Pagina:Dizionario della lingua latina - Latino-Italiano - Georges, Calonghi 1896.djvu/294

Da Wikisource.
563 conquisite conscientia 564


pecuniam, Cic.: dona ac pecunias per omnia municipia, Tac.: litteras (prove scritte), Cic.: perfugas, Liv.: consulem (ucciso nella battaglia), Liv.: pecus ex agris, Sall.: socios ad alqm interficiendum, Nep.: alqm ad mortem, ad necem, Vell. Partic., coloni o soldati, levare, arruolare, colonos, Cic.: Siculos, Nep.: sagittarios omnes, Caes.: magnum numerum eorum, qui equo merere possent, Liv. b) con mezzi immater., piacula irae deûm, Liv.: suffragia, Tac.: voluptatem, Cic.: voluptates, Caes.: aliquid sceleris et flagitii, ricercare (= cercar di commettere), Cic.: undique suavitates, Cic.: omnes artes ad alqm opprimendum, Tac.: figurae conquisitae, ricercate, prese da cose lontane (contr. obviae dicenti), Cic.

conquisite, avv. (conquisitus), diligentemente, con scelta rigorosa, Cornif. rhet. 2, 50.

conquisitio, onis, f. (conquiro), ricerca, riscossione di q.c., rintracciamento, investigazione di q.c., I) in gen.: pecuniarum, Tac.: piaculorum, Liv.: diligentissima conquisitione, Tac. II) partic., come t. t. milit., arruolamento, leva, Cic. e Liv.

conquisitor, oris, m. (conquiro), come t. t. milit., colui che arruola, arruolatore, Cic. ed a.

conquisitus, a, um, part. agg.con superl. (da conquiro), ricercato, scelto, di pers. e c. inan., Cic. ed a.

con-saepio, saepsi, saeptum, ire, assiepare, attorniare, bustum, Suet. Ner. 33.- Più spesso partic. consaeptus, a, um, assiepato, atto, Cic. ed a.: sost., consaeptum, chiudenda, siepe, recinto, Liv. ed a.: fori, steccati, Quint.

consălutatio, ōnis, f. (consaluto), saluto di molti, Cic. ed a.

con-săluto, ävi, ätum, äre, salutare alc. ad alta voce, con dopp. acc. salutando, chiamare alcuno (col nome, col titolo, ecc.), inter se, Cic.: alqm regem, Liv.: eam Volumniam, Cic.

con-sânesco, sănui, ere, diventar sano, risanare, guarire di ferite, ecc., Cic. ed a.: di pers., Cels. ed a.

con-sanguineus, a, um, consanguineo, di fratelli e sorelle = fraterno, turba, Ov.: sost., consanguineus, i, m. consanguineo, congiunto, partic. =fratello, Cic. ad Att. 2, 23, 3. Aur. Vict. epit. 41, 20 ed a.: consanguinea, ae, f., congiunta di sangue, partic.= sorella, Catull. 64, 118: spesso plur., consanguinei, ōrum, m., consanguinei, congiunti, Cic. ed a.

consanguinitas, atis, f. (consanguineus), consanguineità, parentela, Verg., Liv. ed a.

Consanus, a, um, V. Compsa.

con-saucio, ävi, ätum, äre, ferire gravemente, Cornif. rhet. ed a.

conscelerātus, a, um, part. agg. con superl. (da conscelero), macchiato da scelleraggini, scellerato, infame, di pers., Cic.: mens, Cic.: vultus, Cic.

con-scelero, ävi, ätum, äre, macchiare di scelleraggini, contaminare, Catull., Liv. ed a.

conscendo, scendi, scensum, ère (com e scando), ascendere q.c., salire in qualche luogo, I) propr.: montes, Catull.: currum, Prop. e Curt.: vallum, Caes.: equum, Liv.: c. in equum, Ov.: come t. t. naut., navem, in navem, o sempl. consc., salire in una nave, sopra una nave, andare in nave, imbarcarsi, Cic. ed a.: così ab Herculis portu navem, Val. Max.: e sempl. c. Epheso o Labrone aut Pisis, Cic.: c. a Brundisio, Cic.: fig., conscende nobiscum, et quidem ad puppim, sali con noi sulla nave dello Stato, Cic. II) trasl.: laudis carmen, elevarsi all’altezza del canto di lode, Prop. 2, 10, 23.

conscensio, ōnis, f. (conscendo), imbarco, in naves, Cic. de div. 1, 68.

conscientia, ae, f. (conscio), coscienza, I) con un altro consapevolezza di q.c., notizia, cognizione, intelligenza, a) col genit. sogg., omnium horum, Cic.: liberti unius, Tac. B) col genit. ogg., conjurationis, Tac.: al plur., consilia conscientiaeque ejusmodi facinorum, Cic. Clu. 56. y) nel contesto, assol.: conscientiae contagio, Cic.: alqm in conscientiam assumere, Tac.: purgare publicam conscientiam, Justin.: simulata conscientia, Tac. II) con sè stesso, coscienza, piena conoscenza 0 ricordo, convinzione, persuasione, sentimento, A) in gen.: a) col genit. ogg., virium nostrarum et suarum, Liv.: contracti culpa periculi, Liv. 3) seg. da prop. relat., conscientia, quid abesset virium, Liv. Y) nel contesto, assol.: nostra stabilis conscientia (coscienza di sè stesso), Cic.: in veris quoque sufficit conscientia (sentimento di sè stesso), Quint.: illud se tacere conscientiam suam (la sua convinzione) non pati, quod etc., Liv.: salvă conscientia, salva la mia convinz., Sen. ep. 117, 1 (cfr. sotto nº B, 2, B) coscienza delle qualità morali, della volontà o delle azioni, 1) generic.: a) col genit. ogg., spesso «buona, mala coscienza», virtutis et vitiorum, Cic.: c. bene actae vitae, Cic.: of ficii mei benevolentiaeque, Cic.: rectae voluntatis, Cic.: pulcherrimi facti, Cic.: della mala coscienza (rimorso), c. facti, Hirt. b. G., factorum, Cic. c. peccatorum, Cic.: delictorum, Cic.: scelerum et fraudum suarum, Cic.: violatae per sociorum injurias Romanae amicitiae, Vell.: e al plur., te conscientiae stimulant maleficiorum tuorum, Cic. parad. 2, 18. B) con de e Pabl.: ex nulla conscientia de culpa, colla coscienza della mia innocenza, Sall. Cat. 35, 2. y) seg. dall’acc. e l’infin., Tac. Agr. 39. d) con ne e il cong. = timore conscio di colpa, che, ecc., Tac. Agr. 42. 2) partic., consapevolezza del diritto o del torto voluto o fatto, coscienza, a) col genit. sogg., optimae mentis, Cic.: animi (comun. da rimorso), p. es., animi conscientiam non curare, Cic.: animi conscientia excruciari, Cic.: e plur., conscientiae animi, stimoli del rimorso, Cic. Rosc. Am. 67. B) con agg.: praeclara, Cic.: recta, Cic.: bona, optima, Sen. e Quint.: mala, Sall. e Quint.: ex conscientia sua, conforme alla sua c., cioè secondo ch’egli aveva una buona o mala coscienza, Liv.: quod non salvā bonā conscientia procederet, Sen. nat. qu. 4. praef. § 15. y) assol., ora buona coscienza, magna vis est conscientiae, Cic.: conscientia fretus, Curt.: mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo, Cic.: e (prov.) conscientia mille testes, Quint. 5, 11, 41: ora mala coscienza, rimorso, angor conscientiae, Cic.: ali-