Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VIII.djvu/575

Da Wikisource.

Landamma Zaccaria Pallioppi 565

podair surdar alla pressa. Il Fögl d’Engiadina1 va complettamaing d’accord coll’Engiadina, „cha que saja propi ün affer d’onur per la populaziun da nossa valleda, d’apprezier ils merits da nos instancabel convschin e, scha possibel ais, da pisserer, cha ’l cultivatur da nossa dutscha lingua materna non saja solum indennizo, ma possa cul temp eir giodair früts da sia diligenza, eir sch’el ils podess raccoglier pür tard e scha la raccolta non correspondess a seis merits“. El propona perque da raccoglier bainbod subscribents sün quaist’ouvra e que a fr. 20. — l’exemplar. Ultra da que cussaglia el da formar ün fondo da reserva tras aczias da garanzia da fr. 20. — l’üna, per podair stampar üna ferma ediziun, „uschè cha ’l Sigr. Pallioppi survgniss nel cuors del temp üna pitschna bonificaziun per sias fadias.“Il Fögl non dubita, cha in cuort temp saran subscribents e garants avuonda, e’ s reserva, davo esser intrà in relaziuns col autur, da portar ün program plü detaglià. Quindesch dis dopo vain ün correspondent del Fögl2, K. H. (Prof. K. Hörrmann, quella vouta magister della scoula reala a Samaden) con explicaziuns supra il dizionari, asserind, cha l’autur non spordscha be ün simpel dizionari sco cha nus possedain per tantas linguas, dimperse in sia prüma part l’etimologia e l’analisa del inter s-chazzi da pleds e la classificaziun da quels in famiglias, tenor ils principis dell’odierna filologia comparativa, mentre la seguonda part, la part etnologica, contegna üna spiegaziun dels noms locals dels vegls Reziers, reconstruind our dallas fuormas analisadas e classifichadas quella part dell’istoria da nos pajais, chi non füt conservada in scrit, ma s’ha eret ün monumaint nell’existenza da singuls pleds. Mussand, che prontezza da far sacrifizis, che perseveranza e che curaschi chi füttan necessaris per as metter vi d’üna simla lavur e la manar a buna fin, exortescha il correspondent ils Engiadinais da far lur dovair visavi al autur e visavi a lur lingua. „Vöglian“, conclüda el, „in specie tuot ils scriptuors, chi risguardan la formaziun d’üna lingua sco la formaziun d’ün conglomerat d’eterogens idiotismus e la perfecziun da quella scu sogget d’ün dilettantismo, piglier notizia dals stüdis exacts e severs d’ün hom, nell’oura del quel as documentescha la natürela vigur da nos romauntsch na main cu in otras linguas sco vigur d’ün organismo, chi creschit fin uossa tres interna vitalited e ’s disviluppescha tres ledschas genuinas.“

Quaists artichels stimulettan nos filolog, dad intrar svessa in

  1. Fögl d’Engiadina, An 1868, Nr. 14, nel artichel: L’ouvra da Pallioppi.
  2. Fögl d’Engiadina, An 1868, Nr. 16, nel artichel: Tiers l’ouvra da Pallioppi.