Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/789

Da Wikisource.

Il Novellist II 781

dis del scheiver sin la collina de S. Pietro pro la ruina della baselgia. Là fagevan els allura in grand fiuc; in quel mettevan els allura rodellas de lenn de circa in pei diameter e dad in pollisch (zoll) grossezia. A mez havevan quellas rodellas ina rusna (foura), nella quala ins saveva fermar in fist (torta) elastic. Havevan quellas rodellas allura pigliau fiuc et eran ellas coçnas de burmiu, caçiavan els il fist nella rusna e las lançiavan (ferrivan, büttavan) allura in ina granda curva giu inconter il In. Durant che la rodella sgolava (svolava) tras l’aria, garrivan ils mats sin la collina et in ne l’auter recitava in laud, ina satira ne ina snoca sin quella ne çella dellas mattauns, ne era sin in contadin. Quest giuc fagettan ils giuvens era quest ann e quei als det ussa la megliera occasiun de laschar sentir il noder lur mala veglia. Els laschettan sgolar ina rodella sur l’autra e havevan lur grand plascher, cura che que reussiva ad in ne l’auter de producir ina spirtusa satira.

Viç! sgolet ina rodella in fiuc e flammas in aulta curva tras l’aria; ils mats dettan in leger gibel et ina vusch clamet: Questa rodella paga alla Gisepina, la pli bella, la pli fina. Alla Giseppina, la pli bella, la pli fina, respondet il ferm cor dels giuvens.

[p. 73] Vrrr! sgolet puspei in’autra rodella et in’autra vusch clamet: E quella vala alla Betta nera, che dat l’amur cun Jon Dalüza mintga sera, et il chor dels giuvens repetet puspei quels plaids cun tota forza. Aschia continuettan els cun lur rodellas, fin che els havevan laudau u censurau l’intêra societad de mattauns. Era al noder Cla Piçen havevan els laschau sgolar pliras rodellas e gli dedicau da totas sorts vers. La prima gada clamet il solist: quella rodella fetgi al noder Cla Piçen clar, che el in schender possi prest cattar; et in’autra gada garrit in dels giuvens: aunc ina sto nos bun noder haver, perquei che el a sias femnas sto tascher. Quei dava allura mintga gada ina risada tranter ils giuvens, cura che lur chor haveva respondiu al solist, e quella risada cattet nella vischnaunca in ferm echo, pertgei il pievel era radonau in granda massa sin las plazzas e tadlava tier al giuc dels giuvens, e mintga gada, cura che que era reussiu ina mordenta satira als mats, vegnit quella applaudida nella vischnaunca dels auditurs et aspectaturs.

Quest giuc dels giuvens era ina specia de tribunal per la publica morala del liuc e vegniva exercitau quasi in totas vischnauncas grischunas. Caussas che eran succedidas durant il ann in ina communitad vegnittan tier questa occasiun tratgas tras il çiariesch senza perdunament; mo que regeva allura era per intgin temps suenter l’activitad de quest tribunal public ina granda alteraziun tranter il pievel, il qual discussionava ussa las mordentas sentenzias dels rodellèrs, sco ins nomnava la compagnia dels