Ina comedia cuorta

Da Wikisource.
Theodor de Castelberg

Indice:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, IV.djvu Ina comedia cuorta Intestazione 27 giugno 2020 75% Da definire

Comedia spasusa La vendetgia paterna
Questo testo fa parte della raccolta Rätoromanische chrestomathie
Vol. IV

[p. 474 modifica]

(f. 1a) Interludi.

Ina comedia cuorta — legra a spassusa consistenta En dus acts.

(Ineditum nach dem Autograph des Verfassers.)

Intitulada Ils Giudius

Persunas

Wogeri Paff

Willibald Tschaff

In signiur viandont

Ceylalj siu servitur

Segner — in Barun

Ina dunschalla seia feglia. giufnetta.

balbina cameriera. enpau passada.

La Representaziun daventa en in for = zimer, senza mutaziuns.

explicaziun dalla Reprensentaziun.

In Barun — che possedeva in segneradi cun autras possessiuns grondas. fuva vieus — ad haveva mo ina feglia persula. el fuva mieivels, curteseivels [p. 475 modifica]— a honselis — da maniera chel fuva stimaus — bein vegnius — ed aul tenius da tut siu pievel. els faitgs da giusteia — haveva el in mistral a dertgyra. a per regula ils faitgs d oconomeia — lavurs — menadyras e traffichs haveva el in fogt che regulava la servitit glieut da lavur sco schafner — e per las menadyras lavurs cuminas in burgermeister aschi a pressa pauc sco ei fuva burgemeisters ils ons vergai da Truppas (pauch legra memoria) la malgargieivladat sa mintgin ei laster dils ply hessigiai. quels dus peia fogt a burgermeister tschochentaj dad jnteress torpigius — han denter els semess si e faitg il desperau complot de metter od peis il barun lur patrun cul mava a trer en seias renditas sin speronza da survegny in braf lagiung danès — a chels pudessen fa quei senza lur rysch ne chei resti sigir zupau — han ei sevestgi da giudius a sebagordau en alla megliera chei han saviu. il chulp fuss è gartigiaus bucca mal, schin viandont jester passond per la medema strada fuss buca vegnius en agit a fugientau ils morders: il Barun carteva fermamein chei fuss stau giudius effectivs ferton chei fuva giudius battegiai grad sco dad in tems denter nus culs Zegrenders vegneven, deva ei, denter ils Zegrenders jasters nèrs, enqual dumiesti alf, zegrender da mestreng. tras il viandont aber cun quei chil Barun ha envydau el da vegny en siu chysty, eis ei pleun a pleun vegniu el clar la schchrochereia da quels dus giudius falsaris fingy — a veng era alla glysch che quel che ha liberau il Barun dils mascharai giudius — fuva giudiu veritabel aber bein patertgions a generus. quei ei en substanza la materia dilg Interludy.

(f. 1b) scena 1ma.

Wogeri Paff — Willibald tschaff

Willibald tschaff

ti pauper telpi! Wogèri Paff.

Wogeri Paff

balbegiond aaa ti e e e bu — bu — buca meins — pau — pau — pauper te — te telpli! Wi — Wi — Willibald — bald — tscha — tschaff.

Willibald tschaff.

Nus lejn tut alla cuorta confessa tut alla grada — senza se trer si ply denter nus — Nus essen stai tuts dus ortgs telpis — grons schnups — ed anzi tups ton in sco lauter. tgiei vess ei muntau da ply tondenavon 35 per in — sche nus vessen sturniu quel da ply?

Wogèri Paff.

co — co — co auter — ve — vessen nus sa sa saviu pre — pren — prender cu — cu — cun ply — bia — bialla ma ma maniera aaa ma meuns que — quei fa fa faitg? fuven nu nus — bu — bucca sesese [p. 476 modifica] tratras — trasvestgy aaaa pa — ba — ba — bagordai e e en sch — sch schko y y jauda? a a al chi — cha — charotschier — fu — fuva è da da no — nos — sa va — va — vart? e e enpo — pu — pudein nus — che — che — che quel — ha — ven — ventyra ha ha — fa — 5 faitg a nus — que — quei — sch — sch — schma — schmaladiu st — st — strech tra — tra — tras — ni — nies chu — en — quen. je — jeu — vai — vai de — detg — ply — ca ca tsch tschien ga ga gadas — que — quel ha sch — sch — schmala dy — dyda — ven — ven — fentyra: se se senza que — quella sanins per fin — fin — ne — 10 neanch — es — esser in — ve — ve — veritabel schp — schpizbueb!

Willibald tschaff.

eh — bein! aber tschelluysa schin vul dy tut sco ei para a mi, à sche considereschel quei faitg, sco ei se dy — da cazola madyramein! sche essen nus cheutras per in peer dys — a forsa strusch lū per in peer dys 15 ply ditg mytschai dil suget.

Wogèri Paff.

ooo oho! cu — cul — su — suget — pla — pleun lu — glie — gliez vu vul lù ci — citgiei! — sche tu — tu — tuts — lalaladers — ve ve vegnessen pe — pe — pendy — las fu — fue — fuertgias — stu — stu stuessen eses — esser ply da da spe — spessas y y ina de del — autra: y y ins ve veza gi — gie sa sapo cu curas y y ina — aaa pi pi nu nu nua (f. 2a) cha cha cha y glei y y ina e e e eun — sei sei ni ni nixs lu lu lunderevi. jeu jeu su — su — sundel dy dy dil me — meini che che chei per sp — spyr ho ho hofliadat la la laschen ei ei y y giu giu que que quels ba ba bagegiets, aaaa tgi — tgie — tgiei ne ne nezen iiii que quels? — nu nu nuet zu zu zun! auter che che si si sil ply ply — che che cu cura che che da da que quels da da nies sta — stan a pe pe peer va va van sp — sp — speras vi vy: che che e e ei sa sa sappen dada eein qu qual Tsche — tsche tschechygniada si si pe per que quellas pe pe petgias.

Willibald tschaff.

O gliez lù. quei fetschel jeu schon mai da tchegignia si per quellas. — miu bab — a miu tat en morts lundervi — tgei dei jeu desidera meglier? — jeu nuet seturpegiel de mès perdavons.

Wogèri Paff.

aaa aber que — quels — hu — hu — hundreivels ve — ve velgs — ve — ve — vegnen aaa se se — tur — tur — turpegien da da da te tei. ti ti ti ha ha has ee eun pur — pe — per by by bia bububuch fa fa faitg to to ton, che che — chin sa sa sappi te te tene te tei pe per — per lu lu lur de de dretg aaa fe fe feritabel fe fe felg! [p. 477 modifica]

Willibald tschaff.

a tgi sa tgiei! maneias ti forsa che per quei seigi ei tut schengigiau a nies Barun segner a patrun? ui lai val — lein schon. a vida quei desperau jester — quel che ha a nus quella buccada grassa — per dy sco ei se dy, sco ei se dy cavau ord bucca a strechau avon ils naas vi — vida quel vi jeu lu schon ton sco jeu pos baul ne tard fa vendetgia! quel metscha buch senza nuet da meias greflas. — silmeins lùra da sach — gliez val schon senza. — vardont encunter la scena paf sappermen glei tems da quescher — leu veng el cun pial a quaïlg. hurti — a bein prest — va o dils peis per tiu faitg. — jeu vi fa miu meisterstuck vi dad el.

Wogèri Paff.

aaa aber ooo me me meras lu — vid la scena se volvend che ti sapp — sapp — sappiees lù tu tut a me me mesas — se se senza frau fraud aaa bu bun buna fe — fe — fei. va. al viandont ven.

scena 2.

Il viandont al

Willibald Tschaff.


Willibald Tschaff.

jeu vi sa fa jgnorants schkin crapp uredi, schend encunter il pievel api sevolvend encunter il viandont fa reverenza signur lur tut prompts per suroy survient sundel jeu — jeu vegnel ad esser Willibald Tschaff a vegnel ad esser enten quest segneradi cheu entuorn foch bein enstallau per munglamens da glieut.

viandont.

magari jeu creigiel quei a vus tut bein bugien miu amitg! aber jeu less da vus savè bein dabot, sche vus veias buca viu miu servitur cheu zanua.

Willibald Tschaff.

per survy ad els il pli bein che jeu sai — sche sai ad els dy chanun — naa (f. 2b)a sche jeu vess viu el — schko jeu vai buca viu el, sche enschess jeu ad els franch — pertgiei jeu vai giu la honur dad udy bia dil bein da lur gloriusa persuna, ad ascheia,milsenavon, a ton ply mi legra ei de haver la honur — della honur da far enconoschientscha cun els. ei ven puplau — che els jer sera ils Barun segner seia grazia sin viadi hagien schkarpliu oda din periculus prigel. jeu dei peia buca savè fa cun meins — che de selegra della ventyra dil segner miu grazius patrun — ed ascheia per compignya se legrel jeu halt è.

viandont.

jeu legnel schon tgiei vus leis! vus leis engrazia a mi che jeu vai dau agit a vies signiur.

Willibald Tschaff.

o gie — manco mal — o gie — tut endretg — grad quei. [p. 478 modifica]

viandont.

vus esses in undreivel um.

Willibald Tschaff.

o gie — gliez sundel jeu schon. a culla undreivladat vengins è il ply lunsch.

viandont.

a mi eis ei buca in petschen plysche che jeu entras ina schi schwacha favur, vai se faitg bein voglius da tonta galanta glieut. lur engarzieivladat survarga schon per bia tut quei che jeu vai faitg. la charezia humana generala mei ha obligau da fa quei che jeu vai faitg. ei fuva mia obligaziun — a jeu stuess esser bein cuntens sche la glieut mo tenessen che jeu vess faitg spyr per gliez. — vus esses bia memi curteiseivels meia buna glieut — che vus pudeis engrazia per ina caussa. la quala vus havesses guess è faitg cun mei, sche jeu fuss senflaus en in sumigliont prigel, culla medema promptadat ed yffer — sai jeu en auters graus esser survetscheivels a vus — miu amitg?

Willibald Tschaff.

o per gliez! — Ton schko pil survy — miu signiur — gliez seloga schon — a vai nueta da basens da dischkomodar els. — jeu vai schon miu fumelg che sto survy cul basens ei! — aber jeu vai ina kezzera queida da savè co glei ju tier? — a nua che glei schabigiau — a schei fuva biara schelmeraglia? tgi sa tgei! sa schels leven tutavia fa chaput nies bien patrun segner? ne leven ei forsa mo burcha ses daners? il secund fuss tonaton stau meglier che gl enprem.

viandont.

jeu vi a vus cuortamein reschda tut co glei jeu tier. — ei po esser ina bun ura naven da cheu, nua che la canaglia en ina veia cavorgia en dai a dies a vies signiur — a Patrun. jeu figievel viadi per la medema veia. clumond tut tumentaus per agit — ha quei mei muentau de sefar vi 30 tier bein prest a cavailg cun miu servitur.

(f. 3a) Willibald Tschaff.

buy — buy.

viandont.

El fuva aviartamein sin in charr.

Willibald Tschaff.

buy — buy.

viandont.

dus schmaladuis cherlis vestgi da bagordas schko jauda.

Willibald Tschaff.

vestgy da bagordas — buy — buy. [p. 479 modifica]

viandont.

gie — per guess vestgy da bagordas veven schon attachau el.

Willibald Tschaff.

buy — buy.

viandont.

schels leven el massacra tutaveia — ne schels leven el mo ligia per pudè ton pli maneivlamein schblundergia — quei sai jeu bucca franch.

Willibald Tschaff.

buy — buy. mo metei schon — metei schon chei hagien vuliu fa 10 chaput cun el. schmaladyda canaglia!

viandont.

quei vi jeu prezis buca pretender — per tema da suspetta mei mal dad els.

Willibald Tschaff.

o gliez lu — bein — bein — mo creigien a mi — ei han vuliu fa chaput el — jeu sai quei — quei sai jeu franch.

viandont.

danunder — ne co — pudeis vus savè quei franch he.

Willibald Tschaff.

savè — jeu sto dy ad els che jeu lappy — vai il gatty da dy bein dabot jeu sai quei, sche jeu gie mo manegiel enqual ga.

viandont.

basta — seigi sco ei vul. schko che la canaglia an viu ne cattau d’augur mei — han ei bandunau il laguing, ed èn curry tut a speruns vi en quellas chaglias a bostgia pauch vi eifer. jeu vai zwar traitg la pistola sin in — aber ei fuva schon memi stgyr — ed el fuva schon memi da lunsch, che jeu creigiel ply tost che jeu hagi buca tuchau — che tuchau el.

Willibald Tschaff.

naa — naa — tuchau han ei schon buch.

viandont.

co saveis vus quei puspei.

Willibald Tschaff.

puspei! — jeu tuornel a dy — jeu mo manegiel ascheia. aluscha el stgyr — vai jeu udiu schen bia gadas — san ins buca uèra prender la myra — a legigia bein. ed ei bia ply larg speras ora schiglioch adina.

(f. 3b) viandont

jeu sai a vus bucca explica avunda — con engrazieivels vies singiur a patrun se muossa encunter mei. El ha mei plica tschien gadas numnau siu spindrader. El ha mei propiamein schforzau da turna cheu cun el en [p. 480 modifica] siu segneradi. jeu desiderassel mez fetg bugien che jeu pudess sta ply ditg dentuorn quei enperneivel um. sche meias circumstanzas quei schassen tier. aber ascheia sto jeu eun oz semetter sin viadi — a grad per quei mutif enquerel jeu miu servitur.

Willibald Tschaff.

O gliez lu — miu signiur laschien bucca sumiglia schi liun da star enpau cun mei! — stetien eunc enpau cheu! gie — ne ascheia — tgiei level jeu dy? — quella canaglia — digien enpau — tgiei vardadyra — veven quels? co se tumbligiaven ei? ei fuven vestgy da bagordas — aber entgiei vysa?

viadont.

Vies signiur a Patrun quel vul a stat sinsu absolutamein — chei seigi stau giudius! barbas quei veven ei — quei ei schon vèr — aber lur lungaitg — fuva grad ilg ordinari lungaitg dils purs cheu entuorn: schels fuven bagordai en schko jeu fermamein creigiel — schei la styyradegna per els bucca stau ping avantaig. — a jeu — per mei sai bucca chappy — co ils giudius savessen fa cheu entuorn las stradas mal sygyras, chei ven gie tollerau nagins ne zun pauchs.

Willibald Tschaff.

Ussa bein — e jeu — gie gie — e jeu creigiel fermamein chei seigi stau giudius! gliei nueta duby. Els forsa enconoschen eun buca schi bein quei schmaladiu pach. tons da quels schko glei buch in priu ora gneanch in — en spyr enganaders — laders — a schblundergiaders. bucca per nuet eisei in pievel chil bien Diu ha schmaladiu sez. jeu munglass buch esser Retg — a schiglioch figiess jeu schkana giu tuts finadin schko tonta biestgia da vez. Dieus schurmegi po tuts christgieuns galants da quella bergada mal mussada. nies farrer ha eun buca da ditg fulminau encunter quels en in priedi. ed ei sto bunamein esser chels han tadlau ora — schinavon chels grad per quei aschi hurtj han vuliu fa vendetgia vida nies bien signiur a patrun. O — miu car signiur schels sin quest mun vulten haver ventyra a benedicziun — sche se pertgyren dils giudius pyr à bia pyr che della pesta.

viadont.

Lessi Dieus che quei fuss mo il lungaitg dil cumin pievel.

(f. 4a) Willibald Tschaff.

Miu signuret per dar ad els in avys — jeu sundel staus ina gada alla fiera della stalusa — ina fiera lybra, po y a vegny tgi che vul. — gie cura che jeu pertratgiel vida quella fiera, sche pudessel jeu creppenta cun tissi tuts giudius — sche jeu mo savess. ella fuolla veven ei a lins il fazolet — a lauters l ura da sach — ad auters la tabachera — è a [p. 481 modifica]

auters biars cun tgiei sai jeu tgiei en tonta miulla burchau naven. sperts — a hurtis en ei grad sco taurs, cu glei da fa tschap — tschap. ei en eun bia ply sperts culla manuta che nies orgalist culla detta sillas orglas. per dar ad els ina enprova da quei — miu signiur — sche l’entschatta se fruschen ei neu tier ins — schko jeu grad uss a press a pauch vidad els. el se fa stretgiamein vi tier.

viandont.

schon bien — mo enpau ply hofeli — ply hofeli — miu amitg!

Willibald Tschaff.

uy — uss — mo enpau pizienzia! sincomodeschen nuet per quei — a laschien mo mussa co glei. cura che quels peia en neutier ascheia — vesen ei — schèn ei schkin camètg culla breuncha vid lura da sach. el va enstailg vid lura el sach dil vestgiu a prenda ad el la scatla a quei tutt san ei fa cun lestadat fina estra tut polliticamein, chin engierass, chei massen culla toppa tscheu, denton chei van leu. cura chels patarlen dell’ura schan ei quess la myra silla tabachera, a cura chels tschatscharlen della tabachera — a lu an la gieza sill ura. denton vul el tschapa lùra — aber ven trapplaus.

viadont.

ma pleun — pleunvies — tgiei ha vies manut da fa tscheu? he.

Willibald Tschaff.

oda quei pon els miu signiuret comprender tgiei pèlli da spizbue jeu fussel. schin giudiu vess faitg quella brancada — buna noitg lura fuva per gues ad eigeli fort fort. — lein ussa scha cun quei — adapi che jeu encorschel che jeu fetschel ad els nueta sumiglia cuert — sche se leinsa terladj l’ins all’auters. a jeu prendel la liberalitad da mei recumenda fetg fetg a vi esser a restar schi ditg che jeu vivel muert las buentads dad els gudydas — dad els vossa signereia stimatissima ubedientissim survient — Willibald Tschaff bein meriteivel foch da quei aul niebel segneradi.

viadont.

moscha peia — pèra mei — mo mei liberamein.

Willibald Tschaff.

sur tuttas caussas gie se regordien, da quei che jeu vai uffniau ad els dils giudius. in pievel ei sei il pli schferfaitg da ladernaglia. va scena 3za 35 viandont persuls. en pau pensifs forsa che quei cherli aschi jgnorant pèlli sco el ei — se fa — (f. 4b) ne vul esser — ei in schi gizau mallizius schkrok — che zacu ei stau in denter ils giudius! — schin giudiu chuglienescha — ne engona scha denter nof gadas guess siat ha il christgieun forsa schforzau [p. 482 modifica] el leu tier! — jeu dubetel fetg che biars christgieuns sappien se gloriaa de haver giu trafich sinzer cun in giudiu, aluscha se schmerveglien ei ord tuta moda, sche in tal enquera erv el de render botta per stecha? sche fideivladat a rechliadat dejen esser denter duas naziuns, mo sche ston domaduas adualmein contribuy leu tier. sa co ei fuss lù schina part dell’ina se cartessen de sa fa in meret da bun ovra lundero — de chugliena ne persequita quels dell’autra. euncalù Eylali ven.

scena 4ta

Il viandont — Eylali.

viadont.

glei tonaton fatal chin sto adina encurry vus in ura — eun chìn … survegni vus, cura chin less haver vus.

Eylali.

baluchond beindu sco dad eiver. Miu patrun els prenden spass da mei! sei buch ascheia — ply che en in liug alla gada, sai jeu buch esser. eis ei peia cuolpa meia chels en bucca vegny nua che jeu fuvel. dacheu daven sappien chels mei aflen adina sil zuch — leu nua che jeu sundel.

viadont.

ascheia — ascheia — pulit — api veis schon pigliau la tschocha? ussa capeschel jeu pertgiei vus esses schi spiritùss. mo buch esser stuerns bein marvelg.

Eylali.

pag dieus — els plaiden schon de haver pigliau la tschocha — a jeu — jeu vai strusch entschiet a beiber. resalvon treis mèsas vin a, dus mez querchlis vinarz cun ina purziunetta peun a pyschada vai jeu eunch uss, schi guess schko jeu sundel galant um — bucca schigiau. jeu sundel eun bunamein gygyns.

viadont.

o quei vesins schon vida vus. sche jeu sundel buns per in cusselg — a cussegliel è da bien amitg, da prender eun ina ga ton.

Eylali.

quei ei in exellen cussèlg, a jeu vegnel a schar munchar buca miula da suendar quel suenter meia obligaziun schko in ferm cumond. — jeu vomel sil faitg a els vegnen ad experimentar co jeu sappi esser ubedeivels. vul y.

viadont.

enpau giudezi fuss bien enstailg fa quei — mei a metei si siallas als cavals — a ligiei si las bagaschas, jeu vi yra naven euncha gienta eun. [p. 483 modifica]

Eylali.

mo sche els per spass han cussigliau a mi de solver ne fa collaziun duas ga, co dei jeu savè chappy uss chels plaidien seriusamein? ei para che (f. 5a) els oz veglien se diverty cun buffana mei taffer. sa sche quella giufnetta dunschalla ha faitg vegny ad els quella buna luna? O in zun carezeivel affon gliez eis ella. — aber mo in schmiul pli veglia — in ping schmiul ply veglia duess ella esser. — neschena — quellas creatyras en muoders a mesa leunas — schellas en buca en in guess grad medyras, sche sei è buca tut — è buca tut.

viadont.

rubiesti allo — vus mei — a figiei quei che jeu vai cumendau.

Eylali.

Cels se metten sils peis davos — nueta ton meins — euncalura — tonaton vegnel jeu a spitgia chels mi cumondien la tiarza ga. — quei ston ei savè ei in puintg difficulituss — els savessen era esser memi da bestia fustinuss. aber jeu vai per jsonza — da chuy tems a peda da savè patertgia a mès patruns. considereschen enpau — in liug — nua chei nus porten bunamein silla palma meun — huz — allo — banduna aschi alla bahuta. nus essen gie arrivai pèr jer. nus vein se faitg in meret tiel segner, sappi dieus con gron — a vein dadel retschiert strusch ina tscheina ed ina miula solver.

viadont

vossa impertinenza va memi lunsch — glei buca da soffry ply! cura chin se metta sut survetsch — ston ins se dysa de buca fa bia difficultads … che vus bein saveias.

Eylali.

ussa bein — els entscheiven a muralisa schi zun — quei vul dy — els savyllen del bel a del bein. mo retegnen la gritta — jeu vi schon yra.

viadont

jeu vezel che vus esses capabels da pauchas reflexiuns! — tut quei che nus vein faitg per quei signiur cheu schi gleiti schko nus mo en apparenza spitgiein enqual engrazieivladat per suenter, piarda sil zuch il num da buntadeivladat. — jeu duevel è buca se scha perschuader da vegny cheu. la consolaziun de haver dau agit ad in nunenconoschent senza entgina myra — ei schon gronda avunda. ad el sez havess sigiramein termess a nus suenter els pertraitgs pli benedicziuns, che quei chel cheu ply ca abundontamein … engrazia. — in che finescha en seia obligaziun ded esser engrazieivels diffusamein ed eun entras cuosts oreifer — quel se muossa engrazieivels a nus cun ply stenta, che que che a nus ei stau nossa buntad. — la ply part della glieut dil tems dad uss ei ton lavagada - che la perschientscha [p. 484 modifica] dad in benefactur sei ad els da gronda molestia, enstailg lefgiamen. ei para che la garmischei pyteschi leu tras zaco.

Eylali.

gie miu signiur — sche els aschi de filosi van vinavon cun discuorer — sche vonsei meunch ei il flat. — ussa leinsa schar esser bien — els deien vegny ord marveglias — che jeu sappi; esser schi generus sco els. jeu vomel — en in quart ura san ei se metter a cavailg. bein entelgiu — muert mei — (f. 5b) schei dat aber auters entops — sche lu brodi vi jeu prender la dubla purziun solver cumendada — gliez lu by schuber — a senza fall. — va.

scena 5vla

viadont. la dunschalla ven pleun — pleun.

Ton ply paucha familliaritad che jeu enquerel de duvra cun el, ton ply gronda se fa la seia temeritad encunter mei. — basta glei mun — bein enquals che surveschan oz il dy enstailg survy per spysa a pagaglia — lessen els silmeins cussiglia, sche buca dil tut cumenda las fiastas. quei cherli se fa cumins cun mei ply a ply.

Dunschalla. eun buca dil tut vi tier el.

tgiei — tgiei — a pertgiei bandunen els nus a se fan dad in meun? — tgiei — tgiei à pertgiei va vitier pertgiei aschi sulets cheu? tarledescha nossa compignia ad els schon en quellas pauchas uras chels en cheu? quei m plai buca vuèra. jeu — gie per dy lessel esser legreivla cun tut il mun e cun els avon tuts auters lessel jeu e nueta esser stuyda ne fa biutscha da gnef.

viadont.

mi perdunien sigra dunschalla — jeu vai mo vuliu cumenda a miu servitur chel dei tut metter en uorden, che nus saveien fa viadi.

dunschalla.

tgiei patarleni cheu? schon da lur partenza? chu sei stau peia lur vegnyda? sche de cheu ad in on vegness ad els da quellas lunas melanconias a dess da quei el sen — o lu fuss ei eun siu faitg. aber ascheia neanch vule se ferma in dy — gliez lu ei memi od sporra. jeu tschontschel clar ei mei vilentèn si buca pauch — schels mo fan much pli da quei.

viadont.

citgiei che mi fa pli sensibels — san ellas bucca dy — che quei chen!

dunschalla.

Eunchalù — a dediciert senza spass — glei verdat — fussen ei enpau pitgiai sche jeu sevilass sin els?

viadont.

a tgi sa il savyllem dad ina bialla dunschalla esser grad aschy tutina? [p. 485 modifica]

dunschalla.

Els vi dil gatti san è tarlacha buca mal! tonaton jeu vi prender en bein a dediciert — sche gie che jeu cartessel memi tgiunsch — ascheia peia neschena fussel jeu enpau bialla, sco els han detg. a jeu tuornel a digiel eun ina gada, jeu vegniel vyllada da bestia — da bestia vegnel jeu vyllada sin els fin faitg, sche els da cheu naven euncha da nief mo pertratgien lundervi da vule sa metter sin viadi.

viadont.

tgiei honseli a charin tiarm ei quei tochen danief — alluscha lù grad sil [f. 6a] ply ruch a freid unviern vulten ellas mussa la porta — ed ella pli gronda chufla vess ei num uss marsch.

dunschalla.

ei froslas — tgi dy da quei? jeu digiel mo che els da gliez tems allura en qual gada aschi per stgys — ne viarchla savessen scha dar da lunsch el sen, da vulè yra — aber nus lein lu schon tonaton buca schar yra — lein fa noth — a ruga taffer.

viadont.

metei schon — metei schon — aber metei è per stgysa — ne viarchla. he —

dunschalla.

miaschlas — - gliez lu! ei vardei — tgi manegiass, china fatscha schi sinzera savess vegni neu navon cun tals sprechs a chlanchs — mo basta! varda encunter la scena — ach — leu veng il papà, jeu stos se fa ord la purla — sur tut buca digien che jeu seigi stada cheu cun els. el fruscha schiglioch a mi savens avunda sut il naas — che jeu seigi bugien entuorn maschels. va.

scena 6avla

viandont al Barun.

Barun.

Ei buca meia feglia grad stada cheu? sa pertgiei lei schi hurti caminada naven — quella schgagia schpuretgia?

viadont.

glei ventyra nunprezieivla — de haver ina feglia aschi enperneivla a muntra! ella incantescha cun siu plyda, od il qual in sa prender ora nuet zun auter — che la ply charina innozenza — ed in zun natyral giudèzi.

Barrun.

Ò els han in memia bien conzept da meia feglia! — lei eun stada pauchet denter da quellas da siu peer! ed il ynsching da savè bein esser a se fa plyscheivla — nua chels uchleuns ei pauchs musters da quei — [p. 486 modifica]

a tonaton bein savens effectuescha ply che la bellezia — quei ha ella pauc tschaffau. siu fa ad esser ei eun tut modestia naturalla.

viadont.

a quella ei ton pli rara ed enperneivla — ton meins chin afla quella els burgs ne marcaus — leu ei tut glysnereng — faulsadats — a mirterems, glei vegniu schi lunsch — che ortgiadat — grobadat — a Natyra passen per nums grad tutina a della medema substanza.

Barun.

tgiei savess a mi po esser pli enperneivel a legreivel, — che quei — che jeu exprimenteschel grad uss — co noss pertraitgs a pareres confrunten aschi bein enzemen. O con mi encresch’ei che jeu vai bucca giu in amitg sco els tochen uss!

viadont.

els se fan culpeivels dad ina mal giusteia encunter lur auters amitgs.

Barun.

encunter mès auters amitgs dyn els — sappien jeu sundel passaus 40 ons [f. 6b] enconoschents vai jeu giu da biars — aber amitgs — buch in tochen uss — jeu sundel era mai staus envydaus aschi vehementamein tiel amizizia — che de pauchas uras enneu che jeu vai pigliau desideri da gude la lur. — entras tgiei savessel jeu e se fa meriteivels da quella?

viadont.

meia amizizia ha aschi pauc da munta, che il sulet desideri de contonscher quella ei schon meriteivel avunda dad ella — lur dumonda — ei schon valsen da bia da ply che quei chels dumonden.

Barun.

aber — signiur — mi lubeschen — Lamizizia dad in Benefactur — viandont sco da sigli el plaid. lubeschien — ei buca amizizia! sche els sut quei fauls aspect considereschen mei — sai jeu bucca esser lur amitg. — metein il cas — per in mumen che jeu fussel lur benefactur! stuessel jeu buca tumè de lur amizizia encunter mei — fuss nuet auter china effectiva engrazieivladat?

Barun.

a sa tgiei savess ins quellas duas buca schunscher ensemen?

viadont.

buca maneivel — zun buca maneivel! lènprema ven tenyda da scadin che noblamein pertratgia — per obligaziun! — a la secunda consista en spyr movimens voluntaris dell’òlma.

Barun.

mo sche co dei jeu — basta — lur gust aschi raffinaus a zarts mei confundescha dil tut a faitg. [p. 487 modifica]

viadont.

sur tut buca tratgien da mei da ply — che quei jeu sundel. — sil pli aul chin sa prender sundel jeu in um — cha observau seia obligaziun consoladamein. — lobligaziun en seseza mereta buca engrazieivladat — a per haver faitg quella cun consolaziun — sundel jeu schon remuneraus entras lur amizizia abundontamein.

Barun.

aber apropo — forsa sundel memi impertinents! — jeu vai eunch buca vuliu esser aschi gigliards d’enpara suenter lur num — a stan — ad eser — forsa che jeu offereschel meia amizizia ad in — che che gie se hona pauch ne nuet dad ella.

viadont.

perdunien sigr Barun. enpau confus. els — els se fan pertraitgs — pertraitgien da mei handels bia memi grons.

Barun.

dad in meun schend. sa dei jeu propi enpara el — el savess forsa quellas mias marveglias haver nuydys. glenpara memi bia — ei buch adina tut bien faitg.

viadont.

era dad in meun schel enpiarra — tgiei dei respunder? — ne dei fa sco biars da d’entaly ina caussa per l’autra!

(f. 7a) Barun.

dad’ina vart. euncalu sche jeu enpiarrel nuet suenter — sche po el tertgia — quel ha bia marveglias da mei — quei ei in grobianer.

viadont.

dad ina vart. sa — dei dy la vardat tut alla grada, ne dei duvra mez plaids a trè vinavon? —

Barun.

— jeu sai bein tgiei vi fa la sygyra — vi scha charmala oda siu servitur enpau.

viadont.

dad ina vart sche jeu mo mytschass quella ga o da quei enbruilg.

Barun.

tgiei — tgiei — en ei aschy stuy a pensifs? —

viadont.

grad level jeu è vida dels fa quella medema dumonda.

Barun.

jeu sai bein avunda in sa secomblyda vi bein enduras dil tuta faitg. — lein trer neunavon discuors dad auters faitgs. — tgiei manegien ei — a vulten ei crer chei seigi propi stau giudius chan attachau mei? miu [p. 488 modifica] burgameister mi ha detg grad enson, chel tschei dy hagì entupau treis silla via gronda. — a sco el ha descret els — sche veven ply tost tschèra da canaglia che de rechlia glieut. o pertgiei duess jeu dubita da quei? — - in pievel giezaus ora aschi dil giavetsch sil gudoing — enpiarra pauch suenter schel po trappla quel cun ryschun ne senza ryschun cun lest ne cun forza. ei para era chei seigien faitgs aposta tiel henletg — ne per dy alla glatta — tiel cugliena. — hoflis — gagliards — actifs — chuscheivels quei fuss tut qualitads chin duess tene aul els — schels duvrassen bucca quellas ton de schbuserau per nossa ruina. — o glei glieut della zachara — malurdada — scharfatgia. a prigulusa. — ne tgiei dyn els leu tier? ei mi paren tut cunfundy? —

viadont.

tgiei dei dy — - jeu sto dy che de quellas lamentyschuns vai jeu udiu da biaras.

Barun.

ad ei sei forsa buca vèr? — schon lur fisonomeia dat cun ina gada enzenas — che a nus fan zaco schliatta inpressiun dad els. — quels tuchs zupai — quella conzienzia largia senza funs — quellas grempleraias engonaments a filistuchas senza fei — quett ins da save legier clar en lur elgs. viandont sevolva naven dad el. tgiei — tgiei volven ei il diesa mi? —

viadont.

sco jeu audel grad uss — schèn els in ferm fisonomist — a jeu temel che la meia forsa.

Barun.

Mo sur tut il Mun! co san els vegny vi da tals suspects? — tgiei meinis — senz esser ailg miula fisonomist sai jeu dy ad els sinzerissimamain — che jeu ina tschera pli sinzera buntadeivla ed enperneivla hagi buca cattau adaugur eunch uss sco la lur.

viadont.

per dy la vardat — sche sundel jeu mai staus amaturs da sentenzas generalas sin naziuns entyras. vai speronza chels a mi prendien buca en mal questa meia libertad da plyda. — in duess astgia crer — chei detti denter tuttas naziuns bunas a schliattas olmas — ascheia era denter ils giudius.

(f. 7b) scena 7avla

Barun — viandont — dunschalla che ven da prescha.

dunschalla.

Ò papa — papa — miu bien papa.

Barun.

mo — mo — braf spuretg spuretg braf! — enson eis ti schkappada da mei — tgiei veva gliez da munta? [p. 489 modifica]

dunschalla.

dad els sundel jeu buca schkappada — aber bein da lur capellada.

Barun.

quella differenza ei buca schi mal dada! — aber tgiei fuss ei stau peia che havess meritau ina capellada da mei.

dunschalla.

buy — quei san els schon — ei han gie vid il gatti sez viu — jeu sundel stada cheu cun quei signiur leu.

Barun.

aluscha — tgiei sei lù?

dunschalla.

quei signiur porta cautschas — a cun quels che porten cautschas han els cumendau, de nueta haudel sta dentuorn.

Barun.

che quei signiur mereti excepziun, duevasti encorscher bein avunda! — jeu less desidera chel pudess verty tei! — jeu vegnel nueta ad esser contraris sche ti fusses gie adina entuorn el.

dunschalla.

metei schon — buach — gliei guess stau lenprema a la davos gada. — siu servitur ligia schon sy las bagaschas — quei level jeu by hurti dy ad els.

Barun.

cun vusch ferma. tgiei — tgi — co — chun — siu servitur? —

viadont.

gie per survy — jeu vai dau ad el quei cumond! meias fatschentas — ed il scrupel dad esser ad els da gron discomet —

Barun pren il plaid.

a tatatata. flaussas. tgiei duess jeu po mai tertgia? — duessel jeu esser dil tut privaus da dar ad els ina petschna enzena da meia schwacha aber ardenta reconoschientscha? tgiei creien els che jeu laschy yra els naven senza savè tgi els en? — senza da la duyda honur? — senz’entgina muossa d’engrazieivladat naa — naa — favoreschien a nus sche bucca liun tems — silmeins zaconts dys lur stimatissima compignia — oz vai jeu envidau en zaconts da mès parens per schar part a quels da miu legermen a per mussa ad els miu eungel pertgierader.

viadont.

miu bien sigr barun — jeu sto necessaryssimamein se —

dunschalla seglia el plaid.

se ferma cheu — miu signuret — se ferma cheu. jeu vomel tut a speruns a dy a lur servitur chel deigi puspei schkarga. vul y — aber poz tscheu vegn el schon. [p. 490 modifica]

Eullaly — ven cun stiffels a speruns a duas valyschas sut bratsch.

ussa peia — ma prest — miu signiur tut ei parat a pinau — animo furt — furt — resgien giu lur zimermonietas da chumiau — allo — tgiei nazegien quels tschatscherlems da broda — sche nus pudein buca sta cheu?

(f. 8a) Barun.

tgiei giavatsch enpedescha vus peia da sta cheu?

Eullaly.

guessas ficulitads signiur Barun — guessas ficullitads da pauch lamez o manegiems da fitgionza daten a miu patrun la ryschun — a scrupels da memi gronda buntadeivladat en las viarchlas da fa fa el sco el fa.

viadont.

Miu survitur en qual ga vegn el tut odil merch: perdunien po ad el! — jeu vessel che lur jnstanza chels fan ei el faitg sez — ply che mo complimens 15 ordinaris — jeu vi peia se render — era sinaquei che jeu per tema dad esser grobs — se fetschi buca culpeivels d’ina groppadat effectiva.

Barun.

jeu sundel ad els per questa lur favur grondamein obligaus.

viadont. encunter il servitur.

— vus ma mei peia a prender giu ils faitgs, tochen dumeun leinsa ozamai sta cheu? —

dunschalla.encunter il servitur che stat èry.

Mo — meis buch — veis buc ureglias — mei zachù — tgiei steis cheu schkin asen chargau — vus deias y — y deias vus a ligia giu bein dabot. — tgiei stuck quei ei!

Eullaly.

da ryschun duess jeu savylla uss. — jeu quetel è bunamein chil fell seregudy enpau! — gleiti gleiti fuss jeu sil run. — tonaton aschinavon a dapeia chei ven buca mal ply gron lunderò — che de resta cheu comodeivlamein — a survegnin by a bien da beiber a da miglia — ed essen bein salvai — mo sche po ei passa — jeu vi retene la gretta quella ga, o schiglioch sa honel jeu buca miulla de fa breigias per nuet. gliez sappien lù.

viadont.

chuschei grad uss — vus esses memi schferfaitgs.

Eullaly.

aha — neschena, per quei che jeu digiel la vardat ad en plat.

dunschalla.

o quei ei exellen — chels statten cun nus — ussa vai jeu els eun ina ga ply bugien he vidavon. vegnen — jeu vi mussa ad els nies jert — jeu quentel chel plagi ad els. [p. 491 modifica]

viadont.

schei plai ad ellas — sche lu sei fin faitg guess avunda chei plai è a mi.

dunschalla.

mosche peia — vegnien denton veng ei tems dad y a meisa. ne buch papa quei lubeschen ei bein?

Barun.

manco mal — jeu vi per fin mez fa compignia a vus auters.

dunschalla.

naa — naa — oibo — quei leinsa nueta pretender dad els — els han schiglioch forsa da fa enqual caussa.

Barun.

grad uss vai jeu da far nuet pli impurtont — che da diverty nies aschi enperneivel gast.

dunschalla.

o hagien nueta stenta per quei — el prenda nuet en mala part schels staten gie? neschena els? discus agli viandont digien bein hurty naa naa — jeu less ply (f. 8b) bugien yra mo cun els!

viadont.

per guess en quel uysa vegnel jeu a senrychla — che jeu aschi menéivlamein vai se schau perschuader de sta cheu, schko che jeu vesel che jeu els disturbeschel la mendra caussa. — ed ascheia rogel jeu de nueta se schkomoda per mei.

Barun.

buoch — pertgiei fan ei è stem dil paterlem da quella bueba!

dunschalla.

ma buca bueba — sigr papa — mortificheschien mei buca ton denavon. quei sigr veng a tertgia — con giufnetta che jeu seigi e quei leinsa scha schko glei. per yra a spass cun els sundel jeu per ina gada veglia avunda. vegnien — vegnien — ei vardien po — po — lur survitur stat eun cheu schkin paal a ha las valyschas eun sut bratsch.

Eullali.

sche tgiei lu — jeu quitass che quei mass mo sidengiu a quel cha la peisa a dies — ne buch.

viadont.

saveis che quescher — in fa honur a vus pèr memia.

scena 9avla

quels da vidavon — a balbina ven.

Barun — vesend vegnen balbina.

Els signiur — jeu vegnel gleiti a vegni suenter — schei plai ad els ferton da compygnia meia feglia el jert. [p. 492 modifica]

dunschalla.

O per gliez stetien els comodeivlamein schi ditg chei play — lein schon se fa passa il tems — vegnien — vegnien. viandont a la dunschalla van.

barun.

balbina — jeu vai da dy a ti citgiei en confidonza. balbina magari — tgiei sei peia?

Barun sco da bass a balbina.

jeu sai buch eun tgi quei nies gast ei! — per differents motifs a mi conveng ei è buch dad enpara el savesses ti buca enschigna da cava ora da siu servitur?

balbina.

sèntali — laschien fa mei — tscheu sei detg, jeu vai meza è quellas marveglias — a grad per quei vegnel jeu cheu.

Barun.

fa peia quei enpau pulit — api sappies da dy a mi — jeu vegnel a savè grau.

balbina.

schon bien — jeu vai facht da quei — ma vomien els.

Eullali.

Ussa peia sigr Barun — hagien buca per mal che nus schein plysche da sta cheu cun els — aber gliez lu muert mei rogel jeu els hagien nueta stenta — jeu secuntentel cun dil tut che veng avon meun.

Barun.

jeu surdundel a ti — fai bien cun el a laj nueta pyty el. va.

Eullali.

jeu mi racomondel peia a vus mamasell — vus vignys a salva bein mei (f. 9a) a scha muncha nuet zun — quei ei aura per mei — buca tgiei vul — a venter tgiei gareggias — ussa sto jeu yra a luga mes faitgs. vul y.

scena 10avla

balbina Eullali. balbina reteng el che vul y.

O per bia buch gliez naa — naa, jeu vi silmeins buch esser aschi malschecha de scha tier che vus seigies aschi mal hoflis — sa tgiei? — sundel jeu forsa buca cambrèra avunda — per esser vengonza da setenesi in urialletta cun mei?

Cullali.

sappermen — vus perneis quei scha corna valti staing — mamasell. — sche vus seigias cambrèra avunda ne fors eun davonz — gliez lù sai [p. 493 modifica]jeu buca grad dy — schin figies stem della lingieradat dil filuch tschintschuss — sche duess ins quitta che memi pauch cambrera fusses vus schon buch. — basta seigi quei sco ei vul — per quella furtina vegnys a da chumiau a mi — vus veseis gie vai bratscha a meuns surchargau — mintgia mai cura che jeu vai fom ne seit — vegnel jeu a vegny flissiamein tier vus.

balbina.

grad quei fa nies Wacht da casa è grad tutina. nies pulach fa grad ascheia.

Eullali.

giavesthen — quei sto esser in fixs um — el fa sco jeu!

balbina.

sche vus lesses enprender d’enconoscher el — sche schaj el davos casa vi vid la cadeina.

Eullali.

schil giavel tenta buch — jeu creig franchamein — che vus menigieias il tgieun da casa. — vus peia veis entelgiu entras miu dy la fom a la seit corporala — a jeu — jeu manegiavel la fometa a seiteta autruysa gie — vus capys schon mei forsa.

balbina.

cappy buca wal — o lu schmina nua vus lesses ora gliez forsa bein.

Eullali.

allo — lein discuerer enpau — betta giu la[s] valyschas: cheu veis bein larg. — jeu sai buch tgiei mei reteng — jeu — jeu vai del inclinaziun per vus, mamasell.

balbina.

quei ei dau dentelli bein bia cun pauch — aber stuein quei metter enpau manedlamein in ord — glauter.

Eullali.

naa gliez — lein biar on schar entyr sco glei. — euncalù — che nus saveien enpau cun bein patarla ensemen — veias la buntad da prender 30 plaz quei sta sin peis traso mei fa steunchels da bestia. alla — nueta zimermonias — fa sè ella fin ina valyscha ad el se metta giu sin lautra. jeu vai quet jeu enpau charezia per vus.

balbina.

oueima naa — aber — jeu — jeu sesel vess schkol bloch sin quei uorden cheu — se meina vy a neu. cheu sto esser en citgiei dyr odmoda, dyr caussas. forsa cudischs.

Eullali.

sentali — grad cudischs — aber da quels lù amureivels a spiritus! a vus seseis vess sin da quei. glei la bibliotecha da miu patrun. cheu [p. 494 modifica] denter eis ei comedias legras a spassusas chin pudess bargi ò ils elgs — ed ei lù è comedias trestas da mort a disgrazias che fan schluppa da ry. glei en remas las ply narras da grons guerriers (f. 9b) api canzuns stuydas — seriusas per far pringis a beiber taffer. a da quels handels eis ei aschi suenter il strech dad oz il dy, aber jeu sai tgiei — lein barata — sèsei vus tscheu silla meia — seglia sin peis — mai leu — la meia ei ply loma.

balbina.

O perdunei — jeu vi buch esser aschi malschecha!

Eullali.

figiei nueta fers — se teny che sy — sche vus leis buch — sche vus aulz jeu vi sisù?

balbina.

masche — ma che vus cumendeis — ella stat sin peis per se metter sin tschella

Eullali.

cumenda — chöz feltischen — gie bein cumenda — cumenda gliez a naas! — sche sche vus perneis en quella conformelitad — gie lu stey val ery. el sèsa puspei sin seia valyscha.

balbina.

tgiei grob biestg — aber tgiei dei fa — sto scha esser bien.

Eullali.

aber ussa veinsa piars il fil da nies discuors d’enson — basta je vous aime enschess jeu sche vus fusses ina maschera franzosa.

balbina.

poz lydy — vus esses forsa in franzos.

Eullali.

naa — en miu turpetg sto jeu dy jeu sundel mo in pumpaluser. vai aber giu la ventyra de esser dentuorn bia franzos, a vei enpriu tschechamein da quei chin rechli cherli dei savè. a creigiel è chin quei encorschei ualti gleiti vida mei.

balbina.

pilg encorscher — gliez ei lù quei che glei leu! aber vus vegnys forsa cun vies patrun ord frontscha?

Eullali.

Mo naa.

balbina.

sche da zanù auter peia — metei schon.

Eullali.

il liug danunder nus vignyn schai eun bia schurnadas davos la frontscha giu. [p. 495 modifica]

balbina.

acha! oda tiarra talliana peia.

Eullali.

grad oda tiarra taliana buch — aber buca da lunsch daleu.

balbina.

lu bein! o dad’engellan peia.

Eullali.

bunamein — aber engellan ei mo in tochet tiarra chauda leu tier. nus essen pli che tschunchonta schurnadas da cheu naven da casa. — aber — pauper mei — mès cavals èn eun cun siallas — perdunei mamasell — hurti — se figiei sin peis. prenda las valyschas sut bratsch. sche jeu stessel gie ply bugien cun vus — sto jeu tonaton lugà mes faitgs avon. nus vein eun tudy avon nus. aluscha en vertit da nossa bialla libertad ludeivla — la noitg eun — tgiei bialla moda — quels hengiarts cun zun da stgyr senza rispett human — a senza tema da diu. huitgia. lein schon se parègier. tumei nuet vi schon trapla vus puspei. va.

(f. 10a) scena 11avla

balbina — a Willibald Tschaff ven vardond suenter Eullali che va.

balbina.

da quel vegnel jeu a save cavignia pauch — para ei. ù chel ei memi da lappi — ne che el ei memi mala vuelp. domaduas qualitads lajen mytscha ò citgiei da num — vess — mo cun misch masch.

Willibald Tschaff.

ascheia — ascheia — meia balbinetta — quei ei lu schon in camerad, che jeu duess purta crappa cun el — ui gliez.

balbina.

ui gliez — da gliez eis ei nueta basens da miu savè.

Willibald Tschaff.

buca basens? — o jeu traitgel traso co jeu sèsi en grazia tier vus?

balbina.

O quei ei lu gliez — signiur foch — el tratgia quei! — a glieutetta da seia stampa ha è ils dreitgs da tertgia da quellas narradats fattas. a per quei mi brysch ei e bucca si chel tratgia da quei — aber chel ha detg quei a mi — gliez mi schmarelg’jeu — a tgi sa tgiei? jeu lessel bugien savè tgiei ei va sidengiu ad el — schel seigi en grazia tier mei ne buch. — cun tgiei curteseivladats — cun tgiei schengetgs ha el zachù se faitgs merets da quella? oz il dy dat ins buca davenda il cor aschi alla schnurra. a manegia el forsa che jeu seigi intrigada cul miu. naa — naa. a jeu aflel schon eun enqual galant giuven, eun cha better quel grad avon ils pors. [p. 496 modifica]

Willibald Tschaff.

furschond il naas. poz demuni — quei — pezegia buca by! — jeu sto bein dabot prender ina presa tubach — forsa cun sturnyda calla il pezigiem. prenda neunavon la scatla la meina quella spegliond els meuns entuorn a prenda pleun siu cun tuta gravitad ina presa.

balbina tschegeniond en traviers silla scatla.

tgiei gianter — sa danunder quei buser ha faitg si ina schy bialla scatla?

Willibald Tschaff manierliamein.

plyschess ei forsa ina presina? porscha tabach.

balbina tut affectada cun zenchlins.

cun in zenclin cun particular plyschè — signiur foch. prenda la presa.

Willibald Tschaf.

tgiei ina scatla d’argien po schchaffy: ina giatta savess buca se fa ply leischna.

balbina.

eis ei propi ina scatla dargien?

Willibald Tschaff.

tgiei auter — a schella fuss buca dargien, Willibald Tschaff — purtass buch ella.

balbina.

fuss ei buca lubiu da varda ella ply eigeli.

Willibald Tschaff.

pertgiei buch! aber sentally en mès meuns.

balbina.

la — fuorma la fattura ei estra bialla.

Willibald Tschaff.

gie — ad ella peisa tschun loths detg bein.

balbina

mo muert la fuorma lessel jeu haver ina schkatletta ascheia.

Willibald Tschaff.

per sort che jeu seresolvel da sa schmelzigìa ella schei la fattura a la fuorma a tut en vies survetsch.

balbina.

O els en memi buntadeivels — metei che quei seigi en qual schengetg

(f. 10b) Willibald Tschaff.

Mo senteli! a mi ha ella chustau buch in quatrin!

balbina.

In schengetg ascheia tschuchentass buca mal ina giufna! els savessen [p. 497 modifica] fa lur ventyra cun tut. signiur foch. — jeu per mei schin attachass mei cun scatlas dargien — jeu savess malamein se dusta.

Willibald Tschaff.

bein — bein — jeu capeschel quei schon — capeschel maneivel.

balbina.

ton ply chella chuosta nuet ad els — sche cussigliass jeu signiur foch de fa si ina buna amitgia cun quella. gliez duessen ei fa.

Willibald Tschaff.

bein — bein — jeu capeschel quei schon — capeschel maneivel.

balbina.

se lyschnond a strichond la fatscha a se seza — lessen ei buca schengigia quella a mi?

Willibald Tschaff.

cun lubientscha! oz il dy dat ins las scatlas dargien buca naven aschi alla schnurra — a crei ella meia buna balbinetta che jeu seigi intrigaus cun quella jeu cattel schon eun enqual galant giuven euncha better ella avon ils pors.

balbina.

mo tgiei lavurs! ha ins è udiu enzachu ina sumeglia ply maltertada — goffa — ed aschi od fuorma groppa — sumiglia ina tabachèra ad in cor?

Willibald Tschaff.

gie — aber ina tabachèra dargien — cun in cor da crapp.

balbina.

ei pil de crapp — gliez forsa callass gleiti dad esser — sche mai — aber jeu reschdel quei tut per nuet — el mereta buca fetg meia bein vulientscha. mai buch. tgiei narra pupratscha da memi bien cor sundel jeu. fa sco da bargy. ei havess munchau bunamein nuet nuet — che cartevel chil foch fuss eun da quella glieut neu — che manegien — sco ei tschontschen.

Willibald Tschaff.

a tgiei narrun tapalori sundel jeu? eun ply bia memi da bien cor — che jeu creigiel china femna tschontschi — tal qual sco ella manegia. — tscheu — tscheu meia balbinetta — buca bargy — dat la scatla ed ella tschaffa ella dabot aber uss bassai meretel jeu bein enpau beinvulientscha. he — a per lenzena dell’entschatta garegiel nuet auter — che vus deias sin meun — fa muossa da vule bytscha il meun. en a quella ven la dunschalla davos tier a stauscha el cul naas sil meun.

scena 12avla

quels da vidavon a la dunschalla.

ei ei signiur foch — bytschei è a mi il meun. [p. 498 modifica]

balbina.

mo tgiei schbuserau spell tonaton.

Willibald Tschaff.

bein bugien signiura dunschalla — mo scha peia — vul charga il meun ed ella dat entuorn las ureglias ina chils cavels seglien a grad si.

dunschalla.

toch dad in pytoch — asen malschech — saveis zun nueta spass? (f. 11a) Willibald Tschaff, se strichond il tgiau als cavels. agli giavel po quei esser spass — a mi pon ei spergnia cun da quels.

balbina ry ò el.

ha ha ha ha — quei m’increscha miu bien foch. ha ha ha ha.

Willibald Tschaff.

braf — api ryeis o taffer eun tier — ei quei il bien grau che vus saveis? schei val — vi schon — schmanatscha cul dett api va.

scena 13avla

balbina dunschalla.

dunschalla.

quei vess jeu schon mai cartiu da tei — sche jeu vess che viu meza. ti retscheivas baselimanchs — api eun sur tut dil foch.

balbina.

aber jeu sai buca tgiei dretgs ellas han — de spiona o mei — jeu tertgiavel chellas massen a spass el jert cun quei jester.

dunschalla.

gie bein! aber tonaton jeu fussel eun leu cun el — schil papaa fuss buca vegnius aschi dabot suenter — aber ascheia sai jeu neanch discuorer in bien plaid de fundamen cun el. il papaa ei bia memi sustenius.

balbina.

ei — ei — a tgiei numnen ellas in bien plaid da fundamen? tgiei han ellas ton denavon da discuorer cun el — chil papaa astgi buca tadla tier?

dunschalla.

da bia milli raubas! — aber sche ti mei enpiarras cun ply sche gliez lu — lu savylel jeu. sappias jeu vi bein a quei signiur jester — quei astgiel jeu bein confessa — ne buch?

balbina.

Ellas vegniessen a Kizla cul papaa buca pauch — schel pinass tier in spus da quella sort ad ellas. — a senza spass — tgiei pon ins savè tgiei el fa? glei mo don che ellas han buca enpau ply biars ons — a schiglioch savess ei forsa gleiti gartegia.

dunschalla.

o — sche glei mo pils ons da fa — sche gliez se loga gleiti — il [p. 499 modifica] papaa sa di che jeu seigi zacons ons ply veglia — jeu vi buca fa much encunter a quescher by schuber.

balbina.

tut nueta da quei — jeu sai cun in bia meglier remiedj — jeu vi zeder ad ellas zacons da mès ons — sche sei gidau a domaduas. jeu sundel buca memi veglia ply ed ella buca memi giufna — tgiei nezegien noss lests — sche nus duvrein buch els cu glei las uras?

dunschalla.

o gie — o gie — quei bein quei — quei en vardat va pulit ascheia quei ei scharmant.

balbina.

ussa gleiti dei vegny cheu il servitur da quei viandont jester — a jeu sto plyda cun el da caussas da gronda premura — glei tut per lur bien laschien mei star persula cun el — vomien ellas — glei meglier.

dunschalla.

aber sur tut il mun e buca comblyda vi davart ils ons. — audes ti — balbina buca lai ord memoria quei dils ons. va

balbina.

quella tema è chei schchumondien il maryda — da sieu meun sei para ei nuet entops. sto yra a da ina lugadetta en cuschina — denton 20 ven quei lali servitur, da quels cur chei san chin sto survy cun tgiei che plai — han da tutas uras bien stummi.

va ven schau giu la tenda.

(f. 11b) 2d act.

scena Ima

balbina.

Ussa vai dau ina lugadetta als faitgs da casa. less chel vegness uss! vardond encunter la scena. aha el ven leu schon.

scena 2da

balbina Eullali.

balbina.

metei che vus seigies niechers — a vais fom a seit — neschena?

Eullali.

sentaly — per guess — aber — stueis savè da quella fometta a seitteta — gie — sco nus vein giu endamen enson. saveis bein — per dy la verdat — vai jeu giu glelg sin vus jer — strusch che jeu fuvel giu davailg. aber schko miu patrun ha lunas a fa viadi sur ura — sche gie — vevel jeu pauch handel da fa encoschientscha, a pi stué yra a scha tut a mèsa via. — quei fuss bunamein stau traitg il giat od fuorn per la chua. aluscha veng ins schgerflaus buca mal. [p. 500 modifica]

balbina.

gliez ei schon — aber uss veinsa peda da stas enpau da firaus. — jeu sai fa dumondas — a vus da las rispostas — jeu sai vegni neunavon cun mès dubys — a vus saveis quels a mi metter od marveglias — ed in plaid trai lauter, savein fa noss pertraitgs — jeu sai da vus endriescher — vies stan — condiziun — ad esser — della rauba — patria ed ascheia vinavon.

Eullali.

buserada! pertgiei tut quei? tgiei meunglei tuts quels handels? schei fuss grad d’enzina en savesses buca vegny neunavon cun tontas ficullitads.

balbina.

bababa — cu glei vitier enzina en prend ins las caussas nueta aschy stèdy — lu lains ons stgysa zaco — ed esser bien. aber per entscheiver amizizia — oho gliez ei lù auter. mintgia bagatella — ei gronda importonza. — sche vus peia se scheis buc en da metter od marveglias mei — tut quei che vi endriescher da vus pietigot stiza — neanch la mendra curteseia veis da spitgia da mei!

Eullali.

lein vezer peia con lunsch vossas merveglias se rasen. marveglias da femnas funs han ei mai.

balbina.

in servitur enprend ins il ply d’enconoscher cur chin sa enpau dils faitgs ed esser da siu patrun. ed ascheia vi jeu save avon tut — bein dabot. —

Eullali.

tgi miu patrun ei — ne ascheia — ne buch? hahahaha — quei va leger — vus enperreis mei quei cheu — a jeu less ply bugien enpara vus quei cheu — sche jeu cartess che vus savessas ply che jeu.

balbina.

a cun quella viarchla aschi martscha menegies esser a metsch? alla grad — tut cuortamein jeu sto savè tgi vies patrun ei — ne che nossa amizizia e nolla tut a faitg.

Eullali.

jeu miu patrun enconoschel jeu mo da quater jaumas enneu. mo da quei tems enau ha el a pigniu priu mei en survetsch. da leu naven vai jeu compigniau el senza haver marveglias ne da chichs ne da chachs auter. tut quei che jeu sai (f. 12a) à pos savè ed ei — eis ei chel ei rechs da biestg. el ha sin viadi nueta schpargniau ed ha schau muncha mai nuet — ni per mei ni per el: futtra — tgiei vai jeu de senpypa per auter? vai neanch endyrau la breigia d’enpara tgi el seigi. [p. 501 modifica]

balbina.

Mo pulit — aber tgiei dei jeu savè spitgia vegnen da vossa charezia — - mache vus ina bagatella ascheia leis a mi confida zun nuet. — jeu encunter vus fussel lu pli conporteivla. mirei — per exempel — tscheu vai jeu ina bialla tabachèra dargien. mussa la tabachera .

Eullali.

alusch! tgiei vai jeu da pli per quei?

balbina.

ailg schmiul che vus desses buns plajds — vus enschessel jeu tut alla grada — da tgi jeu vai ella.

Eullali.

per savè da tgi vus veis ella — m’importa in fych. jeu lessel pli tost bugien savè a tgi vus lessas quella da.

balbina.

sin quei puintg cheu sundel jeu eun buca grad ressolvyda dil tut. tonaton — per sort che vus survegness buch ella — schei nagin la cuolpa auter — che grad vus sez. vossa sinzeritad schassel jeu schon buca passa senza regala ella.

Eullali.

pil zaffermen — schi guess che jeu sundel in rechli cherli — sche jeu sundel quella ga reteneivels da reschda — sche sundel jeu quei per la nèra forza. pli che bugien lessel jeu savè schwida funs ad uierchel — aber quei mallon! tgiei dei dy che jeu sai mez nuet.

balbina.

vi schei waal — jeu vi vus buca tenta pli — adie — nueta per mal — jeu pos chuy che vossa fitgionza vus gidy gleiti tier ina schkatla d’argien ed ina muronza — ma che vossa eigeliedat en quella furtina vus fa piarder domaduas. vul y

Eullali.

he — he — feltischen nua — nua — bueima enpau pazienzia encunter il pievel giavelen cheu ha che num — jeu sto menty a taffer tier. — in schengetg ascheia lai ins buca bugien yra denter chaz a priel.

balbina.

allù — leis plyda pli clar a bein? — buach — jeu vesel schon vus stenteis — naa — naa — jeu vi nuet savè — schei waal esser.

Eullali.

grad uss — grad uss — vus deias savè tut by schuber. dad in meun och sche jeu vess uss il dun da quels che rasen ora nuyallas — faitgs — historias — a san fa crèr ed ei neanch in stumbel da vardat lundervi. encunter ella. ussa tedlei — miu signiur miu — miu patrun [p. 502 modifica] ei ei ei da niebel. — nus — nus vignin — ensemen vignin nus — da da hollan. el — el ha halt stuiu — per per citgiei ficullitads — en se sez per ina bagatella — per in mazamen — stuiu se fa ord la puerla.

balbina.

dad aul. tgiei? pervia din mazamen.

Eullali.

gie — aber lù per in honoreivel mazamen — per y ora sil tegien — hai stuiu alza combas ed uss — grad uss eis el silla fugia.

balbina.

a vus — miu amitg?

Eullali.

a jeu era — sumigliontamein — sundel era cun el silla fugia. quel chei restaus morts sil tratsch. — jeu vi dy — jeu digiel ils parens dil miert han faitg da a nus suenter fetg — fetg — a per quei chitschem — gie — saveis seza tertgia glauter. — sa tgiei! (f. 12b) tgiei nausch duevins fa. patertgiei vus seza. in giuvenaster luschard lappi dy evyras a nus — miu patrun buca mauffers betta el culs peis ensi. quei saveva el nueta fa autruysa — sche citgi dy evyras a mi — sche fetschel jeu grad en ascheia. — ne silmeins — silmeins lù tragiel jeu ina entuorn las ureglias — chils dens — schanuglia a ventrells balluchen. in galant cherli sto nueta grad scha fa giu pil naas mintgin.

balbina.

quei ei braf — de quella sort glieut plajen a mi. jeu sundel da quellas che verteschen nuet wal tut maneivel. vardond encunter la scena. aber leu ven vies patrun!

Eullali.

schaa — schaa lein untgy ora el — el savess maneivel encorscher vi da mei quei che jeu vai detg ora dad el.

balbina.

mosche peia lein y bein hurtj.

Eullali.

mo gliez lu — la schkatla — la schkatla.

balbina.

zito — mo veny. vi myra avon schend dad in meun tgiei il patrun dat per las nuyallas che jeu vai cavau ora — schel salva bufatgiamein — sche dundel jeu ella. van

scena 3ta

il viandont palpond pils sachs.

a mi meuncha meia schkatla. — gliei zwar buca gron valsen — eun 40 cha lu quella perdita ei a mi bucca indifferenta — tgi sa mai — sche [p. 503 modifica] quei fogt — nueta ton meins sai jeu haver piars ella. jeu sai senza sèncorscher haver runau ora ella. mo cul suspett ston ins mai offender citgi. — aber tonaton — el sefuritgiava ton staing vida mei. el leva branchaa lura. jeu vai engartau siu meun. savessel peia senza miu engarta bucha era haver burchau la schkatla.

scena 4ta

viandont — Willibald Tschaff. vesend il viandont sur stat.

huscha — heso — tschess, vul turna enavons.

viandont.

nuet — nuet — mo vegy neutier. pera vegny miu amitg. dad in meun quel ei zegigiaus — grad sco sche el savess mès pertraitgs.

Willibald Tschaff rubiesti.

he strien — jeu vai ca peda. jeu sai schon els lessen tschatscherla cun mei. jeu vai autras raulas pil tgiau. jeu sehonel nuet dad udy diesch ga lur bravuras. reschdien ellas a citgi auter che sa nuet.

viandont.

tgiei audel jeu? enson fuva il fogt tups aber hoflis — ed uss eis el in grobianer impertinent. qual ei vossa vèra maschèra?

Willibald Tschaf.

quei ha il nausch mussau ad els de hudlia meia fatscha per ina maschera. jeu pos nueta se cattina cun els. a schiglioch. —

viandont.

vossa schfarfagiadat — augmentescha miu suspett. naa — naa — mo pleun vies. jeu vai da dy a vus caussas fetg necessarias.

Willibald Tschaff.

o jeu quentel de nueta haver da responder seigi schi necessari sco ei vul. laschien peia dad in meun tuts enperems. vai e nuet marveglias citgiei — zaco.

(f. 13a) viandont.

allo gugigeien. aber fetg laid mi fuss ei sche jeu figiess dentiert ad el — miu amitg — vesses nueta viu meia tabachèra? — a mi meuncha ella!

Willibald Tschaff.

tgiei dumonda ei quei lù. enpos jeu chella ad els ei vegnyda engulada? a tgi sa tgiei — per qual tegnien ei mei? per quei che zuppa vi — ne pil lader sez?

viandont.

a tgi sa tgiei — tgi tschontscha dilg engula? vus sedeis en sez culpeivels.

Willibald Tschaff cun vusch aulta.

jeu sedundel en sez culpeivels — ina broda! ascheia manegien ei che [p. 504 modifica] jeu hagi ella? san ei è tgiei quei vul munta cura chin taxa in galant um en tala maniera — san ei quei? he.

viandont.

tgiei blunder mungleis schglatty ascheia? eunch uss vai jeu vus nuet 5 enculpau! vus se tgiseis sez.

Willibald Tschaff.

miaschlas se tgisel jeu mez — els han buca lur — aber vardien bein co ei droven ella!

viandont.

a manegieis vus che a vus figiess gron entiert tut quei? tgi vai jeu engertau enson che leva burcha meia ura.

Willibald Tschaff.

ussa bein — o els en in um che ni sa — ni entelly il mender spass. a quei èn ei chi sappien. dad in meun. sche mo el ha buca viu che balbina veva ella. quella sterpauna bassai ven buca a se rasa cun ella.

viandont.

Vus stueis save che jeu entellegiel aschi bein spass — che jeu per fin quettel che vus cun meia tabachèra leias è fa schpass. aber bia gadas cun fa memi gron schpass veng ei lù dediciert. m’increscha per vies bien num. aber scha vus vesses gie buca manegiau aschi mal — sa sche tonaton. auters. —

Willibald Tschaff.

porti il fuertg vi — auters — auters — auters fussen schon de heheias enneu unfysy da scha better avon elgs da quei. schels aber manegien che jeu hagi ella — sche ma leu palpien — visiteschen vi da mei.

viandont.

sai bien grau — quei ei buca miu mystreng. aluscha metei chin porti grad tut cun ins el sach adina.

Willibald Tschaff.

aha — sche sei manegiau lez uysa? sina queichels vèsien cun lur agiens elgs che jeu sundel in rechli um — sche tscheu jeu vi volver ora mez tutas meias barlakas. fetschien bien adaitg. il giavel fuss schon mo in piertg schella dess od sach.

viandont.

buach — pudesses schpargnia quella breigia, a quei discomet.

Willibald Tschaff.

naa — naa quei sto grad esser — jeu entardel nuet il discomet. volva ils sachs in suenter lauter, o da dus ven nuet od il tierz dat ora giu duas barbas tgiei strieng dat ei ora giu cheu. el vul tschaffa, aber il viandont ei pli gleitis a va cun ina. [p. 505 modifica]

viandont.

sa tgei dei quei munta?

Willibald Tschaff.

dad in meun. mo tgiei giavel, vai manegiau che jeu hagi mess dad in meun schon daditg quella miarda.

(f. 13b) viandont.

quest ei ina bialla! — glei propri ina barba faitgia a posta, enprova vid il batytschun pauch fa sche sumigliass jeu grad in giudiu.

Willibald Tschaff mieivel.

ei ei dettien neu — dettien neu. sappi il nausch, tgiei els tratgien puspei. jeu vai quei per tementa miu matatsch — per quei vai jeu ella.

viandont.

buca veis stenta per quei — bassai vus vignys bein ad esser aschi buns da schar a mi ella — jeu vi è tementa cun quella.

Willibald Tschaff.

callien uss — da chugliena si cun quei mei. dettien — dettien neu. vul schdrappa od meun.

viandont.

grad uss stei o da mei — a mei per vies faitg — ne che uss veng ei autras uras.

Willibald Tschaff.

quei ei in schmaladiu spell dilg unfiern. uss metei schon che jeu possi lagigia nua ils zimermans han schau la rusna. encunter il viandont aber giavel en a giavel o jeu sundel galant um. quel vy jeu è varda en fatscha — che astgia da en citgiei schliet da mei. teny endamen quei. vegny nua chei vul, sche sai jeu fa in seramen gron a laad liun a gries, che jeu vai nueta duvrau quella barba per schliats motifs. va murmignion.

scena 5ta

viandont.

quei christgieun tut da sesez rebetscha mei tier in suspett — chei ad el nuscheivels buca pauch. savess quel buc esser staus in da quellas bagordas da morders jer? aber mo pleun — cun tut adaitg vi jeu yra enavon en meia suposiziun.

scena 6ta il Barun al viandont.

viandont.

Els pon bunamein crer che jeu seigi vegnius alla baruffa jer cun quels giudius. da morders — che jeu ad in vai schdrappau ora la barba entyra. muessa la barba.

Barun.

a lu — tgiei manegien ei cun quei? aber — apropo pertgiei nus han ei banduna aschi hurtiamein el jert? [p. 506 modifica]

viandont.

perdunien meia malschecadat. jeu level turna bein schwend — jeu mavel mo encurren meia tabachèra che jeu sto haver piars cheu entuorn zanua.

Barun.

quei mi displai grondamein. schels vegnessen eun en don cheu tier mei il meister fuss gliez.

viandont.

ui per quei don — grons od sporra fuss quel buch. aber — mussond la barba puspei — considereschien enpau quella respectabla barba.

Barun.

ei han schon mussau ella ina ga. a pertgiei tut quei?

viandont.

jeu vi plyda ply clar — jeu creigiel — aber naa — vi eun retenè mès menigiems.

Barun.

tgiei manegiems — reschdien enpau ply clar.

viandont.

buca fetg. — jeu sundel staus memi eunetgs. a savess maneivel y en èr.

Barun.

els mi metten ply a ply en peina.

viandont.

tgiei tegnen els sin lur fogt?

(f. 14a) Barun.

lubeschien — nus buca myda discuors — hagien la buntad da confida a mi tgiei els crejan — tgiei els manegien — en tgiei els pudessen esser y en èr.

viandont.

la risposta suletta sin meia dumonda d’enson — po mei muenta dat uffnia tut quei ad els.

Barun.

els peia vulten savè oravon — tgiei conzept jeu hagi da miu fogt. a dy la verdat sche jeu — quei che vi da mei veng — tegnel jeu el per in bien galant um.

viandont.

sche glei ascheia — sche sei meglier da metter tut en enblidonza quei che jeu level dy ad els.

Barun.

O bialla — ina barba — manigiems — il fogt — co sai jeu tut quei pusseivlamein combyna ensemen? vai jeu peia nagina urbyda tier els? [p. 507 modifica] els savessen esser y en èr — a metein perfin il cas — chels seigien y en èr. tgiei ryschcheschen els dad uffnia lur manigiems ad in amitg en confidonza.

viandont.

els mei metten fetg ellas stretgias. jeu peia digel ad els chil fogt ha piars quella barba. — el veva eun ina — aber leza ha el raffau a sesez — che jeu vai buca pudiu tier ella. — jeu vai engartau el sin auter faitg eun — che fa agli pauch bien num.

Barun.

ei mi para bunamein — che jeu fetschi èlgs pèr uss tut en ina gada — ei po schon esser — a jeu temel fetg mez — chels seigien nuet y en èr. — aber sur tut il mun — pertgiei han els difficultad dad ufnia quei a mi — jeu vomel sil zuch per fa tut il pusseivel da vegny silla vardat. — il meister fuss ei sche miu morder senflass propi en casa meia.

viandont.

aber quei che jeu ad els cauldamein recamondel ei! chels hagien buca gretta sin mei — per sort che mès manigims — per ventyra fussen fauls. — els han a mi quels cavau ora schforzadamein zaco.

Barun.

seigien vers ne seigien fauls — je vegnel ad els adina a saver gron grau per suenter. va.

scena 7ma

viandont persuls.

schel mo prenda a meuns el buca memi furiusamein! quei mi dat fastedj — sai buca tgiei fa! — jeu less da in bien ton sche jeu pudess eun impedy il prozess informatif da tut quei.

scena 8va

viandont — Eullali ven tut a r’yen.

Eullali.

ha ha ha ha. san els era tgi els en? miu signiur patrun?

viandont.

a saveis vus era che vus esses in gron narrun? tgiei tertigniem enpareis cheu?

Eullali.

schels san tut nuet quei — schi vi jeu metter ora ad els — els en da Niebel — els vegnen da hollan — leu han els giu baruffas en y o sil tegien — els han giu la biala ventyra da massacra in luschard giuvenaster — ils parens da quel han faitg da suenter ad els. els en se messi silla fugia — a jeu vai la honur da compignia els silla fugia.

viandont.

semieis — ne esses od cadeina? [p. 508 modifica]

Eullali.

quei ei tut fandonias — jeu sai schon tgiei tschontschel.

(f. 14b) viandont.

a tgi nausch ha dau d’entally a vus da quellas trapplas schmaladydas?

Eullali.

da d’entally a mi? oho — gliez fècha — lù. aber en sesez aflen ei quei buca bein dau? en quella cuerta urialla che jeu vai giu da schmenzignia si tut quei — havessen els sez cun tut lur perdertadat nueta studiau o meglier.

viandont.

è oda quei mal tartau hardumbel — tgiei dei jeu prender lunderò.

Eullali.

nuet schuber auter che quei che plai ad els — glauter laschien tut a mi. els ston savè co glei ju tier. mei han ei enparau suenter lur num — suenter lur stan — suenter lur patria — suenter lur fitschentas. — jeu senzá patertgia ditg — vai detg tut quei che jeu savevel — a cun dy tut quei che jeu savevel — vai jeu e stuiu dy tut alla grada — che jeu sappi nuet zun — buca miula da tut quei — aber — buca fetg chei fuven cuntens cun quei — javollas buch. ei figieven ply a ply noth. aber è tut adunbatten — tut per nuet. jeu chuschevel tgiu tgiu — perquei che jeu savevel nueta dy cun vardat. aber cura chei han schpengliau in schengetg — o lu — vai jeu detg bia ply che quei che jeu savevel. glei baul faitg — vai mentiu taffer.

viandont.

calfacter che vus esses — vi dil gatti vai jeu in braf survitur.

Eullali.

jeu vegnel bein buch a haver senza fraud schmenzigniau neu navon la — vardat gie per sort.

viandont.

menzasè senza tuorp! vus meteis mei en hofli enbruilg.

Eullali.

ui per gliez san els oda quei enbrugliem se gida ora maneivel. scha els quei tetelet de calfactar chei han grad enson dau a mi lajen vegny pli bein denter la glieut.

viandont.

aber eis ei lu lugau cun quei! sto jeu per mutif da quei forsa buca da denconoscher?

Eullali.

ton meglier — schenprendel jeu leu tras è d’enconoscher els. aber en sesez pertratgien els è — sche jeu en buna cunzienzia duess se fa in [p. 509 modifica]schkrupel da conzienzia per quellas manzègniettas — pren neu navon la tabachèra vardien tscheu? sa sche jeu ply bien marcau havess saviu gudigna quella?

viandont.

schei vè enpau ella! prenda enta meun mo! tgiei spell ei quei?

Eullali rient.

ha ha ha ha — neschena jeu creig è jeu chels fan elgs gross. metei che era els schessen in tschupel menzegnias — per survegny ina da quella sort.

viandont.

ascheia peia veis vus quella burchau a mi?

Eullali.

mo gliez! tgiei? — co? chum?

viandont.

vossa malfideivladat mi fa eun buca schi gron disgust — sco il pertraitg che jeu vai faitg in fauls suspect sin in glant um. a vus veis eun la temeritad — da vule da da crer a mi che quei seigi — in zwar per vus adina turpigius — schengetg? bestia che vus esses — mei sil zuch o da mès elgs.

Eullali.

ussa bein — ussa siemien els vid il gatti. bassai che la schquidonza ei buca aschi (f. 15a) tier els stravaganta — chels hagien schi zun gretta che jeu hagi quei schengetg, chels vegnen neunavon cun da quels sproposis: — gie bein — la schkatla dei esser lur? a jeu salva veni dei haver engulau … ella? braf — quei mi plai. — aber — sche tut quei gie by fuss! — mosche tgiei jertg giavel de kusch stuess jeu esser — da vulè grad si per els fa spengliems cun quella? — grad bien var dond encunter la scena leu ven balbina — culla ven neunavon ma dabott — tscheu — tscheu toch’ei glei caul — vus gydei po metter a sen miu patrun! lei tuchaus da nauscha glieut — pilvè veseis.

scena 9na

viandont Eullali balbina.

quei signiur leu metta en pei bials zumbailgs en casa nossa! — tgiei ha nies foch mess en peis ad els? els han mess il segner en fiuch a floma da furia encunter el! ei ven tschatscherlau — da barbas — da tabacheras — de tschafin — tschafo — il foch gniugna — bragia — zundra — engyra el seigi nozents — els digien buscheias — il patrun stat silla seia — è uss ha el termess pil mystral a dertgyra per fa metter el a chauma. tgiei blunder ei quei?

Eullali.

a tria toco tera — quei ei tut nueta handel — tadlei — tadlei enpau tgi el ha encunter mei silla corna. raubas bia ply — che dil zali bach. [p. 510 modifica]

viandont.

gliei schon — meia buna balbina — jeu sundel staus memi anetgs — il fogt ei senza cuolpa — miu survitur quei schkrok ha mei mes en quei impeng. el ha engulau a mi meia tabachèra — a jeu vevel suspet sil fogt! — jeu vi yra grad uss a da agli satisfacziun — jeu encon[o]schel miu feler — fa muessa dad yra a pi surstat.

Eullali.

nueta schi en prescha — quei va nueta bein ascheia — oravon tut ston ei fa bien a mi. encunter balbina tgiei steis cheu schkina petgia da saal? ussa sei tems da scha y il mullin — vus veis buca lingiera avunda schiglioch. — allo — reschdei co glei cul faitg — jeu less che vus fusses stada en pègna cun vossa tabachèra! sa sche jeu dei esser lader … per quella? veis buca vus dau a mi ella? stgieis schnega?

balbina.

mo sentally — a quella dei esser a resta vossa.

viandont.

pusseivel? ma! — sche sei tonaton la vardat! aber la tabachèra ei mia.

balbina.

lur ei la tabachèra? quei savevel jeu schon buch.

viandont.

enquel uysa vesses vus balbina enflau ella? a miu lef sen ei chyschun da tuts quels disgusts. encunter Eullali jeu vai faitg entiert a vus — mi perdunei! — jeu se turpegiel mez dad esser jus aschi en èr.

balbina.

dad in meun. bun dy — ei mi va en ply a ply bein. ò el ei nueta jus en èr. quei ven ò biallas.

viandont.

allo vegny — bein prest — lein yra. ena quella veng il Barun tut da rabia.

scena 10a

quels da vi davon al barun.

Barun.

grad uss sil momen balbina metta a meuns a quei signiur seia tabachèra! glei tut alla glysch, el ha confessau tut — a ti has buca giu turpetg da retscheiver schengetg dad in tal um. moo — neunavon — nua ei la tabachèra?

balbina.

Il signiur ha schon ditg enneu ella. tschel uysa da quel chels se schaven survy — astgiavel jeu è retscheiver in schengetg. vein enconoschiu el pauch bein domadus. [p. 511 modifica]

(f. 15b) Eullali.

tonche — chei glei tut detg a tut faitg — schil schengetg che jeu vai survegneu a dueva magari resta mès — quell va gli giavel el tgil. porti il nausch vi! il ply guess uss oz il dy ei quei — chils proverbys velgs buns — darar ne mai tochen en — aber ils schliats — ils ez ei nueta prigel vegnen schon neu tier sco grad uss cun mei — sco gliei vegniu — è sei è jeu. alleger — a stgiavo.

Barun.

aber co sai jeu po mai ad els — encunter il viandont esser engarzievels avunda? era questa secunda gada mei libereschen ei mei dad in prygel grad aschy gron schko gl’enprem. ad els vai jeu dengarzià la vetta. quei prygel aschy da maneivel — mai ply fuss quel vegnius ella glysch senz els. miu burgemeister — in um schiglioch cha ina favialla oreifer, sche gie chel stauscha cul plaid — ei staus pil mun — ha viu dil tut — a sa dil tut chin stueva bunamein tenè per il ply fins um en miu segneradi — quel ei staus compointg cul fogt per fa quei culp. tgi vess tertgiau da quei? asche els maven oz naven — pauper mei — jeu fuvel a meuns.

viandont.

glei vèr — quei agit che jeu vevel dau ad els — fuva da ping cuoz! — la providenza ha compaitg vuliu che quei terribel faitg vegni schkuvretgs entras mei! silmeins sundel jeu ussa grad aschi lèds — schko jeu fuvel schiglioch en tema dad esser jus en èr.

Barun.

mo sche mo quei severificass eun che la balbina a mi ha enson dau d’entally. la dunschalla ven.

scena 11a

dunschalla a quels da vidavon.

balbina.

eh bein! a sa pertgiei ei dei buch esser vèr quei che jeu vai detg. schko da nundy — che jeu tschintschass zachu el luft — hu.

Barun.

neu tscheu meia feglia — neu — a roga è ti cun mei — che quei signiur fetschj mystad cun tei — a retscheivy — tei a cun tei meia suletta artavla e la mia entyra possessiun. els dejen da questa meia offerta ton meins seschmerviglia — pertgiei entras lur servitur — veinsa enderschiu bein avunda lur stan ed esser — meia facultad ei tala — chella po esser vengonza dad els — tscheu en els sygyrs da lur jninitgsa persequitaders — a vegnen purtai sin meun. — aber jeu vesel — els vegnen tut stuy — jeu less buca haver surpriu — ne strydau els cun meia proposiziun. [p. 512 modifica]

dunschalla.

els forsa dubitschen ne pertraitgien suenter da meia vart citgiei — gliez sai jeu da dy tut alla grada — els ston savè che jeu a miu papaa vomel nueta o da meun a fetschel bugieu obedientscha.

viandont.

jeu sundel tut surprius — a quest lur aschi generus … act dad excesiva renconoschientscha mi fa stupy od fuorma. — aber — corespunder sai jeu buch! miu servitur ha schpargniau la vardat per quei chel saveva sez buch ella — e ha dau dentally menzegnias en tuts graus.

Barun.

lessi Dieus — chels fussen buca tals schko el ha dau dentally. magari chels fussen buca da niebel — sche ton ply tgiunsch accepteschen ei meia offerta.

(f. 16a) viandont schend dad in maun.

cheu ache num — jeu sto da denconoscher. — miu signiur Barun! — lur nunconprendeivla nobla beinvulientscha sil ply vif mei penetrescha dil tut a faitg. — nueta ton meins ston ei scriver tier alla sort dil destin — a buca a mi — che lur offerta ei adunbatten. per quei che jeu sundel —

Barun.

forsa schon marydaus.

viandont.

naa gliez e buch.

Barun.

sche tgiei peia — tgiei auter enchap — eis ei — ne sa esser?

viandont.

jeu sundel giudiu. Barun ferm. in giudiu — tgiei fattallitad terribla.

Eullali.

ascheia — ascheia in giudiu!

balbina.

mo mai buch in giudiu!

dunschalla.

aluscha tgiei lu — tgiei fa quei! tgiei … schmarvegliems da broda figieis per quei?

balbina cul det encunter la buca.

st — signura dunschalla — st — jeu vi schon dy gleiti tgiei quei fa.

Barun.

oz a mai dat ei per fin cas — che la providenza seza empedescha — dad esser engarzieivels. [p. 513 modifica]

viandont.

els en engrazieivels ply che avunda — schon tras quei chels lessen esser engrazieivels o da tuta fuorma.

Barun.

sche vi jeu tonaton fa — quei che po vegny faitg cun tuta ryschun stetien peia cun nus cheu — lein prender bièn a schliet ensemen ed els dejen esser patruns da mès beins bein adual a mi.

viandont.

era questa offerta ei buch enperneivla — pertgiei il diu da mès babuns ha mei mess en pei da mettels è beins — che jeu vai ply che avunda — jeu dad els garegiel buch auter engraziamen — che quei — che els silg avegnen giudicheschien ply mieivlamein a buca aschi generalmein da meia naziun — buca per motif che jeu seturpigiavel da meia relligiun — vai jeu buca sa dau denconoscher. — naa! sunder per motif — che — vesevel chels leven bein a mi — aber veron mala inclinaziun tier meia naziun.

Eullali.

o da tuts schmarvigliems — embroilgs — a buseras — vegnel jeu pèr uss a sen. encunter il viandont. tgiei? els èn in giudiu? è han giu la curascha — da prender in rechli christgieun en lur survetsch? els — chei sappien — dueven survy a mi — gliez fuss stau endretg schco la biblia dy. poz schlaperment. els han enten mei offendiu la christgieunadat entyra è traitgia. per quei nausch savevel jeu buca pertgiei miu patrun sin viadi migliava buca carn piertg — a pi figieva denter en giests a grymassas a stuchas fisierlias. buca tratgien che jeu els compogny ply lunsch ply. jeu vi da en els nua chei auda.

viandont.

jèu sai buca pretender da vus — che vus dejas tertgia meglier che lauter pievel — jeu vi è buca fa endamen o da tgiei miserablas circumstanzas jeu vus vai gidau cun prender en miu survetsch enta pigniu. jeu schforzel e buca vus da sta ply (f. 16b) ditg cun mei! — nueta ton meins essend jeu cun vies survetsch waltj bein cuntens è havend jeu enson senza fundamen giu fauls suspet da vus — sche aud ei a vus per recompensa — quei — che ei stau la causa dil fauls suspet. tscheu - dat la tabachèra. la vossa pagaglia — leza vus dundel jeu tonaton. aluscha saveis yra nua che vus leis.

Eullali.

oho — seigi il sointg schkol vul — ora pro nobis — in um che myda meini ei è in um. vida tuts gattis dat ei denter en giudius — chen buca giudius. èls en in braf um — a jeu dundel plaid da sta cun els. topp peia. [p. 514 modifica] buca giudius — bein enqual christgieun havess dau in pei el tuffenari enstailg ina schkatla dargien da tubach.

Barun.

tut quei chin vèsa ed experimentscha dad els — ei faitgs che surprenden tuts. vegnien lein yra a dar orden, chils culpeivels vegnien messi a ferm alla sygyra. mo con vengons da perfetgia stèma fussen ils giudius — scha quels tuts — fussen sumiglionts ad els.

viandont.

a con vengons da charezia fraterna fussen ils christgieuns — sche quels tuts havessen las qualitads schko els. Barun — viandont a dunschalla van.

la davos scena.

balbina Eullali.

balbina.

uss astgins dy — ascheia per dy schko da nun dy — sche enson — miu amitg — veis vus giu la creanza enpau by schuber da menty si per mei ina rateina da pytochas senza miulla vegni chotschens —

Eullali.

o gie — aber nueta per mal pudeis vè — cha vus saveias lù — jeu vai schon muneida per vus. dumbra si per la detta. per l’ina — quei che fuva la vardat — savevel jeu mez buch. per l’autra — per ina tabachèra — chin sto turna — port ei buca neu da spender bia tschontschas nun dy vèras.

balbina.

Il davos schei ven sil siarr a carr — cu glei tut detg a tut faitg — schesses vus franchò — è in giudiu fin faitg. teny tschellau ton schko vus leis.

Eullali.

gie bein — sche lesses ussa savè quei — quei ei eunch’uss ina curiositad memi mervegliossa — meia chambreretta. vegni — nus lein è yra a da uorden a quei a fom a seit — enparau ne dau motifs buca schì strusch veis ussa — a la risposta ven forsa cun tems a pèda — vegny peia. van a la tenda ven schada giu.