Pagina:Le opere di Galileo Galilei VIII.djvu/280

Da Wikisource.

in c aoquwitum motu aequabili delaimn, conficere spaUum ed aequali tem- pore, atque ipsum ac motu accelerato confecit ; similiterque, ba confici eodem tempore atque ^h : sed tempus ipsius descemus ab est as : ergo ìiorizontalis be conficitur tempore as. Fiat ut tempus sa ad tempus ac, ita eb ad bl; cum- que ^notus per be sit aequabilis, erit spatiumhì peractum tepipore ac secun- dum momentum celeritatis in b : sed tempore eodem ac conficitur spatium ed secundy^m momentum celeritatis in e ; mome^nta autem celeritatis sunt inter se ut spatia, quae iuxta ipsa momenta eodem conficiuntur tempore : ergo momentum celeritatis in e ad momentmi celeritatis in b est ut de ad bl. Quia vero ut de ad be, ita ipsarum dimidia, nempe ea ad ab ; ut autem eb io ad bl, ita ba ad as ; ergo, ex aequali, ut de ad bl, ita ca a/:? as : hoc est, ut momentum celeritatis in e ad momentum celeritatis in b, ita ca ad! as, hoc est, tempus per ca ad tempus per ab.

Patet itaque ratio mensurandi impetum seu celeritatis momentum super linea in qua fit nyÉus descemus ; qui quidem impetus ponitur augeri prò ratione temporis.

Sic autem, antequam ulterius progrediamur, praemonendum est, quod

cum de motu composito ex aequaUli hori^ontali et ex natmraliter accelerato

deorsum futurus sit sermo (ex tali enim mixtione conflatur ac designatur

linea proiecti, nempe parabola), necesse habemus defi^nire aliquam commu- 20

e nem mensuram, iuxta quam utriusque motus velo-

citatem, impetum, seu momentum, dimetiri valeamus ;

cumque lationis aequabilis innumeri sint velocitatis

gradus, quorum non quilibet fortuito, sed unus ex

illis innu/meris, cum gradu celeritatis per motum

nat'uraliter acceleratum acquisito sit conferendus et

coniungendus, nullam facilimxm viam excogitare

potili prò eo eligendo atque determinando, quam

alium eiusdem generis assumendo. Ut autem clarius

me expUcem, intelligatur perpendicularis ac ad hori- 30

zontalem eb ; ac vero esse altitudinem, eb autem

amplitudinem semiparabolae ab, quae describitur a

cmnpositione duarum lationum, quarum una est mo-

aequali tempore atque ipsa j confecit motu accelerato naturaliter | ac ; ei similitery be confici — 3. ipsiiis ab est — orizontaUs — 6-7. sed secundum momentum caeleritatis [sic] in e eodem tempore ac conficitur spacium ed ; momenta — 8. ipsa f momento, | eodem — 10. dimidia, f nempe | ca ad — 13. Dopo « tempus per ab » nella bozza autografa si legge : quod^ erat demonstrandum.