Vai al contenuto

Pagina:Memorie storiche civili, ed ecclesiastiche della città, e diocesi di Larino.djvu/138

Da Wikisource.

LIB. I. CAP. VIII. 43

cum casu hic dies ad aearium frequentasset, video ad expectationem fortis; ad communem sulutem esse conversos, omnis ingenuorum adest multitudo etiam tenuissimorum operae precium est, libertinorum hominum studia cognoscere, qui sua virtute fortunam Civitatis consequuti honc vere suam patriam esse judicant. Quod si auditum est, Leonem quendam Lentuli concursare circum tabernas precio sperantem solicitari posse animos egentium, atque imperitorum; est id quidem captum, atque tentatum, sed nulli sunt inventi tam, aut fortuna miseri, aut voluntate perditi, qui non ipsum illum sellae, atque operis, et quaestus quotidiani locum, qui non cubile, lectulum suum, qui denique non cursum hunc ociosum vita salvum esse velini. Multo vero maxima pars eorum, qui in tabernis sunt, immo vero genus hoc amantissimum est otii. Etenim omne eorum instrumentum, omnis opera, ac quaestus frequentia Civium sustinetur, alitur otio, quorum si quaestus occlusis tabernis minui solet, quid tandem incensis futurum fuit?

19. Oltre ai tre Ordini preaccennati vi erano in Larino, come negl’altri Municipi, che si governavano in forma di Repubblica, i publici Consigli, che si componevano dal Senato, e Popolo, i Magistrati, i Sacerdoti, il Dittatore i Duum-Viri, i Trium-Viri, i Quatrum-Viri, i Censori, gli Edili, benché non tutti fussero in tutti gl’altri luoghi. Sigonio lib.2. de Antiq. Jur. Ital. cap.8., ove espressamente più, e più volte parla di Larino: Quaeret aliquis, quae Municipalis Reipublicae forma fuerit? Difficile est de singulis dicere. Universum autem genus temperaturum ex omnibus prope rebus publicis, et pene Romanae simile videtur fuisse. Nam si Ordines quaeramus, Decuriones, Equites, et Plebem inveniemus; si Consilia publica, in Senatum, et Populum; si Magistratus, et Sacerdotes, in Dictatorem, II. viros, IIII. viros, Censores, AEdiles, Quaestores, et Flamines incidemus. Quae tamen utrum omnia in omnibus fuerint Municipiis, ego haud pro certo unquam posuerim.

20. Che in Larino vi fussero i suddetti Magistrati, oltre a quello ne dice Sigonio nel luog. cit. Quanto ai Sacerdoti, se ne parla diffusamente nel cap.12. di quello lib.I., ove della falsa Religione de’ Larinati, e de’ Popoli Frentani, loro Dii tutelari, e sagrificj a tempo della Gentilità. De’ Duum-Viri, Trium- Viri, e Quatrum- Viri, ne abbiamo chiaro testimonio, cioè de’ Duum-Viri l’abbiamo nella terza Iscri-zione, che si legge nel seg. cap.9., dove si dice, che Cajo Paccio Prisco della Tribù Cornelia fu Duum-Viro Quinquennale. De’ Trium-Viri si parla da Cicerone nella Cluvenziana al cap.38., e quivi si dice, che Quinto Manilio tum erat Trium-Vir; e si attesta da Sigonio in d. cap.8., cosi pure de’ Quatrum-Viri, come in d. Cluvenziana cap.25. Oppianicus per Syllae vim, atque victoriam Larinum cum armatis advolavit. Quatuor-Viros, quos Municipes fecerant, sustulit, se a Sylla praterea tres factos esse dixit; e quindi si hanno parimente i Trium-Viri, e l’attesta Sigon. nel luog. cit. Nella prima Iscrizione nel suddetto seg. cap.9. si dice, che Tito Vibbio Clemente fu Quarto-Viro Juridicundo, e Quarto-Viro Quinquennale Patrono del Municipio; così Caio Rajo Capitone Prefetto delle Fabbriche, fu Quarto-Viro Juridicundo, iterum Quarto-Viro Quinquennale, come nella quarta Iscrizione nel seg. cap.9.