Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/925

Da Wikisource.

Gianin e Marinella 917

planusas inturn de nus. Il viagiatur, il qual passa per nossas valladas, resta mintga moment surpres dallas grandiusas scenerias, che gli se presentan; prest el se recatta sün alturas ariusas cun incantanta vista sur gigantas muntagnas et idillicas valladas; l’auter moment el ha da traversar pass stretgs cavorgias e speluncas, in cui profunditad ramuregian furius auals alpins; ma gia il terz moment el passa in üna stgüra selva da pins gigants, de cui spessa umbriva eis penetrada dallas odurs aromaticas dellas flurs alpinas. Imposanta eis er l’illuminaziun de nossas aultas pizzas, cur il solegl della damaun e della sera tocca cun ses radis splendurents las testas e las reins glacialas dellas gigantas muntagnas, las colurind in aur et argent; ma non sun meins grandiusas e similmein seriusas las spessas umbrivas, cun las qualas ils munts cuvernan las valladas al sparer del solegl tramuntant Seriusa quietezza allura regia da pertot nellas valladas, be interrutta forsa dalla ramur dels auals e momentanmein dal zennin „d’Ave Maria“, il qual cun sia [p. 206] sonora vuschina penetrescha la naschenta notg, desdand nellas selvas ils numerus echos e nel cor del serius human il sentiment de confidanza alla protecziun, la quala el spera dal çel durant il temps della stgürezza.

In üna de questas idillicas valladas nus manein il benevul lectur, sche el nus vol sequitar, per gli raquintar la variabla, inconstanta sort del humans, ils quals, infants de lur bella e pitoresca contrada alpina, da spirt e da corp comprovan et attestan, che üna grandiusa natura imprima al character del human il senn per la simplicitad e moralitad sper l’energia e la curascha, da victoriusamein combatter las numerusas adversitads della vita. Nus bandonein Thusaun et ascendein las Myras da vart sinistra della tunanta Albula, da sia sbuccada sper Seglias fin a Casti. Tras stretgas speluncas, fessas e cavorgias tranter giganta spelma questa giuvna, ma rapida e vehementa figlia dels munts curra nella profunditad. Da totas duas varts s’elevan teis (stips) munts cun bellas terrassas verdentas e scrupusas pareits de spelma, cun selvas e valls e vallaçias, cun cascadas e fontaunas frescas. Oz in di il viagiatur po far questa via, promenand a tota commoditad per il stradun nov; ma avant ün secul et aunc bler plü tard non era quest viadi aschi facil da far, cur ün amò stoveva passar las Myras dalla vart da Vaz per üna strada nauscha, la quala non era be fadigiusa e stentusa, dimperse er periculusa, postut da temps nocturn e d’aura trida (macorta).

Casti giascha nella profunditad della vallada giust sur il löc, inua l’Albula beneventescha sia sora schemella (gemella) Giulia, la quala l’accompagna, perdend siu nom, fin alla fossa nel Rhein. Da Casti la strada nova nus meina sur la riva dretga della Giulia tras ils precipizis del Crap u Sass nella rienta vallada, nomnada Sursett, Sursès, Surmeir, Surmir u