Rätoromanische chrestomathie X/Letscha de Viscnanca/Ordinatiun dalla visnaunqua dall Tersal daint

Da Wikisource.
Letscha de Viscnanca - Ordinatiun dalla visnaunqua dall Tersal daint

../../Letscha de Viscnanca ../Forma da proceder in drett d visnaunqua IncludiIntestazione 10 maggio 2023 75% Da definire

Letscha de Viscnanca Letscha de Viscnanca - Forma da proceder in drett d visnaunqua

[p. 59 modifica]

[f. 70r] Ordinatiun dalla visnaunqua dall Tersal daint.

1.

Item ais ordina et chiatta per böen chia da quinder inavaunt dess esser scumanda et anulla, sün il di Dumengia tuots gioss, tuot saltaræz, et eir tuots pasts da battaisems, et eir da nun podair chiargar ingüñas (s. h) manaduras; — sea terrer overo fullasters, et eir ingiünas schlittas od eir chiavalgiar da lün lœ in lauter, resalvond schi foss caàs da necessita, et quella persona chi quai surpasses sea terrer od fullaster, od chi laschess in chiasa sia contrafar als surscritts puoings, schi dessen amedues persoñas taunt quel chi surpassa, co quel chi lascha surpassar esser suottapost alla falla, qui davart scritta chiarta dell reverende sigr Casper Juosch p: m: ANN: 1695.

2.

Plünavaunt ais eir ordiña chia minchia persona sea mascel od femna chi ha sia conveniaint ætat et jüdici quel dess iminch oñ ir tuottas 4. festas a ratschaiver la s. Tschaina dall Senger, et quai ais reserva [f. 70v] schi fuoss üna litta criminalla, chi pendess in drett od caas da malatias od fortüña, overo ün uffaunt pitschen et reservond quels caàs, schi schiattess üna persoña chi non giess pro la s. Tschaina tenor supra ais notta, schi dess ell esser, suottapost per iminchia giada chel manchianta la paina d’ün f. —

3.

Melginavaunt ais all’ordina chia sül s. di dalla Dumengia dess iminchia persoña sea mascel od femna yr a tadlar il plæd da Dieu, exetond schi fuoss caàs da malatias, od ufaunts pitschens, oder schi fuoss üna persoña velgia chi nun podess yr, schi aise cones da laschar ün pro et brichia plüs, et eir sün quel medem di ais scumonda chia ingüña persoña sea gronda od pitschna nun sdess laschar chiattar süls munts od in guatts per magliaretschs ne in las alps, ne per oters affars, et quella persoña, chi contrafess als surscritts articuls, dess esser suottapost alla falla dün f. —

4.

[f. 71r] Melginavaunt ais all’ordina et scumonda chia ingiüna persoña non sdess præsümar ne intrametter sün il s. di dalla Dumengia a far ingüns contrats, ne quints ne far scriver, et quels chi quai fessen, et ils scrivonts chi quai scrivessen, dessen eir ngir senza gratia castigiats per f. ün. —

5.

Plünavaunt ais ordina eir chia ingiün non possa manar marchiancia ne ir davent da chiasa la sonda, ù poeja chal possa eir turnar la sonda et esser a chiasa la Dumengia, suot paiña a chi quai contrafess per iminchia giada f. ün; — [p. 60 modifica]

6.

Püvaunt ais ordina et scumonda chia ingiüna persoña in nossa visnaunqua nun sdess præsümar ne intrametter sün il s. di dalla Dumengia, ne aters fürats dintaunt chial plæd da Dieu vain prædgia da slaschar chiattar ne sün las giassas ne in las ustarias, mangiond ne [f. 71v] bavond, et qll il qual quai surpasses, od vairamaing ils usters chi dessen, tals dessen tauntas vuottas chi surpassen gnir castigiats per f. ün; —

7.

Ais ordina plünavaunt chia ingiün muliner nun sdess intrametter a moller sün’ l s. di dalla Domengia suot paina per inminchia giada f. 2. sinclegia la sonda infina las 12. et infina la dumengia d’ nott medemam. allas 12; —

8.

Item ais ordina et scumonda chia ingiüna persoña non sdess intrametter ’ls marcurdits da jundscher d’ ingiünas sorts manadüras, chia esser po, sea (sh) buofs od chiavals, resalvat ais als rotters, et quai ais d’ incler avaunt prædgia; et schi ngiss chiatta od viss chia qualche persoña transgredis quella dess per iminchia giada ngir castigiada per 30. Xr

9.

[f. 72r] Item ais eir ordina chia ingüna persoña nun sdess laschar chiattar in mascra oder travestits in habit inconveniant, chiatond dessen quels ngir castigiats per iminchia giada f. un; —