I tré porzeluche

Da Wikisource.
Ernesto Majoni Coleto

Fiabe Letteratura I tré porzeluche Intestazione 13 novembre 2015 50% Da definire

I tré porzeluche

una storia ingleje

      • ea na ota tré porzeluche. I ea fardiei e i stajea coi sò jenitore

inze na ciasa inze l bosco.

Ra ciasa r ea granda, ma i porzeluche i crescea in prescia, e un dì sa mare ra i à dito: “Pize, ormai sta ciasa r é massa pizora par podé stà dute insieme. L é ora che vin ‘side dute par ra vostra strada. Ma me racomando, tendei: ca intorno l é un loo catio, un cazador che i piaje i porzeluche grasc e biei trende.”

E coscita Porzeluco Brao, Porzeluco Gros e Porzeluco Gras i à saludà sa mare e sa pare, i à fato fagoto e i sin é ‘sude, ogniun par ra sò strada.

Porzeluco Gras l ea l pi pizo e l pi cu duro dei tre fardiei, e l no n aea propio voia de lourà.

Coscita, canche l à ciatà un contadin che l aea fenì de fei fen inze ra sò ara e l ea drio a l bete su sul ciar, el s à fermà e l i à damandà: “Barba, vedo che aé un grun de strame. Podassao min dà na bala? Vorarae me fei su un tamarin par ‘sì a stà solo.” El contadin l ea un bon òn e un jeneros: el no s à fato preà e l i à dà tré bales de strame.

Porzeluco Gras l à portà ra bales inze un pra pede un lagheto. Inze un vede e no vede l à fato derzes e l à betù su l tamarin. El no n ea tanto gran, ma par el el ‘sia proprio polito.

El cuerto, ra porta e ra funestres el res à fates co ra cianes ciatades pede l lago. “Varda mo ce un bel” l à dito, fin che l se vardaa l sò laoro.

“Ió no n ei tanta prateses come mè fardiei, a mi me vo esse poco. Sto tamarin el basta e l vanza.” Contento del sò laoro, l é ‘sù inze, l à betù ‘sobas un puign de strame, el s à conzà ‘sò e inze un iejo l s à indromenzà. LAnche Porzeluco Gros, el secondo, el sin ea ‘sù par ra sò strada e l aea ciapà un troi inze l bosco. Gnanche el el no n aea tropa voia de lourà, ma el no n ea un cu duro come sò fardel.

Camina e camina, l à ciatà un boschier che l fejea legnes e l res conbiaa inze na gran bia.

El s à fermà e l i à damandà: “Scior, ei vedù che aé un grun de legnes. Min dajassao alcuantes? Arae chera de me fei su na ciaseta.” El boschier l ea un bon e l i à respondù: ”Varda ce de bela legnes che ei fato. Toltin cuantes che te vos, tol su.”

Porzeluco Gros el s à tolesc ra legnes, el ‘s à ciariades inze un gartorin e l ‘s à portades inze na vara piena de soroio, pede un ru. L à tolesc na sia, un martel, ciode e na piana, el s à betù a sciubià duto contento e inze un dì l s à fato su na bela ciaseta. Sul sol fiorì r ea fenida, e dinultima l à piturà anche ra porta e ra funestres de zeleste e l cuerto de ros.

El s à fato na toura, doa careghes, un armei e un lieto e, straco morto dapò duto chel laoro, l é ‘sù inze, el s à bicià ‘sò sul lieto e l s à indromenzà come un sas.

E Porzeluco Brao? L ea l pi gran e l pi judizios dei fardiei, e l à deziso de se fei su na ciasa masciza. El s à proedù taeles, sasc, calzina e varnisc, l à curà fora un pian a r onbria, no tanto indalonse da sò fardiei, né umedo e gnanche massa a solio. Drio l pian l ea alcuante coles che i lo paraa da r aria.

Porzeluco Brao l à jaà ra fondamentes e l à scomenzà a fei su ra ciasa. I à vorù esse deboto na setemana par ra fenì, ma co l é dinultima l aea fato un gran bel laoro.

L à betù su na porta de len de noghera con un bel ciadenazo: sun cuerto l ea lastes de piera, anche l camin l ea de piera e ra funestres es aea bela mantia stagnes. Dapò de aé tanto lourà drio ra sò ciasa noa, el porzeluco judizios el s à sarà de inze par se poussà.

E l loo? Fosc inze sta storia gnanche l no n é, podassà pensà. E inveze l loo l é, outro che! Gran e catio, senpre infamentà e coi dentes a ponta e ra zates peloses. El loo, ‘sà che ra puzes es viasa, l aea sentù dì che tré porzeluche, tré fardiei grasc e pasciude, i sin ea ‘sude de ciasa par ‘sì a stà sole. Un bel dì d istade l é moesc alolo bonora e l é ruà dal lagheto agnoche l ea ra ciaseta de strame de Porzeluco Gras.

“Porzeluco Gras, sei ben che te sos ca” l à dito l loo, dapò de aé petà su ra porta. El porzeluco l à conosciù alolo ra osc del loo e l à scomenzà a tremarlà come na foia.

“Par din de diole, po no che no daerso, no son mia mato!” l à dito Porzeluco Gras. El loo l ea fora de ra vies: “Alora ades me beto a sofià e a sfiadazà, fin che ra tò ciaseta ra no toma ‘so.” L à ciapà fiado, l à jonfà i polmoi e ra goutes epò l à sofià su ra ciaseta. E pfff, ra ciasa de strame r é oujorada par aria.

Anche Porzeluco Gras l é oujorà par aria, ma l é stà ra sò fortuna, ‘sà che l é ‘sù in su come un balon e l é tomà ‘sò un toco pi in là. Fin che l loo l é soutà inze inze ra ciaseta, o meo inze chel che vanzaa de ra ciaseta, Porzeluco Gras l é tomà ‘sò, l é soutà indrio, l é leà su e l s à betù a core de oga, duto chel che l podea co ra zata grosses che l aea. “Fardel mè, fardel mè, daerseme!” el craiaa, na ota ruà daante ra ciasa de Porzeluco Gros. “Daerseme, te preo: l é l loo catio che me core drio!”

Porzeluco Gros l é ‘sù chel tanto adora a i daerse, lascià vienì inze sò fardel e sarà ra porta, ignante che ruasse l loo, pi infamentà che mai.

“Sei ben che sé dute doi in ciasa”, l à dito l loo, duto stizà. “Par din de diole, nos no che no te daerson, no son mia mate” i à respondù i doi fardiei. “Ah, no voré me daerse? Alora peso par vos!” l à craià l loo, che l s aea jonfà su come un balon. L à sofià, l à sfiadazà, l à sofià danoo, l à sfiadazà ancora con duto l fiado che l aea: e uff e puff, uff e puff, con duta chera sofiades i ciode i é soutade fora, ra brees es s à scendù e ra ciasa r é oujorada par aria. I porzeluche i é ‘sude chel tanto adora a se ciapà inze inze l cuerto che anche chel l é oujorà via e l é tomà ‘sò no sei cuanto pi indalonse.

Sacagnade e spasemade, i porzeluche i é leade su e i s à betù a core pi che i podea ves ra ciasa de Porzeluco Brao: “Fardel, daerseme, l é l loo che l me core drio” i à craià dute scutride, canche i s à inacorto che i aea l loo su ra schena.

Porzeluco Brao l i à daerto, l à fato ‘sì inze sò fardiei e l à betù l palo su ra porta. Par poco: el loo l ea beleche là, pi infamentà che mai. “Sei ben che sé dute in ciasa” l à dito l loo, duto siesto e caruzo, ‘sà che a se stizà el no n aea redoto nuia. “Daerseme, porzeluche, ei siede. Lasciame bee: v inprometo che no ve fejarei nuia, no n aede festide.”

“Par din de diole, no te cardon gnanche nafré!” l i à dito Porzeluco Brao. “Saon benon ce che te vos me fei. Te vos solo me magnà.” “Ah, coscita me tratà?” l à craià l loo, inbestià. “Ei propio pardù ra passienza, porzeluche, e ei na gran fame. Se no me daersé, sofiarei coscita forte che ve fejo tomà ‘sò ra ciasa.”

L à ciapà danoo fiado, el s à jonfà su come un balon e l à sofià pi che l podea, ma ra ciasa ra no s à moesc de un melimetro. L à proà danoo, epò ancora e ancora, ma a ra fin l sin é tomà in cu zenza fiado. Ra ciasa de taeles r aea tienù duro, e i porzeluche, che i s aea chietà via, i s à betù a i ride sora come mate.

El loo catio l à abù da se ra mocà, senpre co ra chiza de ciapà chi tré borsoi. El dì dapò l é tornà da Porzeluco Brao. “Son ió, el loo” l i à dito, zenza tanto se fei stà. “Ei algo da ve propone. No massa indalonse da ca, drio chiste coles, l é un cianpo de rae de un mè amigo. Se me dià a i curà su, vin lascio mese. Ce dijeo se vieno e ve tuoi doman bonora da res sete?!”

“Aì, par nos và ben” l à dito Porzeluco Brao, e l i à tirà un zignoto a sò fardiei, “Te speton da res sete, doman bonora.”

El loo el sin è ‘sù beato, e i porzeluche pi pize i s à betù a sgnoufà: “Ma sosto mato? Canche ruon inze l cianpo, el loo l me ficia alolo inze un saco epò l me magna.” “No no, fardiei, no n aede festide: sei ben ió ce fei. Doman bonora ‘son là dal cianpo da res sié.”

Da l indoman, i tré fardiei i é leade bonorie, i é ‘sude dal cianpo, i à curà su i rae e i sin é tornade a ciasa, alolo ignante che ruasse l loo. Sonaa res sete, canche l loo l é ruà sun porta de ra ciaseta. “Alora, seo pronte?” l à damandà duto ajità.

“Nos l é ormai un toco che son pronte” l i à respondù Porzeluco Brao. “A dì ra verità, son drio a solerà. S on descedà bonora, e coscita son ‘sude inze l cianpo a lourà. Dì gramarzé al tò amigo, i sò rae i é propio gran boi.”

Al loo i é vienù na gran stiza, ma l à fato finta de nuia e l à respondù: “Pede l lagheto l é un orto agnoche negun laora pi, con un brascion pien folà de boi pome. Se me dià a i curà, vin dago mese.” “Va benon, te speton da res sié” l i à respondù Porzeluco Brao. Duto contento, el loo el sin è ‘sù. “Sta ota no che i no m inbroia. Ruarei ignante res sié” l à pensà.

Porzeluco Brao l ea tropo pi furbo del loo: ‘sà che el saea che da l indoman el loo el s arae fato vede ignante res sié, l é leà che l ea ancora scuro, l à descedà i sò fardiei e dute tré i é ‘sude inze l orto. El loo l aea rejon: l ea un brascion pien de pome grosc e rosc. I porzeluche i é montade su sui rame e i s à magnà pi pome che i podea. Co l é ruà l loo el no n à ciatà negun, coscita l é coresc inze l orto, e là l à brincà i fardiei ancora su sul brascion.

“Gnanche sta ota no m aé spetà” l à dito, inbestià, e l à proà a montà su anche el sul pomer.

“Asto fame, por loo?” i ciantaa i porzeluche par el mincionà. “Ei na fame … na fame che no vedo gnanche fora” el craiaa el loo. “Alora ciapa chiste!” i à respondù i porzeluche, e i à tirà un grun de pome sun testa. “Te vedaras. i é propio boi!” Fin che el loo l se paraa dai pome che tomaa ‘sò e l se cuzaa ‘sò a i curà su, i porzeluche i é vienude ‘sò dal brascion e i é coreste ves ciasa. El loo l à capì che i l aea inbroià anche sta ota: el s à betù a zià cain e l i à coresc drio a chi tre boi bocoi.

Anche sta ota i fardiei i é stade pi sbelte de el e i é ‘sude adora a ruà a ciasa e se sarà de inze, fin che l loo el ruaa straco morto e zenza fiado.

“No ve ra caà mia coscita, no, ciatarei ben r ocajion par ve brincà” l à brontolà l loo con chel poco fiado che i ea vanzà, e l sin é ‘sù furios e co ra panza voita.

“Besen che m invente algo par i brincà” l à pensà. Co l é vienù scuro, l à tolesc na sciara bela longa e l é ‘sù da ra ciasa dei porzeluche. L ea note sarada, e no se sentia gnanche na moscia.

“Polito, polito, i fardiei i drome!” l à dito. “Ades vado su sun sun cuerto epò vieno ‘sò par camin. Sta ota i no me scanpa desseguro: i brinco che i drome e me fejo na bela sbarbada de carne fresca de porzeluco.”

Pian pian l é ‘sù daejin de ra ciasa, l à poià su ra sciara sul muro e l à scomenzà a ‘sì su.

I tré fardiei i stajea de sguaita, e da ra funestra i à vedù l loo che l se pariciaa a soutà inze in ciasa. “El vo vienì ‘sò par el camin” l à dito Porzeluco Gras, spasemà. “Ce podone fei? Par nos r é fenida”.

“Taiossera e scondosse inze l bosco” l à dito Porzeluco Gros, che l tremarlaa come na foia.

“Marsoche che no sé outro, coscita l é ra ota che l me magna dassen” l à ’sontà sote osc Porzeluco Brao. “Aarae n outra idea: fejoni mo r inprovisada che se merita un loo catio come el. Scotà ce che m ei pensà: pss, pss pss …” E l i à dito ce che l s aea inventà de i fei al loo. I porzeluche i s à betù alolo a lourà. Porzeluco Gras, dià da Porzeluco Gros, l à tolesc na cioudiera, ra pi granda che i aea inze cojina, e l r à enpida de aga.

Intanto, Porzeluco Brao l à tolesc tre biei zoche, l i à betude inze l sporer, l à fracà sote na brancia de rame e l à fato fo. Poco dapò, inze l sporer ardea un bel fogheto.

I fardiei i à betù su ra cioudiera piena de aga sora fo e i r à cuerta polito.

“Ades, fardiei, on solo da spetà e se paricià. De seguro el loo el no se speta un bon azeto coscita” l à dito Porzeluco Brao. I porzeluche i s à scentà a spetà daante l sporer.

Nafré dapò, i à sentù che calchedun raspaa e sofiaa inze l camin: l ea el loo, che l ea drio a vienì ‘sò. I s à postà alolo pede l camin e co i à vedù spontà fora ra zata negres, i à tirà via de oga l cuercio da ra cioudiera. Splash! Na gran tonada, e l loo l é tomà inze seco inze r aga che sbroaa. “Oiuto, me sofeo, me brujo!” el craiaa e l sbatea ra zates. E pi l sbatea pi l beea, e pi l beea pi l se fondaa inze r aga ciouda.

Coscita, poco dapò no s à vedù outro che na gran coda negra par sora r aga de ra cioudiera. El loo l ea morto.

“Eviva! El loo catio l é morto! El loo catio el no n é pi!” i s à betù a ciantà i tré fardiei. “E ades, ce one da fei de el ?” l à damandà Porzeluco Gras. “I ‘sonton doi rae e na carota e se l magnon” l à respondù Porzeluco Brao.

E coscita fenisce ra nostra storia …