Pagina:Vico, Giambattista – Le orazioni inaugurali, il De Italorum sapientia e le polemiche, 1914 – BEIC 1965567.djvu/45

Da Wikisource.

Quapropter, cum tot ac tam momentosi rerum impulsus hac studiorum universitate. scientissimis doctoribus iam instructa at que ornata, quierint; mihi ad meum me munus pensumque revocanti nullum hodie ad vos cohortandos vehementius et ad referendam reipublicae gratiain accomodatius argumentum succurrit, nisi, si quis vestrum ex literarum studiis maxirnas utilitates easque semper cum honestate coniunctas percipere velit, is communi civium bono erudiatur. Sed antequam huius finis honestatem utilitatemque demonstrem. necessarium duco, ut quo necessitudinis genere vos, populares. coni aneti sitis et quo amoris gradu vosmet ipsos invicem prosequamini, paucis absolvam. Fratres estis, auditores, et amore vere fraterno istam civilem adgnationem excolitis. Quid? mirati estis! Certe ista admiratione me impudentiae coarguatis, qui id vos sentire assevererá, quod vestrum sentiat nemo. Sed neque impudens ego sum, neque vos iniuria mirati estis. Nam istum, quem aio, fraterni amoris sensum ingens tot consanguineorum, quot civium, nuinerus hebetat et obtundit! Etenim natura ita comparatum est, ut in arcto violentia sit; quare freta ex levi aura fremunt, ad quam ipsam pelagus immotum silet; et flumina in gurgite rapiunt, quae patemi alveo leni aqua fluunt. Idque adeo summus parentum amor in numerosis familiis, quo in plures diducitur filios, eo magis in singulum quemque minuitur. Sed si forte infelici foecunditate ad unum omnis spes sobolis recidat, in eo uno superstite amor omnium qui obierunt reviviscens conflagrai An constet exemplum advertite, rogo, animum ad cives peregre in longinquas nationes profectos, qui quanquam ibidem et sanctissiinos hospites et fidissimos patronos sibi pararint, si quem ibi forte fortuna suum videant popularem, ad solum nationis prolatum nomen, ei quamvis ignoto (ut ne dicam inimicos infensosque domi peregri in gratiam saepissime revocari) tam arcti amoris vinculo adiungitur, ut ei necessitudini omnia hospitia patrociniaque posthabeat. Si eius, quid sit, rationem quaeratis. aut ego fallor, aut fraternam necessitudinem amicitiis potiorem. quam domi in moltitudine civium non sentiebat. in eorundem solitudine agnovit.