Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, X.djvu/375

Da Wikisource.

Volksgebräuche 347

las 9 gniva filà fleissi, chantont. Allas 9 las juventschellas jaivan davaunt chasa a „scharàr“o a far „mezza saira“, v. d. per posar ün pa e respirar aria frais-cha. Retuornadas in stüva, gniva dit, filond, il rosari con numerusas oraziuns. Lapro dumbraiva il patrum da chà las Aves Marias. Intuorn las 11 pigliaivan las filunzas cumià, chauntond:

Ossa laini tor la via
Per ir vers nossa chà,
E passar con allegria,
Per esser stattas qua.
La buna saira quellas qua,
Per amicizia avain chauntà.
Pigliai in buna part
E quai senza reguard!

Sovent gnivan ils mattuns a plaz pro las filunzas.

Ün pêr jadas l’on jaiva üna compagnia da filunzas a plaz pro ün’atra compagnia, ma senza las rodas da filar. Arrivadas pro las amidas, mettaivan quistas dalunga davent las rodas, e la saira gniva passentada in allegria con chanzuns, declamaziuns e jös, in special seguaints:

1. Roppatonz o Schicalimè. Tottas staun in chigliun. Duos dischan:

Ingiù è l’utschè?
Aint sot let!
Cha fà’ l?
Maingiar paun e pesch!
Schi, che l’è quel! —

Ossa tottas daun sbalzins in chigliun intuorn stüva, gesticulond colla bratscha.

2. Il jö della pantoffla. Tottas — pigliond ora üna — as mettan a sezzer in ün rudè sül fond. Üna pantoffla circulescha zoppadamaing nel rudè. Quella „üna“sto procurar da la cláppar. L’ais quai reuschi, schi bratta ella rolla con quella, chi laschet clappar la pantoffla.

3. Il jö del schlaff o maingiar schoppa. Üna zoppa la vista nel scussal d’ün’atra e tegna il maun „bel“sülla rain. Üna terza alla da ün splat sül maun, ed ella sto ingiaünar, chi. Ingiaüna ella la vetta, vegn cambià rollas; cas contrari sto ella „maingiar schoppa“inavaunt.

Üna dellas ultimas sairas faivan las filunzas del medem plaz „filöz“, v. d. üna marenda. Minchüna pigliaiva con sai il damaingiar: plain in pigna, gliongia, kugelhupf etc. Las figlias da chà stovaivan furnir il caffè. Quella saira non gniva filà. —