Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, VII.djvu/109

Da Wikisource.

Alchiünas Bellas et Nüzaivlas Histoargias 95

persequito las baselgias dal Oriaint, füt surprais dad’üna horribla et incurabla malatia, chia ’s arumpaiven our ils verms da tuottas vards da sia chiüerp cun tel püzur, chi’üngiün nun pudaiva ster tar el; inuonder chi’el havaiva tela rabgia, chia par quella causa fet el amazer bgiers meidis, et alla davous ’s amazet el eir asvessa. Sieu lutinent gienerel Maximin ’s imflammet uschea furiusmaing incunter la baselgia, co quel chi saja sto dals precedaints persequiteders, perchie in cuort temp fütten amazos suot el 24000 Christiauns. Ma siand imnatscho da Constantino il grand et Licino, ’s abalchiet el da bgier et fet ir our ün edict, tres ilquel el parmetet als Christiauns da viver in liberted da conscientia, sainza esser retscherchios u molestos. Alla davous perdet el la vsüda et murit in quist stedi.

[f. 87b] Zieva la moart da Constanty Clori, ls sudos fetten üna conspiratiun insemmel da tuottas vards et tschernetten per Imperadur dal Occidaint Maxentium, filg da Maximianus et quino da Constantini il grand, ilquel eira ün grand luxurius et giüro inimich dallas femnas dad’hunur et principelmaing dallas Christiaunas. Ma Dieu l’impedit bod seis noschs dessengs, perchie chia l’Senat da Roma, sazi da seis sturpchius vicis et da la malizchia et noschdet da seis sudos, fetten et tschernetten secrettamaing Constantinum il grand per Imperadur dal Occidaint, alquel Dieu dunet vitoargia incunter Maxentium, ilquel ’s stanschantet aint il Tevere cun ün grand number dals seis, et incunter seis oters inimichs, et uschea mattet üna fin à quellas 10 famusas persecutiuns suot ils pajauns, las quellas Augustinus sulaiva congaler vi allas 10 plejas dad Aegipto. Quist Constantinus eis sto il prüm Imperadur Christiaun, et ho mis la baselgia da Dieu in granda flur, perchie chia el ho piglio ls taimpels our da maun dals pajauns et ls ho dos als Christiauns, et ho cumando chia in tuot l’Imperi romaun vegna perdgieda [f. 88a] la doctrina dal s. Evangieli. Sa mamma havaiva nom Helena, üna zuond prusa et senchia femna, laquela nun eis sulettamaing steda zuond religiusa et devoatta, mo eir uschea doatta in tuottas scientias, chia ella ho scrit bgiers bels cudaschs, sco ün davart la miravgliusa providentia da Dieu, ün oter davart la immortalited dal hom, ün oter davart il mœd da viver inandret, et oters. Sulpicius Severus scriva davart quista Helena, chia ella havaiva zuond grand desideri et bramma da chiatter la crusch da Christi, sün laquela el eira sto crucifichio, et peraque, chia ella hegia cumando à bgiers sudos chia els nettagiessen bain il munt da Golgotha, que chia haviand els fat, haune chiatto, purtand oura et (h)ustand quellas lainas, sassa et oters uordens, 3 cruschs, lasquelas els la purteten avaunt. Siand el[la] dimena huossa in grand pisser et buonder, quella da quellas 3 chi füs la crusch