Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, X.djvu/225

Da Wikisource.

Discuors 197

mata; sco juven oder juvna; in riguardo sia possiziun sco member della famigla, et da pü largs circuls socials, cha la natüra el et il circuit da seis dovairs determineschen à sias — prestaziuns et giodimaints; bsœgnus da cultivaziun — [f. 4r] ais il crastiaun in riguardo seis pajais et pœvel: sco — vaschin, accio chel possa et vœgla complir ils s. dovairs versa da quel; — in riguardo sia comünanza religiusa: accio chel as tegna quà ferm vi’ al Divin liom il qual lia ils crastiauns vi ’als crastiauns et quaists vi al Cél; finalmaing in riguardo a sia vocaziun, q. a. sün sia terraina destinaziun, ch’el as dedichescha al contentimaint da particolars bsœngs della soccietà.

Finalmaing sta il crastiaun in üna relaziun con Dieu.

[f. 4v] Lumaun dess imprender a cognoscher cha Dieu ais l’esser il pü sublim, il pü perfet, il pü beà, il spiert infinit, tras il qual tuot ais et subsista in Cél et in terra et cha tras la creta in quist Sanctissem surveng la vita dell’umaun pür sia vaira Significaziun.

Ais dimena m. d. la cultivaziun dell’umaun nellas antecedentas relaziuns, necessaria: quandernaun il dessideri et brama del cuselg deducatiun da noss chantun, — dalà il dessideri, da quabain pensants nellas comunitats da medem — eug di il dessideri chi vegna nell intern [f. 5r] da medem introdüt bunas scolas et chi vegnen fabrichadas bunas chasas da scola.

Quant suvent non eschni eir nuss stats da tals personals — amo pü suvent del bsœng svess, solicitats tiers la fabricaziun düna chasa da scola — et da comün??

Ma ogni ün cognoscha fich bain las grandas dificultats con las qualas ün ha tgnü da combatter, taunt per comainzer co vi intuorn la lavur da quaist nœbil edifici — ellas sun nossa, grazià ala Divina providenzas, quasi — tuottas superadas — et mera m. d. ün bel et adatabil edifici stà huossa quà drizà sü d’avant la vista dels abitants da nossa comunità — et co non alegra quel [f. 5v] ils cours da tuots quels chi haun miss lur maun vi ala lavur da medem fabricat — ? co non alegresà quel als recognoschaints cours della posterità? Quaist nœbil edifici fermerà sü il viandaun, chi passara sper el via, et dopo til havair contemplà, co non gnara tras quel la dilligenza et il nöbil sentimaint dels abitants da noss comün derassà con lod et honur? —

Da parte mia grazià á tuots quels, chi taunt con cuselg co cun agiüd haun benigniamaing contribui tiers quaista nöbla lavur!

Con recognoschenscha salgordain nuss, Salgordera la posterrità da quella chara patriota Salis, la quala ha demonstrà [f. 6r] tras il fat svess seis filantropismo, gnand incunter con ün bélg regal da fr. 1000. al suggerimaint da nossa comunità tiers quaist nœbil edifici; — ch’eug surpassa pero con meis debils elògis — ella chi bain merita quels, chattera in seis aigen