Rätoromanische chrestomathie X/Florin Pitsch/Poesias/Matrimoni tribulà caa l'hom

Da Wikisource.
Poesias - Matrimoni tribulà caa l'hom

../Matrimoni malgratià causa la dona ../Lamaint dell mama via da duos figlas IncludiIntestazione 15 maggio 2023 75% Da definire

Poesias - Matrimoni malgratià causa la dona Poesias - Lamaint dell mama via da duos figlas
[p. 251 modifica]

V. MATRIMONI TRIBULÀ CAA L’HOM.


O Guai a mai sco dona et mama,
Il guai ma va tras l’ossa:
La trista et mala fama
Eis gnüda in chiasa nossa.

5Noss credit eis it pers
Ma britsch per causa mia,
Noss credit ossa schmers
Ma tott per causa sia.

O Dieu, chia pais nha jau sül cor!
10Ma less infina perder via.
I chialla pac chia mor
Da spür schagrign per via.

O chiars paraints jau plonsch al Ciel,
Sa disch il vaira et nügla fint,
15Meis cor eis plain da pitra fel,
Essend in Strada il „clomaquint“.

Scha cio neschess da pür disgrazia
Chiatessens bain eir compassiun,
Dieu et mond ans fessan grazia,
20Non foss da temar perditiun.

Pür massa non eisi qua quel cas,
I para infina fatt a posta,
Chial metta pür oss’aint il nas
Cur’in platt e cur’in costa

25Scha guard noss pitschens innozaints
Sch’im vegn ün dubel guai,
Et cur chia crid a certs momaints
Schi cridan els con mai.

O vessi amó meis genituors!
30Schi gnissi cuffortada
Con totts ils meis basgnus sucuors,
Non vess da gnir in Strada.

Ma chia gnissan quels da dir,
Chia sun in quist procint
35Am’ vezer quà languir.
Am’ vezer far quist cuint.

O chiara mama! inguà eis meis bab,
Ingün vol dar risposta.
Da mezza nott jau s’ clom dad’ât

40Per saintar qual proposta.
[p. 548] O Dieu sa renda e Dieu sa paja

Per tott voss sprogn e taunt pisser,
Sco tott ha viss et craja,
In noss comün intêr.

45Oss eis la chiasa devastada
Con barbuogn’et derissiun,
Mia dotta eis sclavezada
Senza plü da far menziun.

Nha bain adüna fitsch temü
50Piglà malinconia
Uscheta non sa jeva plü
Il chiar fu tott or via.

Seis modo da s’impaiser:
Pazias orgogliusas
55Sa craja quasi Kaiser
Con crettas fitsch confusas.

El vol persunas grondas,
Per ir as conservar,
Illura al mainan aint in jondas
60Et quai al quosta chiar.

[p. 252 modifica]


Sün noss’ecconomia
S’impaiss’ünguott’affatt,
El sez’in l’usteria
Infin chia l’eis saziat.

65La servitü sun malfidëls,
I mainan totts la cogna,
Et jau sun naira da spür fëls
Ingün ünguot guadogna.

Da spür patocs crajaintamaints
70Ha’ l plain la sia busatscha
Sumaglia bain a certs armaints,
Al rian totts in fatscha.

L’ eis tott quostaivel in vestir
Sco eir per atters mobils,
75Infin chil manca seis respir
Vol star a pêr dals nobils

El va contin a spender
In prescha sco per far con fain,
Dumaun el tuorna a vender
80L’ objett per bler damain.

Barata e venda con minch’ ün
Et consüma mal ils bazs,
Et sco chi disch schgiadün,
Schi fa’ l d’ ün vair furbaz.

85Per ir a mezza saira
El tuorna a mezza nott.
El eis contin in faira
Non guard’ a chiasa ünguott

Ma fà contin tormaint
90Et senza refrigeri
Da taunt chil vegn in maint
Eis propi ün vituperi.

El fa debits a tott pudair,
Impegna dubel et con fraud,
95Fä finta sco per non savair,
L’ eis scalter et bain caut.

Ossa bot varal Jahr aus
Il möz eis ossa plain,
Et El po tor Reissaus
100Con atter taunt da main.

Quant pechià chia l’ inozaint
Sto painer pel cuolpaivel,
Combain chia eir da quist tormaint
Insajeral il malcrettaivel.

105Ma el tott quai merita
Sco stat malign poltrun,
Momain per meldrar vitta,
Sa spera pac da bun.

Be l’ otter di al n’ ha imbüttà
110Sia bell’ indiferenzia
Al trand a risponsabiltà
Et cuolpa da conscienzia.

L’ import da noss passiv
Non vol pür brichia palesar
115Per confruntar coll’ activ
Et plü manaivel calcular.

Palpablas imposturas
Am sporsch’el in rispostas,
Et in malplazadas uras
120Eir bottas sün las costas.

Tott quai nha guadognà
Tras taunt fastidis di et nott,
Tott mias larmas haun vanzà
Nügla et main d’ ün guott.

125[p. 549] La buna glieut da bain

M’ invian a pazienzia,
Et scha vess da gnir al main
Sün Dieu la confidenzia.

O schi sia plonsch a tai!
130Tü Segner meis creader,
Tü vezas taunt perfett in mai
Et posch ta persuader.

[p. 253 modifica]


Innozainta sun sco tü in crusch
Nun laschar zond varziar
135Ma laschan daldar quella gusch
Chim’ vegna a refectar.

O gusch, divina gusch!
Con tai sa confortain,
A tai unfresch’ mia crusch
140Qualjà meis cor eis plain.

Ta lascha gnir pechià
Dels povers innozaints
Chi d’haun ne cuolpa ne pechià
D’intuorn a quists fragmaints.

145Vendetta cloma in Ciel
A sguitschar povers pitschens

Infin las beschgias piglan fêl
Et grimassan per lur pitschens.

O Segner chiar, fa tü meis cor
150A Tai raintà chial resta,
Da mal num laschar britsch surtor
In quista vitta mesta.

La povertà eis mala trapla
Vaschin’als mals adüs,
155Scha pür ad ün la clapa
Sco là bain tschüff a plüs.

O Segner meis sulett appogi
Per mai et meis uffaunts,
Recomond per ün alloggi
160In teis sonchissens mauns.