula chantunela, inua pü tard al füt offerta üna plazza da professer ch’el nun acceptet.

Da tuottas vschinaunchas gnivan infaunts a scoula a Schlarigna, eir dalla Bragaglia, Puschlev ed Engiadina bassa.

Eir as po bain dir ch’el as daiva üna paina immensa in sia vocaziun, ma sgür nell’üngün magister nun füt pü rispetto e amo da sieus scolars sco füt il S. mag. Heinrich; e que füt il motiv, cha cur eirans infaunts nun gniva in vschinauncha fat me schelmarias, u do dann ad ungün.

La gövgia aunz mezzdi quasi saimper il Sar magister ans quintaiva qualcho bell’istorgia, davoutas ans mnand a spass, cur eira terrain.

Sün Buottels ans quintet el üna gövgia l’istorgia da „Rosa von Tannenburg.“

L’istess zieva - mezzdi füt decis da Chasp. Beeli, François Vicedomini e püss oters, d’organiser per la gövgia zieva üna representaziun teatrela, cioè „Rosa von Tannenburg“.

Durante tuott’eivna füttan fatts preparativs per quella, e tschernieu il lö il pü adatto. Scu chastè von Tannenburg füt tschernieu la lobgia 35 dalla chesa Stökli, inua da que temp eira üna s-chela d’ crap (lo abitaiva allura giunfra Ursina Pulin).

Scu chastè inua cha ’l conte v. Tannenburg füt mno in praschun e inua cha Rosa, sa figlia, as dand our per fantschella podet s’introdür e podet usche vair chüra da sieu bap, füt tschernieu il chantun davous la baselgia da Crasta.