Pagina:Tragedie, inni sacri e odi.djvu/46

Da Wikisource.
16 adelchi

ravit. anonim. salernit., Chron., c. 9; R. It., t. II, part. II, p. 180. — Scrisse nel secolo X.

24 V. gli annalisti citati sopra, e Eginh., Annal. ad an. 773.

25 Anast., p. 184. — Chron. Novaliciense, 1. 3, c. 9; R. It., t. II, part. II, p. 717. Il monaco, anonimo autore di questa cronaca, visse, secondo le congetture del Muratori, verso la metà del secolo XI.

26 Firmis qui (Desiderius) fabricis praecludens limina regni, Arcebat Francos aditu. - Ex Frodoardo, de Pontif. Rom.; R. Fr., t. V, p. 463. Frodoardo, canonico di Rheims, visse nel X secolo.

27 Erat enim Desiderio filius nomine Algisus, a juventute sua fortis viribus. Hic baculum ferreum equitando solitus erat ferre tempore hostili... Cum autem hic juvenis dies el noctes observaret, et Francos quiescere cerneret, subito super ipsos irruens, percutiebat cum suis a dextris et a sinistris, et maxima caede eos prosternebat. Chron. Nov., 1. 3, c. 10.

28 .....Claustrisque repulsi, In sua praecipitem meditantur regna regressum. Una moram reditus tantum nox forte ferebat. Frodoard., ib. — Dum vellent Franci alio die ad propria reverti. Anast., p. 184.

29 Hic (Leo) primus Francis Italiae iter ostendit per Martinum diaconum suum, qui post eum quartus Ecclesiae regimen tenuit, et ab eo Karolus rex invitatus Italiam venit. AGNEL., Raven. Pontif.; R. It., t. II, p. 177. Scrisse Agnello nella prima metà del secolo IX, e conobbe Martino, di cui descrive l’alta statura e le forme atletiche. Ibid., D. 182.

30 Misit autem (Karolus) per difficilem ascensum montis legionem ex probatissimis pugnatoribus, qui, trascenso monte, Langobardos cum Desiderio rege eorum... in fugam converterunt. Karolus vero rex, cum exercitu suo, per apertas Clusas intravit. Chron. Moissiac.; Rer. Fr., t. V, p. 69. Questa cronaca d’incerto autore termina all’anno 818.

31 Anast., 184.

32 Ridolfi Notarii Histor., apud Biemmi, Istoria di Brescia, t. II. (Del secolo XI).

33 Anast., 185 e seg.

34 Langobardi obsidione pertaesi civitatc cum Desiderio rege egrediuntur ad regem. Annal. Lambec.; R. Fr., V, 61.

35 Desiderius a suis quippe, ut diximus, Fidelibus callide est ei traditus. Anon. Salern., 179.

36 Rer. Fr., t. V, p. 385.

37 Ibique venientes undique Langobardi de singulis civitatibus Italiae, subdiderunt se dominio et regimini gloriosi regis Karoli. Chron. Moissiac.; Rer. Fr., V, 70.

38 Hadriani Epist. ad Karolum; Cod. Carol., 90 e 88.

39 Ex Sigiberti Chron.; Rer. Fr., V, 377.

40 Cui (Hildeprando) dum contum, uti moris est, traderent. Paul. Diac., 1. 6, c. 55.

41 Si quis Langobardus, se vivente, suas filias nuptui tradiderit, et alias filias in capillo in casa reliquerit... Liutprandi Leg., l. 1, 2.

42 V. la nota al passo citato, Rer. It., t. I, part. II, p. 51.