Pagina:Storia della decadenza dei costumi delle scienze e della lingua dei romani II.djvu/151

Questa pagina è stata trascritta e formattata, ma deve essere riletta.

147

una semplice e naturalmente bella. Il semplice, ed il naturale dispiaceva per la ragione appunto ch’egli era tale, e comune, ed il corrotto, e il non naturale al contrario andava a genio poichè questo sembrava nuovo, ed originale¹. Non avevasi alcuna vergogna di commettere i più grossolani er-

↑ Quint. II. 5. Ostendique . . . quam multa impropria, obscura, tumida, humilia, sordida, lasciva, effoeminata sint; quae non laudantur modo a plerisque, sed (quod pejus est) propter hoc ipsum quod sunt prava, laudantur. Nam sermo rectus, et secundum naturam enuntiatus, nihil habere ex ingenio videtur: illa vero, quae uteunque deflexa sunt, tanquam exquisitiora miramur: non aliter quam distortis, et quocunque modo prodigiosis corporibus apud quosdam majus est pretium, quam iis, quae nihil ex communis habitus bonis perdiderunt: atque etiam qui specie capiuntur, vulsis, laevatisque, et inustas comas acu comentibus et non suo colore nitidis, plus esse formae putant, quam possit tribuere incorrupta natura: ut pulchritudo corporis venire videatur ex malis moribus. et Lib. VIII. Prooem. Quid, quod nihil jam proprium placet, dum parum credtlur disertum, quod et alius dixisset? A corruptissmo quoque poetarum figuras, seu translationes mutuamur; tum demum ingeniosi scilicet, si ad intelligendos nos opus sit ingenio. Lo stesso accadeva ancora rispetto ai Greci Retori. Lucian. I. 839 II. 317. 830. 63. III. 32.

[1] Quint. II. 5. Ostendique . . . quam multa impropria, obscura, tumida, humilia, sordida, lasciva, effoeminata sint; quae non laudantur modo a plerisque, sed (quod pejus est) propter hoc ipsum quod sunt prava, laudantur. Nam sermo rectus, et secundum naturam enuntiatus, nihil habere ex ingenio videtur: illa vero, quae uteunque deflexa sunt, tanquam exquisitiora miramur: non aliter quam distortis, et quocunque modo prodigiosis corporibus apud quosdam majus est pretium, quam iis, quae nihil ex communis habitus bonis perdiderunt: atque etiam qui specie capiuntur, vulsis, laevatisque, et inustas comas acu comentibus et non suo colore nitidis, plus esse formae putant, quam possit tribuere incorrupta natura: ut pulchritudo corporis venire videatur ex malis moribus. et Lib. VIII. Prooem. Quid, quod nihil jam proprium placet, dum parum credtlur disertum, quod et alius dixisset? A corruptissmo quoque poetarum figuras, seu translationes mutuamur; tum demum ingeniosi scilicet, si ad intelligendos nos opus sit ingenio. Lo stesso accadeva ancora rispetto ai Greci Retori. Lucian. I. 839 II. 317. 830. 63. III. 32.

1