Pagina:Garzoni - La Piazza Universale - 1593.djvu/120

Da Wikisource.
80 piazza.

dalla virtù, coi seguenti versi.

Excitat auditor studium, laudataq; virtus
Crescit, et immensium gloria calcar habet.

et il predetto Tullio nelle Tusculane aggionse. Honos alit artes, et omnes incenduntur ad studia gloria: et benché il predicatore non facesse frutto, [Simmaco Papa.] non dee per ciò atterisri, ne perdersi d'animo, ò smarirsi, ne invilirsi punto, perché Unusquisque (come dice l'Apostolo) mercedem recipiet secundum suum laborem. Deve il predicatore (come ho detto) esser nella conversatione essemplare, nonvenendo à lui quel detto dell'Ecclesiastico [S. Giovan. Chrisost..]. Quasi sol refugens, sic ille refulsit in templo Dei. per questo Simmaco Papa dice benissimo. Nemo recte monitoris personam suscipit, nisi qui actibus suis, errata condemnat, et amorem innocentiae conversatione demonstrat. et (come dice S.Giovanni Christomo) bene vivendo, et bene dicendo, populum instruis, quomodo vinere debeat, bene aurem docendo, et male vivendo, dominum instruis quomodo te debeat condemnare, et S.[S.Gregor.]Gregorio all'istesso dice. Cuius vita despicitur, restat ut eius praedicatio contemnatur. Ma David Profeta al predicatore ch'è l'opposito di quello, che predica, recita le seguenti, parole molto aspre del Signore. Peccatori autem dixit Deus, quare tu enarras iustitias meas, et assumis testamentum meum per os tuum? tu vero odisti disciplinam, et proiecisti sermones meos retrorsum? si videbas furem currebas cum eo, et cum adulteris portionem tuam ponebas os tuum abundavit malitia, et lingua tua concinnabat dolos. et l'Apostolo dice a questi tali, con improperio, Qui alios doces, te ipsum non doces? qui predicas non furandum furaris? et nostro Signore gli arguisce nell'Evangelio dicendo. Progenies viperarum quomodo potestis bona loqui, cuius sitis ipsi mali? et di novo dice loro. Hippocrita eijce primum trabem de oculo tuo et postea ciicies festucam de oculo fratris. [Catone.] Quindi è che l'Ethnico Catone habbia saggiamente descritto l'Oratore, dicendo che Orator est bonus vir, et dicendi agentiq; peritus. Così M. Tullio disse, che il capo et principio dell'arte oratoria era, Docere quod facias. Onde è necessario al predicatore esse da bene veramente, et non apparentemẽte, come son gli Hippocriti, da quali ci ritrahe il Signore con quelle parole. Attendite vobis à falsis prophetis, qui veniunt ad vos in vestimentis ovium, intrinsecus autem sunt Lupi rapaces, à fructibus eorum cognosceris eos. perché questi sacrilegi huomini vanno facendo commenti frà loro con quel detto del Satirico Giuvenale[Giuvenale.].

Da mihi fallere, da iustum sanctumq; videri.
Noctem peccatis, et fraudibus obijce nubem.

Essendo monstri di bontà, ombre di virtù, sepolchri dorati, simie di simulatione,