Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/753

Il Novellist I

745

sieu na ein d’acceptar. Plural: mes, de mes, a mes, mes, da mes; mias, de mias, a mias, mias, da mias. Aschia era: nos (nies), vos (vies), lur, en il plural cun „ss“, pia: noss, voss etc. En il feminin ha quest pronom tras a tras „ss“, pia: nossa, vossa; nossas, vossas. c) interogativ: tgei in? e tgei ina? dovei ins scriver tgein in? tgein ina?

Tgi, detgi; a tgi (era: a cui); da tgi (era: da cui).

IV.

La conjugaziun.

a) Il vocal characteristic de tuttas conjugaziuns („a“, „e“— long e curt — „i“) dovei vegnir salvaus tont sco posseivel ei.

b) En il temps present survegnen las persunas sequentas finiziuns.

Indicativ.

		ar.		er (long).	er (curt).	ir.
Sing.	1.	—	a.	— a	— a	— a
	2.	—	as.	— as	— as	— as
	3.	—	a.	— a	— a	— a
Plur.	1.	—	ein.	— ein (— in)	— ein (— in)	— in
	2.	—	eis.	— eis (— is)	— eis (— in)	— is
	3.	—	an.	— an	— an	— an.

En l’emprima e secunda persuna plural della seconda e terza conjugaziun ein era las finiziuns: in, is lubidas.

Conjunctiv.

Sing.	1.	—	i	— i	— i	— i
	2.	—	ies	— ies	— ies —	— ies
	3.	—	i	— i	— i	— i
Plur.	1.	—	eien	— eien (ien)	— eien (ien)	— ien
	2.	—	eies	eies (ies)	eies (ies)	ies
	3.	—	ien	— ien	— ien	— ien.

En l’emprima e secunda persuna plural della seconda e terza conjugaziun ein era las finiziuns: ien, ies concedidas.

c) Igl imperfect vegn dovraus suenter la conjugaziun moderna cun salvar il vocal della conjugaziun, pia: jeu ludava, temeva, vendeva, sentiva etc. En il conjunctiv: jeu ludavi, temevi, vendevi, sentivi etc. En igl indicativ regia tras a tras igl „a“en las finiziuns, en il conjunctiv igl „e“, pia: nus sentivan — sentivien etc.