Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/132

Da Wikisource.
124 Reglas de polizia d’Uors

[p. 126] 3. Deig scadin pastur pladeus d’ilg Vaschinadi esser obligaus sez dad ir cun ses thiers antroca ei plai agli Vaschinadi da laschar callar, a buc esser auctorisaus da metter in auter pastur vid sia muntanera, resalvont malsoingias ner cass extraordinaris, sut peina da kr. 20. Va el en la lavur d’in auter, er kr. 20; ad a lgi pur ca lai vangir, falonza f. 1. —

4. Eis faig par regla, scha in pastur, ner ’lg auter laschass par aigna culpa, pindrar inna gronda part da sia muntanera, ner er pli paucs thiers da quella, ca fussen la dameun mess tiers ilg pastur, schi deig quei pastur pagar sez quella pindradira. Duess ei esser culpa dilg pur, ca quel la sera havess buc mess ent a zavrau ses thiers ner la dameun buc mess tiers ilg pastur cun velgia, ner tuttavia la dameun, cur ilg pastur va or ad ei vargaus, a la sera cur ilg pastur eis rivaus, arva seu isch a lai larg ses thiers cun mira da laschar far don alg proxim, deig esser curdaus en talgia f. 1 — 40.

Par puder sa stgüsar della culpa sa, schibein ilg pur sco ilg pastur mintgia gada cur il cass daventa, mirar ca enzatgi sapig da sia inocenzia, A par vangir ad inna tala mir’a fin, dei ilg pindrer esser obligaus da dar ent alg sigr Mistral quels thiers c’el ha pindrau, ils quals dein esser sut 20 ils pasturs da casa.

Quei ca apperteng las nursas, las qualas, senza ir a zavrar [p. 127] bearas gadas fuss nunpusseivel da puder radir a guvern, deig ilg nursè esser obligaus, cur el va ansi, da metter ilg rest sisum, a cur el va angiu guidim vitg en nuill mintgia sera. Ent ilg vangir a casa deig ilg pastur dils thiers manidels far vangir ilg vischandè avont la muntanera, par c’ils thiers vommian buc mema dabot. Ils geniturs dein far star ordenter la muntanera lur uffonts, ad ent ilg zeivrar deig scadin haver adaig da buc taner si la muntanera a coutras catschar quella par las gassas.

5. Deig er esser inna regla stabilida, ca cur buc tuts ils pasturs a vischandèrs havessan thiers avunda tiers in pur par far lur spisa, schi hagien adinna ils vischanders dad ir oravont ad ilg pastur mangiar suenter, a buc ilg contrari, sut peina da kr. 4 per gada sin ilg culpeivel.

6. Par c’ei vomig gist cun la spisa deig mintgia pastur esser obligaus da dar ent a ’lg cauvitg par quonts thiers el haig mintgia ema mangiau tiers scadin pur, dils quals thiers l’amprima gada ir anturn ilg cauvitg deig taner sur mintgia specia inna lgista. Duess ei tras quei, cun andriescher suenter, vangir anflau, c’ilg pur havess zupentau in ner plirs thiers da dar la spisa, par quels thiers, schi seig quei pur buc mai obligaus ladinameng [p. 128] da dar la spisa par quels thiers, mo er par mintgin, mintgia gada buc dau la spisa, pagar kr. 20 talgia.