Rätoromanische chrestomathie XI/Hochzeitsgebräuche

Da Wikisource.
Hochzeitsgebräuche

../Volksgebräuche II ../Sprichwörter II IncludiIntestazione 13 gennaio 2024 75% Da definire

Volksgebräuche II Sprichwörter II
[p. 245 modifica]

Hochzeitsgebräuche.

1.

Siand a less temps, la giuventüm in base general’üsanza haveiv’il dret, da pendrar üna spusa quantbod quella passeiva gio il teritori da sia comunità; ingio il spus allura haveiv’il dovair da schlubgiar la spusa, pajand las spaisas occuorsas cun perchürar e pendrar, cun altra amo s’inclejer bunariamg a dar alla giuventüm d’ogni lö, ingio quella gniva pendrada, ün rich bunaman.

A scopo guinchir oura dittas malas spaisas e dar amo in ultra als diferents partids, eir l’allegramaint da lur reuschida vendetta, laschet il spus secrettamg tras il Revdo da Majenfeld, ordinar ün grand butschin, ingio la spusa podeiva in quel havair ses comods e sezzer pacific, il qual allura gnit tras ün veturin secret — hom eister — condüt sur „Güglia“sco ün coll da merchanzia da Majenfeld a Ramosch. [p. 246 modifica]

2.

Finidas las pratschas e remiss darcheu il voglü uorden e sgürezza nella vall, existiva nels comüns amo lung temp davo la ditta üsanza da podair pendrar üna spusa, quantbod quella passeiva gio, il territori da sia comunità.

In Vna, üna fracziun del comün Ramosch, chi in allura circa sco hoz, podeiva nombrar 200 ormas — as schvilupet a medem temp trais spusalizis „Ün Moffa“, ün Festa ed ün Riatsch; ils quals per non far luxoriurs pasts da nozzas, voleivan ir in Samagnun a spusar.

Udint da que la giuventüm da Celin e Plan, gniva secrettamg in Martina — la strada da comunicaziun — ferventamg perchürà, di e not per tschüffer gio las spusas; e que per podair a cass, eir far frunt als spus, trais giagliards giuvens, da plüs nomerusas guargias.

Survgnind allura ils dits spus, da qualche ami notizia, partittan quels cun lur spusas — sur Pradchant o sia il cuolmen Maisas a pee — s’intoppettan pero in ün di nüvlitsch e perdettan nel schiroc la directiun ed arrivettan la saira tard nel alp da Vna — Dischollas — a pernotar.

Surprais da lur sbaigl fat, stovettan quels tour la daman il paster del alp — dit barba Jon da Menpitschen sco guida, qual ils mainet allura fortünadamg sur il cuolmen „Salet e Curschiglias“a lur destin.

Spusà e restaurà del strapatsch, sequi tras il schiroc, rituornettan quels allura cun lur donans, a vista dellas guargias tras Martina pacificamg a chasa lur.

Las rel. spaisas comissas cun perchürar, stovet allura la giuventüm, chi as mettet in guargia svess portar, cun ultra amo il sdegn del public, per non reuschida chatscha. In vendetta da que, componit allura bainbod ün poetast il sequaint vers:

Sur Pradchant sun els passads,
In fuorcla d’ Pradatsch sun arrivads
Ed in Dischollas as han els vouts aint,
Per vair, scha Michel Huotter segness aint1.

  1. Huotter eira il signun, ün Tyrolais.