Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/81

Da Wikisource.

Alchiünas Bellas et Nüzaivlas Histoargias 67

avaunt il uther dals Dex, chia el vœglia viver et murir ün giüro inimich dals Romauns, cun bot chia el per l’eted ls pudaiva der a dœs cun l’armeda. Quist giüramaint ho Annibal zieva eir salvo. Perchie per il prüm eis el ieu in Spagna, laquela alhura partuchiaiva als Romauns, et ho suottamis a si alo üna buna part da le(i)s pœvels. Zieva eis el, tres la, Fraunscha, tschzo cun sieu pœvel in Italia, et ho in l’viedi rebattieu 2 voutas l’inimich, üna gieda daspera Trebia et l’otra dasper il leich Tarmesin, in laquela davous battaglia arestetten dals Romauns 25000. Zieva eis Annibal, tres lung surtrer [f. 53a] dal burgermeister Faby Maximi, gnieu indeblieu bain fich. Ma pür alla davous ho el darchio mis insemmel sias foarzas, ’s ho fortifichio et ho tgnieu als Romauns üna granda battaglia daspera Cannas, üna vschinaunchia poch dalœntsch dal lœ Collatia, chi pertuchiaiva als Romauns, in laquela battaglia Annibal battet darchio 40000 sudos rumauns à pe et 2700 cavaliers, chia el sulet survgnit 4½ stera d’anels d’or, chia el pigliet à quels, chi’el havaiva mazo, ilsquels chi’el tramtet à Carthago. Quella gieda haves Annibal chiœntschamaing et sainza üngiüna fadia ù contrast pudieu piglier aint Roma, scha el haves vulieu; ma el nun savet druer indret sa vittoargia, mo bandunet Roma, tret a Capua, ün pajais taunt grass et delicat, chia el stet alo cun sieu pœvel a s der bella vitta, baiver, mangier, giuver, et uschea ’s smanchiet tuot affat da sieu gienerosited. Inuonder chia d eira gnieu, chia el zieva que, me nun cumbattet feli(c)[z]amaing, ma saimper perdaiva et gniva dals Romauns sfügianto. [f 53b] Alla davous pigliet Annibal sieu refugi tiers Antiochum, ilquel ils Romauns vandschetten eir. Et giavüschand ils Romauns dad’Antiocho, chia el ls des aint a maun Annibal, ho Annibal tres desperaunza bavieu aint il tœssi, ilquel chi’el purtaiva adüna cun se aint in l’anne da sieu maun, et ’s ho mazo uschea. Duos giedas ho l’imperi romaun hagieu guerra cun ls Carthaginensers. La prüma guerra ho düro 23 ans da contin per via dal reginam dalla Sicilia, ilquel iminchiün pretendaiva. In quista prüma guerra eiran gienerelichems davart dals Romauns: Manlius et Regulus, ilsquels mnaiven cun se 114000 hommens et 330 nefs da guerra. A quels sun gnieus incunter ils Carthaginensers cun 150000 homens et 50 nefs. Glivreda la battaglia, ho Manlius mno cun se 20000 preschuners dals Carth(ig)[agin]ensers à Roma, ils oters sun ù sfügiantos ù amazos. Regulus restet aluaint in la Sicilia, füt piglio suramaun dals Carthaginensers, et fütten mazos ad üna vouta 30000 Romauns. Regulus, l’gienerelischem, svessa füt piglio preschun cun 900 officiels. Bod zieva füt tramis aint pœvel frais-ch suot il curunel Cotta, füt fatta darchio üna battaglia, in laquela restetten darchio 20000 Carthaginensers, [f. 54a] et 120 elefants

5*