Storia de s. Genofefa/IX
 |
Questo testo è incompleto. | |
Traduzione dal tedesco di Jan Matî Declara (1878)
| ◄ | VIII | X | ► |
- Capo IX.
titolo:Vita romitaria de Genofefa. Solitaria, sciöche n romita passa Genofefa sü dis t' amez a chëres boscaies. Al passâ l' invern, s'un jô l' isté, al gnô indô la sajun crödia, zënza che val' azidënt desturbass le tinton de süa vita. Sc' ara ê datrai ia por l' isté tra sasc ërc y surc sentada te n' ambria di lëgns les ores cialdes dl misdé, n' i gnôl tles orëdles nia ater, che le creciamënt di corfs y le scraiamënt dles agaces, o canche tles nöts lunges dl altonn la löna cun so lominus smarí dê dal cil por la val deserta, o cina ch' ël durâ l' invern sc' ara ciarâ fora dla grota y odô na gran novera sbujada da val' fostü di lus; ci dejider n' i gnôl inlaota d' odëi zacan le müs de sü geniturs, dl sposo, de val' amisc, o almanco de val' atra porsona! "O beac (dijôra cun n sospir) beac chi,
- pagina:38
che pó vire en compagnia, en conversaziun, y comuniché ad atri sües crusc y ligrëzes! cotan mac, chi che ne sá aprijé n te bëgn, y i agravëia ciamó la vita ai atri." Spo s' fajôra indô ardimënt: "Por ater, o mi Dî, le podëi se tratigní cun Os, é sigü felizité infinitamënter maiú, che la conversaziun cun i uomini: y ince canche sun da lunc da d' ëi, nes restëise Os dlungia ci te n bosch solitar, o tra les scurités spaventoses dla nöt. Y en de te momënc ci fortüna podëi baié cun Os vera y unica consolaziun de nost' anima!" y defat, ch' ara s' â trat pro n' ausënza, o nezescité, de se tratigní continuamënter cun Dî, y en chisc rajonamënc de devoziun i passâ les ores snel sciöche momënc! Por n' avëi da fá ater ch' abiné früc salvari, y chirí raisc, i tocâl gonot a sté sentada ores dan la grota, y iló dijôra tra de se: O! sc' i ess n'aodla cun n pü' de fi, cotan da l’aurela cörta ch' al m' passass les ores a lauré val' guant por mi fi y por me. Jënt s' baudiëa datrai, ch' ai mëss lauré, mo zënza laur él n vire da incrësce y pesoch, che a respet al ozio é vigni gran fadia n benefize." ‒ Le laur cun diligënza n' é ma na fortëza cuntra les tentaziuns y ries inclinaziuns, mo al é ci sann por le corp, y mantëgn le spirit alegher. —
- pagina:39
Datrai se dejidrâra n bun liber da lí, y ponsâ: "Inlaota me podessi paré ia le tëmp de gusto y cun istruziun; mo ostes operes, o mi bun Signur, che me stá de vigni vers dan mi edli, n' é chëres n beliscim liber scrit d' osta man?" Ara s' á duncue metü a conscidré les operes d' Idî cun maiú atenziun, ch' ara ne le fajô zënza, y la minima flu, y la plü stleta armenaria i soministrâ gonot la plü gran ligrëza, deach' al se descurî te chëres miserables creatöres i bi fostüs dla sapiënza y bunté d' Idî. Y canch' ara se confortâ söl prinzipio dl' aisciöda a odëi n rai de sorëdl, che trapassâ chëra caverna, scraiâra plëna de ligrëza: "O mi bun Signur! sorëdl m' é l' imaja d' osta grazia, y paterna bunté, porciche Gejú, osc divin fi á dit: — Mi Pere zelest fej lominé sorëdl porsura i bugn y i ri. — Ince le mi amur somëia chësta gran stëra, porciche ion i oressi fá dl bëgn ince a mi nemisc." Y canch' ara é grama por le vire, y les crusc i drucâ le cör, en aldí i vicí ciantan de bona vëia, ponsâra : "Ligres y zënza fistidi sëise os, pices creatöres, deache ciantëis tan de cör; y ne poi ci iö ester insciö? Gejú me le comana, y dij: — Conscidrede vicí dl' aria, ai ne somëna, ai ne regöi, y porimpó i mantëngn le Pere en Cil; y ne
- pagina:40
sëise os val' de plü de chi? Sce, mi Dî! Os nes amëis nos deplü che chisc pici tiers, por chësc dessi iö sté plü de bona vëia, ch' ëi, y ne m' fá fistide, sc' al n' é somené ince n granel de formënt por me, sc' i ne regöii n spi, y sc' al ne m' vëgn porté na mana t' ara." Indespó a osservé les flus de bosch, che depenjô cun de bi corusc a mile chëra picia val: "Os pö ince scëmpli y cari edli d' iat", dijôra, "'ci os me sorvis de capara dl amur d' Idî; a os ponsâ Gejú, canch' al dijô: — Osservede i ciüfs fora por i pra, ai ne laora y ne fira; y impó se poi dí, che gnanca Salomon cun döta süa pumpa n' ê tan bëgn vistí, che un de chisc. Sce duncue Idî cür le ciamp de n te bel mantel, ne fajarál mo chël tan ince por os, jënt de pücia fede? — Cuindi n' ói plü ester desfidënta y grama, scemia ch' i n' á no da firé, no da cují, i ne m' ó plü cruzié cun pinsiers do le guant." D' isté, canch' al ê dër cialt, y ëra plëna de sëi saltâ pro la fontana a pié sö chë' ega frësca y sarëna, dijôra gonot: "Cich' al é por mia bocia süta chësta fontana, chël é por mia anima, o Signur, osta dotrina y üsc consëis; Os instës l' ëis dit: — Chi ch' á sëi, vëgnes da me a bëre; l' ega, ch' iö i dá, devënta na fontana, che s' alza ala vita eterna. — Zerto, chësta fontana de vita interna me nodrësc de consolaziun." Canch' ara
- pagina:41
i ciarâ a chi gragn crëps, che rinserâ la val, che s' â conservé di mile agn tra i stravënc i tomâl tl ce la dotrina de Crist: — Chël, che scolta sö mia parora é n om sciché, che fabrichëia la ciasa sön n crëp. "Sön osta dotrina aduncue ói implanté mia salvëza, y chëra sará desche n sas imobil." Finamai i spinac y i giarduns i sorvî d' istruziun: "Sc' os plantes da spines esses de bugn früc, fossel bëgn bun por me, i ess gran ütl, mo ara é pö massa sciöche Gejú Crist dij. Dai spinac ne pón cöie jö üa, o tó fighi dai giarduns. N bun lëgn porta de bugn früc, n stlet lëgn al incuntra de stleta ordöra. Por chësc ói iö porvé d' ester n bun lëgn, y fá de bones operes, tantes mai ch' i po; por n' ester a per di spinac, che o n' á früt, o n' á de stlec." En chësta manira sorëdl, i vicí, les flus, fontanes, crëpes, spinac y giarduns döt i é tan de spidli, ch' i rebatô ala memoria les parores de Gejú, y i soministrâ materia da medité porsura. — Chësc ó l' Apostul, canch' al dij: "La parora d' Idî abitëia en abondanza en os." Intan ci ch' ara â ciamó plü acaro che sorëdl da d' aisciöda, ch' i fajô plü consolaziun, che chësta bela sajun, cun sü ciüfs y vicí, y i ê plü d' istruziun che vign' atra cossa te chël desert, ê l' odëi so
- pagina:42
pice fi. Sc' al ê n bel de le portâra fora de chëra caverna scöra sot al cil descuert; y intan che la cerva jô ala pastöra, spazirâ Genofefa col bambin söl brac ca y lá dan porta dl casun, y scemia ch' al ne capî ciamó nia, respognôl impó cun n bel riamënt, destenô fora, i pici brac cuntra la uma, y ad ëra i savôl a chëra grigna da rí, che döt le bosch gniss plü bel, y sciöch' ël foss döt or por incërch. Gonot s' injenedlâra spo jö, s' le drucâ al cör, y tan ch' ara i ciarâ cun amabla cira da rí dijôra: "O mi Dî: co mai se podarai rengrazié assá dl bëgn, che m' ëis fat a m' lascé chësta creatöra amabla? ci plajëi y confort, ci bi tratenimënc n' m él resté ince te chësc bosch. O bun Pere en Cil, benedime chësc pice möt, fajéle crësce y gní da bëgn. Ci bi edli lominusc ch' al á, le frunt cotan nët, lëde da pasciuns, y les massëdles toces; coch' al palsa zënza fistidi te mi brac. Ah! Al â bëgn rajun le divin Redentur de dí: — Sce ne deventëis sciöch' i pici, ne rovarëise al rëgn zelest. — Magari che i uomini cun ciorvel y orenté foss zënza superbia, sënn, y atres pescimes pasciuns, sciöche chësta creatöra inozënta, che n' un sá nia de mal, inlaota essi le rëgn zelest tl cör, y podess vire söl monn ligri y contënc zënza pora, nia manco che chësta creatöra tl brac
- pagina:43
dla uma, cun baldëza y beac se stessi al amabl cör d' Idî. " Datrac i gnôl na gran vëia de ciafé na picia dlijia: "Ci ligrëza ch' ël é," ponsâra, "a odëi mile fedei dan da Idî abiná ad ascolté sö süa parora, y plëgns de fede a mené sö al cil cianties en lode a Idî. Bele le sonn dla ciampana me slisirass cotan le cör. Mo intan, döta la natöra, le cil destenü fora sura mi ce, y la tera che me porta é zënzater n tëmpl d' Idî; y le cör che bat te chësc bosch desert, y s' inalza a Os, Signur, n' é ater ch' osc alté." Ël n' ê prësc lëgn y prezipize, olach' ara ne ne s' ess lascé jö a fá oraziun, y d' invern, canch' ara ne podô fora, le fajôra val' ora dan la picera crusc, ch' ê ërta sö tla grota te na pera, che sporjô en fora, ch' en pert i sorvî ince por plomac. — Tl spidl de n' anima inozënta lomina dlunch Idî y süa dotrina.