Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu/957

Da Wikisource.

Gianin e Marinella 949

recreavan, fagend promenadas da totas varts; il dar a chartas et auters göcs de hasard, cun ils quals il pövel modern mazza il prezius temps, allura non eran amò in moda; generalmein ün manava üna vita bler plü quieta e tranquilla. Da character ün pau plü viv eran ils officials militars, ils quals servivan in terras estras; er da quels frequentavan beinduras durant il temps de lur permissiun ils bagns e portavan qualche vivacitad alla compagnia. Quels officials savevan raquintar da terras estras e divertir tota sera l’intêra societad. La societad da quel temps fageva er üna tot autra comparsa per rapport alla mondura, che ella portava. Ils humens portavan caulçias curtas, fermadas, sut il schenugl, bels calçiols cun ruttas e calcèrs cun fivlas d’argent; lur gasaccas eran longas e ladas, lur gilets longs, suvent da scarlatta coçna, e sün il tgau els portavan üna capella cun treis pizs; davos pendeva la treçiola giu per la rein. Ün hum modurau in questa maniera fageva üna stupenda comparsa. La vestimenta ün fageva quasi exclusimamein da pann, il qual las familias fagevan sezzas dalla launa de lur nursas et il qual las figlias u lur donnas sezzas tessevan. Er las donnas e figlias portavan in costüm nazional, nel qual ellas fagevan er üna [p. 243] megliera comparsa, che las femnas del temps modern cun lur lustrign da pauca valur.

Signur scrivan Giraɳ non restet ditg (löng) il solet hosp del bagn; gia l’auter di a bun’ura arrivet mistralessa Mengia Motteira da Stierva cun sia figlia Gretta, üna latta secca da vers ils quaranta, la quala pativa dal magradiç e voleva far üna cura nel bagn per s’acquistar las flurintas vistas coçnas della primavèra. Las curantas füttan reçertas e beneventadas da part del ostier e de sia muglier e del signur scrivan Giraɳ cun tota cordialitad possibla. A peina che las Stiervaɳas eran messas sut tetg, arrivettan treis humens da giurament dall’Engiadina, accompagnai dad ün bernier, de cui cavagl portava ils sacs dels novs hosps d’Alvagni. Ils treis humens engiadinès eran gia conoschents nel bagn e füttan reçerts la cun tota cordialitad. Essend il gentar gia preparau, ils hosps se mettettan in davos meisa. A mistralessa Mengia ün det la canorta presidiala, et ella se musset er digna de questa curtesia e distincziun. Ella presidiava la mesada cun üna favella lingiera, la quala la havess habilitada da presidiar ün parlament. Il prim moment ün s’informet viceversa del motiv, per il qual ün frequenti il bagn, et ogni ün haveva sia stgüsa, l’ün mancanza d’appetit, l’auter sentiva formiclar (briclar) la membra, il terz haveva l’aua conna (da cor); ma l’aspect, che els fagevan, laschava plütost supponer, che els çercavan recreaziun e volevan far üna pausa in lur lavurs quotidianas. La conversaziun era ün’animada, et ün s’elevet dalla tavla cun la speranza, da passentar qualche agreabels dis nel bagn.