 |
Questa pagina è stata trascritta e formattata, ma deve essere riletta. | |
| secunda epocha temporis obscuri | 471 |
Unde divisio hominum inter sapientes et vulgus.
[51] Per clientelarum occasiones coepere optimi feros homines deorum religiones docere, sive metuere et vereri deos; et sic poetae fuere vulgi philosophi, et heroes poetae fuere, quales Orpheus, Amphion, Linus. Quem morem recepere romani patricii, qui, patroni clientum, plebem docebant iura; et, prolato imperio, magnifice protulerunt, ut certae familiae universas provincias sub clientelis haberent, ut Marcelli Siciliani, Catones Hispaniam, tanquam ut provinciales romana iura docerent.
Rustica pecuaria prior [apud occidentales1. — Familia pecunia prior — «Ager», «possessio», «latifundium» — Cur orientales occidentalibus molliores?
[52] Eosdem in ruris artibus instituere: namque inter occidentales, qui falsis religionibus fundati sunt, rustica prior pecuaria fuit, unde fortes gentes provenere. Nam diu optimos in lucis latitare oportuit, ut supra diximus; deinde, auctis familiis, agros culturae subigere; tandem, gentibus conditis, qui agri arcifiniis limitibus, nempe monte, valle, flumine, primas gentes interiacebant, eo pecudes pastum misere; unde in iure «familia» pro «patrimonio» prior «pecunia» est. Quo pertinet aureus sane locus, ubi auctores De limitibus definiunt «agrum» esse manu captum, «possessionem» vero late patentem fundum, quod «latifundium» dixere, quem initio, non mancipatione, (unde «ius mancipi»), sed, ut quisque potuit, occupavit ac tenuit. Atque indidem orientales molliores, quia, vera religione, vel in falsas degenerante, pecuariam principio exercuere, deinde rusticam.
Apud gentes nuptiae matrimonio priores —
«Patres», «genitores», «parentes» quid differant?
[53] Deinde optimi suo exemplo clientes docuere singulas habere uxores, et ita continentiam colere et pudicitiam. Unde
