Pagina:Italiani illustri ritratti da Cesare Cantù Vol.1.djvu/516

Da Wikisource.
492 illustri italiani

da queste parole della dedica a Giuseppe II: Illud tacere nequeo, quod singulari munere tuo nobis concessum est: habere nos scilicet egregios duos vìros J. Zolam ac P. Tamburinum, celeberrimæ Academiæ professores, quorum suavissima consuetudine, summaque doctrina non uti solum, sed et frui mihi fas est. Hi sane stimulos mihi addiderunt, consiliis, monitis, atque opera juverunt sua, ut hunc laborem susciperem et inceptum absolverem.

Il Tamburini la difese colle Riflessioni del teologo piacentino: poi col pseudonimo di frà Tiburzio svelenivasi contro gli Ambrosiani di Milano, alludendo principalmente all’oblato Locatelli, il quale, nella Esposizione della dottrina cristiana per la diocesi milanese, commentò insignemente le tesi che eransi proposte in quel seminario in occasione delle lauree, e che effettivamente erano il sunto del giansenismo. Esso Locatelli forse, od altri anonimi pubblicarono un foglietto di dubbj su quelle tesi, facendone spiccare i sofismi col sommessamente domandarne schiarimenti1. Frà Tiburzio, sostenendo le tesi, demoliva l’infallibilità della Chiesa col far infallibili tutti i membri di essa; per modo che anche un piccolo numero potevano promulgare dottrine eterodosse, purchè non si segregassero dalla Chiesa; nè questa potrebbe escluderli se non per unanime suffragio universale.

  1. Episcopatui romano non ita adnexum dicimus primatum, ut Ecclesia illum in aliam quamcumque cathedram transferre non possit.
    Arnaldus Brixiensis nec proprie schismaticus fuit, nec seditiosus, nec turbulentus.
    Nullus episcopus, nec romano excepto, potest aliquem excommunicare, nisi de consensu, saltem præsumpto, totius corporis Ecclesiæ.
    Hæresis janseniana est inane spectram, calide confictum ab hostibus veritatis, ad suos adversarios opprimendos.
    Ecclesia subesse potest errori in definiendo sensu librorum qui canonici non sunt.
    Quælibet gratia Christi efficax est.
    Romanus pontifex pastorale munus exercere nequit in alterius diœcesi, absque proprii ordinarii facultate.
    Episcopi suam a Christo immediate jurisdictionem habent, non a romano pontefice.
    Concilia generalia esse supra pontificem propugnamus.
    Ecclesia nullam habet potestatem conferendi indulgentias pro mortuis.
    Approbationes confessariorum nec ad loca nec ad tempus limitari possunt.
    Romanus pontifex in rebus fidei ac morum, etiam cum Ecclesia sua particulari, judicium pronuncians, subesse potest errori.
    Irrefragabilis conciliorum auctoritas minime pendet a confirmatione romani pontificis.
    Index librorum prohibitorum congregationis romanæ nequit esse regula pro discerneadis bonis libris a malis.